Wersja z 23:29, 11 wrz 2013 edytuj Marek Mazurkiewicz (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 27 405 edycji m Wycofano edycje użytkownika 82.160.137.205 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Michał Sobkowski. ← poprzednia edycja		Wersja z 11:45, 12 sty 2014 edytuj anuluj edycję Michał Sobkowski (dyskusja \| edycje) Redaktorzy, Administratorzy 127 288 edycji +FAD, uwaga o FMN, usunięcie zbędnych ZT, drobne redakcyjne następna edycja →
Linia 1: '''Nukleotydy''' – [[Związki organiczne\|organiczne]] [[Związek chemiczny\|związki chemiczne]] z grupy estrów fosforanowych, są to [[estry]] [[nukleozydy\|nukleozydów]] i [[kwas fosforowy\|kwasu fosforowego]] (5'-[[fosforany]] nukleozydów), podstawowe składniki strukturalne [[kwasy nukleinowe\|kwasów nukleinowych]] ([[Kwas deoksyrybonukleinowy\|DNA]] i [[Kwasy rybonukleinowe\|RNA]]). Ponadto nukleotydy odgrywają znaczącą rolę w [[metabolizm]]ie i przekazywaniu sygnałów w komórce. [[Adenozyno-5'-trifosforan\|ATP]] (adenozynotrifosforan) i [[Guanozyno-5'-trifosforan\|GTP]] (guanozynotrifosforan) stanowią główne źródło energii chemicznej wykorzystywanej do przeprowadzania reakcji chemicznych zachodzących w organizmie. Ponadto [[Cykliczny adenozyno-3',5'-monofosforan\|cykliczny adenozynomonofosforan]] oraz [[Cykliczny guanozyno-3',5'-monofosforan\|cykliczny guanozynomonofosforan]] uczestniczą w szlakach sygnalizacyjnych oraz stanowią [[kofaktory]] [[enzymy\|enzymów]]. Przykładami takich kofaktorów są: [[Dinukleotyd nikotynoamidoadeninowy\|NAD]]<sup>+</sup>, [[Mononukleotyd flawinowy\|FMN]], [[Dinukleotyd flawinoadeninowy\|FAD]] oraz [[koenzym A]]<ref name="Alberts">{{Cytuj książkę \| autor = Alberts B, Johnson A, Lewis J, Raff M, Roberts K &, Wlater P ~~(2002).~~\| tytuł = ''Molecular Biology of the Cell'' ~~(4th~~\| ~~ed.).~~wydawca = Garland Science. ~~ISBN~~\| data = 2002 \| strony = 120-121 \| isbn = 0-8153-3218-1~~. pp. 120-121.~~\|wydanie=4}}</ref>. == Struktura == Nukleotydy zbudowane są z reszty cukrowej – [[pentozy]] (w DNA jest to [[deoksyryboza]], zaś w RNA – [[ryboza]]), co najmniej jednej [[Fosforany\|reszty fosforanowej]] i [[zasady azotowe]]j: [[Puryna\|purynowej]], [[Pirymidyna\|pirymidynowej]] lub [[Witamina B2\|flawinowej]] (niewystępującej w kwasach nukleinowych). ~~[[Pirymidyna\|pirymidynowej]] lub [[Witamina B2\|flawinowej]] (niewystępującej w kwasach nukleinowych).~~ Grupa fosforanowa formuje [[wiązanie chemiczne\|wiązanie]] z 2, 3 lub 5 węglem w pierścieniu pentozowym. Najbardziej rozpowszechnione jest wiązanie pomiędzy fosforanem a węglem 5. Nukleotydy cykliczne formują się gdy dochodzi do połączenia grupy fosforanowej z dwoma [[grupa hydroksylowa\|grupami hydroksylowymi]] reszty cukrowej. Kwasy nukleinowe to [[biopolimery]] zbudowane z nukleotydów połączonych wiązaniami 3'-5' diestrowymi. W naturze występują dwa typy kwasów nukleinowych: DNA i RNA jednakże obecnie istnieje także kilka syntetycznych analogów kwasów nukleinowych. W kwasach nukleinowych, poza nukleotydami z pięcioma podstawowymi zasadami heterocyklicznymi kwasów nukleinowych (A, C, G, T, U), występują także (szczególnie często w [[tRNA]]) nukleotydy zawierające modyfikowane nukleozydy, np. [[pseudourydyna]] lub [[inozyna]]<ref name="Berg">{{Cytuj książkę \| autor = Jeremy M. Berg, Lubert Stryer, John L. Tymoczko.; ''\| tytuł = Biochemia'' ~~wyd~~\| ~~III;~~wydawca = PWN \| miejsce = Warszawa \| data = 2007 ~~ISBN~~ \| isbn = 978-83-01-14379-4\|wydanie=3}}</ref>. {\| class="wikitable" align=center style="text-align:center; margin-left:1em" Linia 46 ⟶ 45: !inne \| \|[[Dinukleotyd nikotynoamidoadeninowy\|NAD]]<sup>+</sup><br />NADP<sup>+</sup><br />NADH<br />NADPH]]<br />[[Dinukleotyd flawinoadeninowy\|FAD]]<br />[[Mononukleotyd flawinowy\|FMN]]<ref group=uwaga>[[Mononukleotyd flawinowy]] (FMN) nie zawiera rybozy, lecz jej pochodną, [[Witamina B2\|ryboflawinę]].</ref> \| \|} Linia 52 ⟶ 51: == Zobacz też == {{Commons\|Nucleotides}} * [[~~pirymidyna]], [[puryna~~kodon]] * ~~[[kodon]],~~ [[Telomer (genetyka)\|telomer]]▼ * [[nukleozydy]] * [[kwasy nukleinowe]] {{Uwagi}} ▲* [[kodon]], [[Telomer (genetyka)\|telomer]] {{przypisy}}

Nukleotydy: Różnice pomiędzy wersjami