Jeżewo (powiat świecki): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Dobroslaw (dyskusja | edycje)
Dobroslaw (dyskusja | edycje)
Linia 57:
Pod koniec XIX stulecia nasiliły się procesy germanizacyjne. Z inicjatywy miejscowych Niemców pobudowano szkołę ewangelicką, a w 1889 r. zapoczątkowała działalność gmina protestancka (w 1905 r. w Jeżewie żyło 233 luteranów). W 1899 r. założono straż pożarną, w trzy lata później oddano stację kolejową. W 1904 r. ukończono budowę kościoła ewangelickiego, który przetrwał do 1945 r. W odpowiedzi na politykę germanizacyjną na przełomie XIX/XX stulecia zaktywizowała się społeczność polska (ziemiaństwo, między innymi: '''Sas-Jaworscy,''' '''Liszkowscy,''' '''Parczewscy,''' duchowieństwo, '''ksiądz Józef Dembieński''', bogate chłopstwo, między innymi: Chmielewscy, Urbańscy, Kloneccy, Erdmańscy, Boruccy), co doprowadziło do wielorakiej działalności patriotycznej. W 1907 r. we wsi powstał polski bank ludowy. W tym samym roku otwarto polską spółdzielnię, a w roku następnym powołano kółko rolnicze i koło gospodyń wiejskich (1908 r.).<ref name="p9"/>
 
''25 stycznia 1920 r. wieś wróciła do Polski. ''W okresie międzywojennym Jeżewo rozwijało się dynamicznie. Wzrosła liczba mieszkańców do 1561 (1939 r.). Z inicjatywy księdza proboszcza '''Jana Burtschika '''w''' latach 1925-1926 gruntownie przebudowano kościół parafialny pod wezwaniem Świętej Trójcy, którego kształt przetrwał do dziś.''' W 1934 r. wieś została zelektryfikowana 9 listopada 1938 r. w obecności biskupa chełmińskiego Stanisława Okoniewskiego uroczyście poświęcono nowo wybudowany (najnowocześniejsza szkoła wiejska w województwie pomorskim) budynek szkolny. Pomysłodawcą i energicznym wykonawcą przedsięwzięcia był ówczesny kierownik szkoły, Bronisław Noga.<ref>Dąbrowski Z., 2005, "W okresie II Rzeczypospolitej (1920-1939)", w: Gmina Jeżewo, praca zbiorowa, Jeżewo</ref>
 
1 września 1939 r.wybuchła II wojna światowa. W dniach 03-04.09.1939 r. przez Jeżewo dokonywał się odwrót wojsk polskich z rejonu Borów Tucholskich, w wyniku którego we wsi i okolicach zginęło kilkudziesięciu polskich żołnierzy (spoczywają oni w mogile zbiorowej na cmentarzu parafialnym).