II wojna kappelska: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawa linków
m drobne redakcyjne
Linia 1:
'''II wojna kappelska''' – konflikt pomiędzy [[kanton (Szwajcaria)|kantonami]] [[katolicyzm|katolickimi]] a [[protestantyzm|protestanckimi]] w [[Szwajcaria|Szwajcarii]] w [[1531]] r.
 
[[Plik:Schlacht bei Kappel.jpg|thumb|right|300px|Druga wojna kappelska]]
 
Do [[I wojna kappelska|I wojny]] doszło w [[1529]] r. Wojska protestanckie zajęły szereg miejscowości w [[Argowia|Argowii]]. Siły obu walczących stron nie chciały jednak za bardzo walczyć ze sobą, o czym świadczy fakt częstego bratania się żołnierzy obu armii. [[26 czerwca]] doszło zatem do zawarcia pokoju kończącego I wojnę kappelską w wyniku którego postanowiono, że na terenach wspólnej władzy, miejscowe władze decydować będą o wyznaniu ich mieszkańców.
 
Pierwszy pokój kappelski pozwalał więc formalnie na ekspansję [[Reformacja|reformacji]], jednak nie rozwiał on wszystkich obaw [[Huldrych Zwingli|Zwingliego]] i [[Zurych (kanton)|Zurychu]]. Obawiali się oni zbrojnego wystąpienia [[Karol V Habsburg|cesarza Karola V]] i jego brata [[Ferdynand I Habsburg|Ferdynanda]] przeciw protestantom niemieckim i szwajcarskim i szykowali koalicję z [[landgraf]]ami z [[Hesja|Hesji]] i [[Bazylea|Bazylei]]. Uważając pięć kantonów katolickich za prawdopodobnych sprzymierzeńców obu władców w takim przedsięwzięciu, postanowili jak najprędzej pozbyć się potencjalnego zagrożenia. Odmowa udziału katolickich kantonów w lokalnej wojnie sprzymierzonej [[Gryzonia|Gryzonii]] z kasztelanem Musso na jeziorze [[Como (jezioro)|Como]] w marcu i kwietniu [[1531]] r. zdawała się potwierdzać teorię Zwingliego. Zwingliemu nie powiódł się plan stworzenia wielkiego przymierza przeciwko Habsburgom z protestantami niemieckimi, a nawet z [[Francja|Francją]], [[Republika Wenecka|Wenecją]] i [[Mediolan]]em.
Linia 11:
Blokada nie odniosła zamierzonego skutku i kantony katolickie nie uległy żądaniom. Na początku października władze Berna jednostronnie zniosły embargo, co doprowadziło do powstania napięcia między dwoma głównymi sojusznikami protestanckimi. Katolickie kantony postanowiły to wykorzystać. W kilka dni później zgrupowały swoje oddziały na granicy kantonu Zug koło [[Kappel am Albis]].
 
W tzw. II wojnie kappelskiej kantony katolickie dysponowały (według różnych źródeł) 7000 - 8000 ludzi. Protestanci dysponowali siłami zaledwie 1200 - 2000 ludzi z Zurychu pod dowództwem [[Huldrych Zwingli|Huldrycha Zwingliego]] – reformatora zuryskiego i twórcy szwajcarskiego protestantyzmu. Katolickie kantony atakując jako pierwsze wygrały w dniu 11 października [[Bitwa pod Kappel|bitwę pod Kappel]], w której zginął Zwingli.
 
Bitwa pod Kappel am ALbis nie oznaczała jednak końca wojny. Berno i inne kantony protestanckie ruszyły Zurychowi ze zbrojną pomocą. Pomiędzy 15 a 21 października armia reformowanych przemieściła się w górę doliny rzeki [[Reuss (rzeka)|Reuss]]. Oddziały katolickie, nieco mniej liczne, wycofały się w kierunku na [[Zugerberg]]. W nocy 23 października trzon wojsk protestanckich, liczący ok. 5000 ludzi, został zaatakowany przez ekspedycję pięciu kantonów katolickich. Ta tzw. [[Bitwa na wzgórzu Gubel]] zakończyła się również przegraną protestantów.