Robert Fiedler: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
Pernambuko (dyskusja | edycje) kat. |
Pernambuko (dyskusja | edycje) źródła/przypisy |
||
Linia 1:
[[File:Kancjonal brzeg.jpeg|thumb|Kancjonał wydany przez Roberta Fiedlera w [[Język polski|języku polskim]] w [[Brzeg (miasto)|Brzegu]] w 1859 roku.]]
'''Robert Fiedler''' (ur. [[13 marca]] [[1810]] [[Czernina (województwo dolnośląskie)|Czernina]] - zm. [[1877]] w [[Międzybórz]]u) – śląski pisarz religijny, [[Polska|polski]]<ref>Robert Fiedler, "Kancjonał zawierający w sobie pieśni chrześcijańskie...", Brzeg 1859. Osobisty podpis Fiedlera pod przedmową do wydania tego kancjonału: "Międzyborz dnia 8 marca 1859 X. Robert Fiedler - kaznodzieja polski".</ref> [[pastor]] [[Ewangelicy|ewangelicki]] i [[folklor]]ysta, który pełnił posługę na Śląsku w okolicach [[Międzybórz|Międzyborza]].
==Życiorys==
Od 1839 roku Robert Fiedler był pastorem [[Kościół ewangelicko-augsburski|ewangelicko augsburskim]] w Międzyborzu gdzie prowadził działalność duszpasterską oraz naukową.<ref>„Literatura Polska. Przewodnik encyklopedyczny” Tom I, PWN, Warszawa 1984, ISBN 8301015209 str. 258, hasło Fiedler Robert.</ref> Był wydawcą książek religijnych oraz etnograficznych praz opisujących śląski folklor i obyczaje. Współpracował z [[Wielkopolska|Wielkopolskimi]] czasopismami wydawanymi w języku polskim w [[Leszno|leszczyńskim]] "Przyjacielem Ludu" oraz [[Poznań|poznańską]] "Szkołą Polską" [[Ewaryst Estkowski| Ewarysta Estkowskiego]]. Zaangażował się w działania mające na celu utrzymanie języka polskiego w kaznodziejstwie oraz w szkolnictwie na Śląsku.
Bronił polskości na Śląsku oraz domagał się przywrócenia w kościele protestanckim na [[Dolny Śląsk|Dolnym Śląsku]] mszy w [[Język polski|języku polskim]]. 5 grudnia 1844 roku zabrał w tej sprawie głos wysyłając petycję do synodu we [[Wrocław|Wrocławiu]] gdzie postulował "Dobro tych braci moich w Chrystusie szczepu słowiańskiego mając na uwadze wnoszę o większe odtąd uwzględnianie ich potrzeb religijnych i kościelnych, a to pod trojakim względem: 1) co do obsadzenia probostw, 2) co do ścieśnienia nabożeństw, 3) co do opatrzenia szkół (...) Nawet wtenczas kiedy tylko mała część gminy jest polską, nie wolno zaniechać nabożeństwa polskiego ani całkiem jej odejmować sposobności zbudowania się w świątyni pańskiej... Bo jedynie mowa ojczysta przemówić może do serca". Synod wrocławski z 1884 roku przyjął postulaty Fiedlera i zadeklarował po niemiecku "dass polnische Kinder auch fomlich polnischen Unterricht erhalten mochten" (pol. "aby dzieciom polskim także w języku polskim dawano nauki").<ref>[[Stanisław Wasylewski]], "Na Śląsku opolskim", Katowice 1937, str.76.</ref>
Linia 9 ⟶ 11:
Fiedler był również miłośnikiem miejscowego [[etnolekt śląski|dialektu śląskiego]], zwalczanego wówczas przez władze [[Prusy (państwo)|pruskie]] jako [[języki słowiańskie|słowiańskiego]]. Zebrał też i opisał sporą ilość pieśni w miejscowym dialekcie.
==Dzieła==
Robert Fiedler w 1859 roku wydał w [[Brzeg (miasto)|Brzegu]] polskojęzyczny [[kancjonał]] zawierający modlitwy oraz pieśni kościelne<ref>Robert Fiedler, "Kancjonał zawierający w sobie pieśni chrześcijańskie...", Brzeg 1859</ref>.▼
Robert Fiedler publikował na Śląsku książki o tematyce religijnej oraz etnograficznej w języku polskim oraz niemieckim:
* W 1844 roku wydał w [[Język niemiecki|języku niemieckim]] pionierską pracę omawiającą miejscową gwarę na Śląsku p.t. "Bemerkungen uber die Mundart der polnischer Niederschlesier",
* W 1844 roku opublikował "Kazania na wszystkie święta roku kościelnego",
▲
=== Bibliografia ===
* „Literatura Polska. Przewodnik encyklopedyczny” Tom I, PWN, Warszawa 1984, ISBN 8301015209 str. 258, hasło Fiedler Robert.
* [[Stanisław Wasylewski]], "Na Śląsku opolskim", Katowice 1937, str.76.
* [http://www.e-sycow.pl/pdf/2006/12/13/2006-12-13_GAZETA_SYCOWSKA.pdf Gazeta Sycowska]
| |||