Budżet obronny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m popr. i integracja szablonów
m Dodano kategorię "Finanse publiczne" za pomocą HotCat; drtech
Linia 1:
{{Dopracować|kategoria=2013-12|linki|więcej przypisów}}
'''Budżet obronny''' - jest to główny zasób środków finansowych, wykorzystywany do realizacji zadań wyznaczonych przez państwo w określonej dziedzinie. Stanowi on szczegółowy plan przychodów i wydatków.
 
Ze względu na strukturę budżetów obronnych wyróżniamy dwie kategorie wydatków:
a)# bieżące (inaczej wegetatywne) – np. utrzymanie sił zbrojnych czyli wynagrodzenie, zakwaterowanie, umundurowanie, wyżywienie armii; szkolenie np. eksploatacja sprzętu wojskowego oraz inne np. transportowe
b)# inwestycyjne – tzn. praca naukowo-badawcza, zakup sprzętu wojskowego, uzbrojenia, wyposażenia oraz inwestycje budowlane.
 
Budżet obronny kształtuję się w różnych krajach w odmienny sposób i uzależniony jest od wielu czynników. Do najważniejszych z nich należą: położenie geograficzne ( charakter i długość granic lądowych i morskich ), ustrój polityczny i ekonomiczny, poziom rozwoju gospodarczego oraz wielkość kraju. Im większy i bogatszy kraj tym więcej środków może przeznaczyć na obronność. Zasada ta jednak nie jest regułą. Niektóre kraje nisko rozwinięte jak na przykład Korea Północna i AlgeriaAlgieria mają stosunkowo duże budżety wojskowe, natomiast bogate kraje Skandynawii wręcz przeciwnie. W tworzeniu budżetu obronnego istotną rolę odgrywa specyfika danego kraju czyli wypadkowa wielu innych czynników w tym także historycznych, społecznych i kulturowych. Ciekawym zjawiskiem jest fakt, iż państwa demokratyczne znacznie mniej przeznaczają środków finansowych niż państwa totalitarne.
a) bieżące (inaczej wegetatywne) – np. utrzymanie sił zbrojnych czyli wynagrodzenie, zakwaterowanie, umundurowanie, wyżywienie armii; szkolenie np. eksploatacja sprzętu wojskowego oraz inne np. transportowe
 
Należy zwrócić szczególną uwagę na uwarunkowania wynikające z polityki obronnej danego państwa – liczebności armii, celów obronnych a także postawionych zadań które związane są między innymi ze zobowiązaniami sojuszniczymi. Najlepszym przykładem zmiany ram polityki obronnej, jej zadań i skutków budżetowych jest Europa Środkowo-Wschodnia, w tym Polska. W związku z przystąpieniem do NATO budżet obronny Rzeczypospolitej Polskiej oraz innych nowoprzyjętych krajów środkowo-europejskich musiał ulec przekształceniom, biorąc pod uwagę dodatkowe koszty finansowania operacji wojskowych wynikających ze zobowiązań sojuszniczych i realizowanych za granicą.<ref>Katarzyna Żukrowska,Bezpieczeństwo międzynarodowe. Przegląd aktualnego stanu, IUS at TAX, Warszawa, 2011, s.293, ISBN 978-83-62682-00-3.</ref>.
b) inwestycyjne – tzn. praca naukowo-badawcza, zakup sprzętu wojskowego, uzbrojenia, wyposażenia oraz inwestycje budowlane.
 
Budżet obronny kształtuję się w różnych krajach w odmienny sposób i uzależniony jest od wielu czynników. Do najważniejszych z nich należą: położenie geograficzne ( charakter i długość granic lądowych i morskich ), ustrój polityczny i ekonomiczny, poziom rozwoju gospodarczego oraz wielkość kraju. Im większy i bogatszy kraj tym więcej środków może przeznaczyć na obronność. Zasada ta jednak nie jest regułą. Niektóre kraje nisko rozwinięte jak na przykład Korea Północna i Algeria mają stosunkowo duże budżety wojskowe, natomiast bogate kraje Skandynawii wręcz przeciwnie. W tworzeniu budżetu obronnego istotną rolę odgrywa specyfika danego kraju czyli wypadkowa wielu innych czynników w tym także historycznych, społecznych i kulturowych. Ciekawym zjawiskiem jest fakt, iż państwa demokratyczne znacznie mniej przeznaczają środków finansowych niż państwa totalitarne.
 
Należy zwrócić szczególną uwagę na uwarunkowania wynikające z polityki obronnej danego państwa – liczebności armii, celów obronnych a także postawionych zadań które związane są między innymi ze zobowiązaniami sojuszniczymi. Najlepszym przykładem zmiany ram polityki obronnej, jej zadań i skutków budżetowych jest Europa Środkowo-Wschodnia, w tym Polska. W związku z przystąpieniem do NATO budżet obronny Rzeczypospolitej Polskiej oraz innych nowoprzyjętych krajów środkowo-europejskich musiał ulec przekształceniom, biorąc pod uwagę dodatkowe koszty finansowania operacji wojskowych wynikających ze zobowiązań sojuszniczych i realizowanych za granicą.<ref>Katarzyna Żukrowska,Bezpieczeństwo międzynarodowe. Przegląd aktualnego stanu, IUS at TAX, Warszawa, 2011, s.293, ISBN 978-83-62682-00-3.</ref>.
 
Wśród regionów o najwyższych wydatkach na obronność są:
a)# Ameryka Północna
 
b)# Azja i Oceania
a) Ameryka Północna
c)# Europa
b) Azja i Oceania
c) Europa
Do najważniejszych subregionów i państw, które odpowiadają za powyższy stan należą od lat Stany Zjednoczone, które dysponują budżetem 682 mld USD co stanowi 39 % światowych wydatków wojskowych. W przypadku Europy największe budżety w 2012 roku miały odpowiednio: Rosja, Wielka Brytania, Francja, Niemcy i Włochy. W regionie Azji zdecydowanie dominowały Chiny i Japonia ( ok. 166 mld USD i 59,3 mld USD)<ref>http://www.sipri.org/research/armaments/milex/recent-trends</ref>.
 
{{Przypisy}}
 
[[Kategoria:Finanse publiczne]]