Achajowie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m Bot: Migrating 38 interwiki links, now provided by Wikidata on d:q191962 (translate me) |
Literówka oraz zmiany stylistyczne |
||
Linia 1:
'''Achajowie''' ([[język grecki|gr.]] {{grc|Ἀχαιοί}} ''Achaioí'') – ogólne określenie Greków walczących pod [[Troja|Troją]] używane przez [[Homer]]a (rzadziej stosował też nazwy: Argiwi/Argiwowie i Danajowie) w jego eposach [[Iliada]] i [[Odyseja]]<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Homer|autor=Homer|tytuł=Iliada|wydawca=Prószyński i S-ka|miejsce=Warszawa|data=2005|seria=Biblioteka antyczna|strony=486-487|isbn=83-7337-970-3|inni=Przekład: [[Kazimiera Jeżewska]], Wstęp i przypisy: [[Jerzy Łanowski]]}}</ref><ref name="ziolko377">{{cytuj książkę |nazwisko = Ziółkowski| imię = Adam| autor link = Adam Ziółkowski| tytuł = Historia powszechna. Starożytność| wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN| miejsce = Warszawa| rok = 2009| strony = 377| isbn = 978-83-01-15810-1}}</ref>
. Według tradycyjnych poglądów historyków było to [[plemię]] [[Grecy|greckie]], które jako pierwsze przybyło na obszary kontynentalnej [[Starożytna Grecja|Grecji]] około [[XX wiek p.n.e.|2000 lat p.n.e.]], podbijając [[Tesalia|Tesalię]] i miejscowych [[Pelazgowie|Pelazgów]], jednak teza ta została odrzucona wraz z teorią o trzech inwazjach ludów greckich (achajskiej, jońskiej, doryckiej)<ref name="bravo39">{{cytuj książkę|nazwisko=Bravo|imię=Benedetto|autor link=Benedetto Bravo|nazwisko2=Wipszycka|imię2=Ewa|autor link2=Ewa Wipszycka|tytuł=Historia starożytnych Greków|tom=1|strony=39|wydawca=Wydawnictwo naukowe PWN|miejsce=Warszawa|data=1988}}</ref>. Obecnie uważa się, że formowanie się "Greków", ich kultury, religii, języka miało miejsce już na terenie Grecji, gdzie u kresu III
Władca państwa achajskiego nosił miano ''anaks''/''wanaks'' (w [[pismo linearne B|piśmie linearnym B]] wa-na-ka). Pomagał mu w rządzeniu ''lawagetas'', lin. B ra-wa-qe-ta – prawdopodobnie dowódca wojskowy. Achajowie podejmowali dalekie wyprawy wojenne, z których największa, przeciwko [[Troja|Troi]], doczekała się epickiego opisu w postaci [[Iliada|Iliady]] [[Homer]]a. Zakładali też kolonie na [[Cypr (wyspa)|Cyprze]], w [[Pamfilia|Pamfilii]] i [[Rodos (wyspa)|Rodos]]. Najprawdopodobniej o Achajach wspominają [[Hetyci|hetyckie]] tabliczki odnalezione w [[Boğazkale|Bogazköy]], które opisują silne królestwo ''Akhkhijawa'' utrzymujące stosunki z władcami [[Hetyci|Hetytów]] – [[Mursili II|Mursilisem II]] i [[Tudhalija IV|Tudhaliją IV]]. W [[XI wiek p.n.e.|XI w. p.n.e.]]
Linia 6:
Eponimicznym ojcem plemion achajskich był mityczny [[Achajos (mitologia grecka)|Achajos]], syn [[Zeus]]a i [[Wyrocznia delficka|Pytii]], w innej wersji syn królewny ateńskiej [[Kreuza (córka Erechteusza)|Kreuzy]] i [[Ksutos]]a. Od innych plemion greckich odróżniali się tym, że nosili brody oraz strojem złożonym z przepaski i [[chiton]]u z krótkimi rękawami. Mieszkali w prostokątnych domach zawierających wspólne pomieszczenie z paleniskiem pośrodku, tzw. [[megaron]].
Według Homera największymi księstwami achajskimi były [[Mykeny]]
W czasach późniejszych (od [[Okres archaiczny (starożytna Grecja)|okresu archaicznego]]) Achajami nazywano mieszkańców krainy [[Nomos Achaja|Achaja]], położonej na północy Peloponezu. W III wieku p.n.e. powstało państwo związkowe o nazwie [[Związek Achajski]], skupiające część poleis z Peloponezu. Zostało pokonane w 146 roku p.n.e. przez [[Republika rzymska|republikę rzymską]].
| |||