Wiara religijna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Dodano kategorię "Filozofia religii" za pomocą HotCat
uzup. porządk. bibliogr. przeniesienie chrześc do wiara w chrześć. etc.
Linia 1:
{{Inne znaczenia|religii|[[wiara|inne znaczenia słowa „wiara”]]}}
 
'''Wiara religijna''' – postawa [[osoba|osobowa]] różnie definiowana ze względu na to, iż jest jednym z najważniejszych i najbardziej podstawowych ludzkich fenomenów. Pod wpływem intelektualizmu [[Plato|platońskiego]], rozróżniającego między ''mniemaniem'' ([[gr.]] ''doxa'') a ''wiedzą'' (gr. ''episteme''), w myśli europejskiej uważano nieraz wiarę za niepełne poznanie i wstęp do intelektualnego oglądu. Wśród postaw wiary rozróżnia się jednak postawę „wierzę, że”, która jest pewnym przypuszczeniem, oraz „wierzę w”, która odnosi się do [[Absolut]]u i jest mocnym przekonaniem o jego istnieniu jako prawdy absolutnej<ref>Por. {{Cytuj książkę | tytuł = Religia. Encyklopedia PWN | autor r = Tarnowski, Karol | autor r link = Karol Tarnowski | rozdział = wiara | tom = 9| strony = 393 oraz 397}}</ref>.
'''Wiara religijna''' – pogląd, który - przy obecnym stanie wiedzy [[nauka|naukowej]] - nie znajduje jednoznacznego potwierdzenia w rzeczywistości. W [[religioznawstwo|religioznawstwie]] polega przede wszystkim na przyjęciu istnienia czegoś bez żadnego dowodu wiarygodnie potwierdzającego ten fakt. Świadoma decyzja przyjęcia takiej wiary nazywa się aktem wiary. W [[epistemologia|epistemologii]] wiara to "uznawanie za prawdziwe [[uzasadnienie|nieuzasadnionego]] twierdzenia". Zarówno uzasadnienie jak i jego brak nie implikują prawdziwości lub fałszywości treści wiary (zob. [[problem uzasadnienia]]). Występowanie wiary uznaje się za konieczne w początkowej fazie rozwoju nauki (przyjmuje się, że dużej mierze zawdzięcza ona wierze swoje istnienie kiedy to pierwszy raz w dziejach świata ludzie podeszli rozumowo do mitycznej materii, narodziły się filozofia i nauka, które zresztą wówczas stanowiły jedno - tymi pionierami racjonalizmu byli Grecy<ref>[http://www.ksiazka.net.pl/modules.php?name=News&file=article&sid=10779 PORTAL KSIĘGARSKI - Mitologie świata]</ref>). Jest też nierozerwalnie związana z [[religia|religią]] i może opierać się na przyjęciu [[dogmat]]ów.
 
== Wiara w chrześcijaństwie ==
[[Chrześcijaństwo|Chrześcijańskie]] rozważania nad wiarą koncentrowały się wokół wersów 1-2 w 11 rozdziale [[List do Hebrajczyków|Listu do Hebrajczyków]], który przedstawiając owoce wiary ([[Język grecki|gr.]] ''pistis'') definiuje ją jako ''hupostasis'', co może być tłumaczone jako ''podstawa'' (w [[Biblia Tysiąclecia|Biblii Tysiąclecia]] nawet ''poręka''), albo jako ''substancja''. Idąc za pierwszym rozumieniem tego słowa [[Tomasz z Akwinu|Święty Tomasz]] przedstawia wiarę jako przyrodzony stan umysłu, polegający na pewności prawd nie z racji dowodów rozumowych, ale przez przyjęcie świadectwa autorytetu, wynikająca z zaufania (wiarą chrześcijańska, czyli zaufanie do Kościoła jest nadto [[łaska|łaską]] oraz [[cnota teologiczna|cnotą teologiczną]]).
{{Main|wiara (chrześcijaństwo)}}
W [[Chrześcijaństwo|chrześcijańskiej]] refleksji jest ''poręką tych dóbr, których się spodziewamy, dowodem tych rzeczywistości, których nie widzimy'' ([[List do Hebrajczyków|Hbr]] 11, 1). Większość definicji wiary formułowanych w ciągu historii chrześcijańskiej [[Teologia|teologii]] była pochodną tego sformułowania biblijnego<ref>{{Cytuj książkę | tytuł = Encyclopaedia Britannica | wydawca = W. Benton | tom = 9 | miejsce = Londyn-Chicago-Genewa-Sydney-Toronto| rok = 1964 | rozdział = Faith | strony = 40-41}}</ref>. Jest [[Cnoty teologalne|cnotą teologalną]] [[Łaska|nadprzyrodzonego]] pochodzenia - razem z [[Nadzieja (chrześcijaństwo)|nadzieją]] i [[Miłość (chrześcijaństwo)|miłością]].
 
== Krytyka fenomenu wiary z punktu widzenia nauki ==
'''WiaraJako religijna'''powszechne zjawisko pogląd,wiara którybywa -krytykowana przyz obecnympunktu staniewidzenia wiedzynieweryfikowalności [[nauka|naukowej]]na -płaszczyźnie nienauk znajduje jednoznacznego potwierdzenia w rzeczywistości. Wścisłych ([[religioznawstwo|religioznawstwienauka]] polega przede wszystkim na przyjęciu istnienia czegoś bez żadnego dowodu wiarygodnie potwierdzającego ten fakt. Świadoma decyzja przyjęcia takiej wiary nazywa się aktem wiary). W [[epistemologia|epistemologii]] wiara to "uznawanie za prawdziwe [[uzasadnienie|nieuzasadnionego]] twierdzenia". Zarówno uzasadnienie jak i jego brak nie implikują prawdziwości lub fałszywości treści wiary (zob. [[problemZ uzasadnienia]]).tego Występowaniepowodu niektórzy uczeni postulowali, że występowanie wiary uznajebyło się zazjawiskiem koniecznewystępującym w początkowej fazie rozwoju nauki (przyjmuje się, że dużej mierze zawdzięcza ona wierze swoje istnienie kiedy to pierwszy raz w dziejach świata ludzie podeszli rozumowo do mitycznej materii, narodziły się filozofia i nauka, które zresztą wówczas stanowiły jedno - tymi pionierami racjonalizmu byli Grecy<ref>[http://www.ksiazka.net.pl/modules.php?name=News&file=article&sid=10779 PORTAL KSIĘGARSKI - Mitologie świata]</ref>). JestPrzeczyć teżtemu nierozerwalniemogą związanaliczne zświadectwa wybitnych naukowców, np. [[religiaFrancis Collins|religiąFrancisa Collinsa]], iktórzy możeutrzymują, opieraćże sięwiara nadotyczy przyjęciurzeczywistości [[dogmat]]ówniedostępnej dla nauk empirycznych, jednak nie można jej traktować jako postawy nierozumnej<ref>por. {{cytuj książkę|nazwisko=Collins|imię=Francis S.|rok=2006|tytuł=The Language of God. A Scientist Presents Evidence for Belief|wydawca=Free Press, New York – London - Toronto - Sydney|isbn=0-7432-8639-1}}</ref>.
 
Postrzeganie wiary jako duchowej substancji udzielonej do wnętrza serca człowieka, która następnie powoduje osobiste doświadczenie dogłębnego przekonania o czymś czego nie postrzegają zmysły jest często przyjmowane w teologii ewangelickiej. Współczesny [[katechizm Kościoła Katolickiego]] kładzie nacisk na jeszcze inny, również nadprzyrodzony charakter wiary, określając ją jako relację z [[Bóg|Bogiem]]: „Wiara jest najpierw ''osobowym przylgnięciem'' człowieka do Boga; równocześnie i w sposób nierozdzielny jest ona ''dobrowolnym uznaniem całej prawdy, którą Bóg objawił''.” (KKK 150)
 
{{Przypisy}}
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę | autor = Kołakowski, L. | tytuł = Jeśli Boga nie ma | miejsce = Kraków | rok = 1988}}
* {{Cytuj książkę | tytuł = Religia. Encyklopedia PWN | autor r = Tarnowski, Karol | autor r link = Karol Tarnowski | rozdział = Wiara | miejsce = Warszawa | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | inni = [[Tadeusz Gadacz]], [[Bogusław Milerski]] (red. nauk.) | rok = 2003 | tom = 9| strony = 393-400| isbn = 83-01-14053-4}}
 
== Zobacz też ==