Rudolf Habsburg-Lotaryński: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Pdbi (dyskusja | edycje)
lit, dr. red.
szablon, drobne redakcyjne
Linia 7:
Rudolf urodził się 21 sierpnia 1858 roku, jako pierwszy syn i trzecie dziecko cesarskiej pary. W najwcześniejszych dniach swego życia, zgodnie z ówczesnym zwyczajem, został zabrany od matki i przekazany w opiekę arcyksiężnej Zofii, matce ojca. Następca tronu nie widywał swych rodziców zbyt często. Cesarzowa, która spędzała czas na podróżach i pielęgnowaniu urody, nie czuła się związana ze swoimi dziećmi. Cesarz zaś, człowiek twardo stąpający po ziemi i bez reszty oddany obowiązkom, przekładał surowość nad ojcowskie uczucie. W szóstym roku życia Rudolf został wychowankiem hrabiego Gondrecourta, a w siódmym hrabiego Józefa Latura. Latur okazał się dobrym wychowawcą, który wpoił młodemu arcyksięciu wiele pozytywnych zasad.
 
Naukę Rudolf ukończył 24 czerwca [[1877]] roku. Rozpoczął służbę w armii. Został dowódcą 36 pułku piechoty. Najpierw stacjonował w [[Praga|Pradze]], a później w [[Wiedeń|Wiedniu]]. Funkcje jakie pełnił w obu miastach miały jedynie znaczenie reprezentacyjne. Nie był w tym czasie w dobrych stosunkach z cesarzem i wieloma dostojnikami dworskimi. Swojemu przyjacielowi Maurycemu Scheppsowi skarżył się, iż należy do najgorzej poinformowanych ludzi w [[Austria|Austrii]].<ref>J. T. {{odn|Salvendy, ''Buntownik z Mayerlingu. Portret psychologiczny arcyksięcia Rudolfa'', Warszawa |1995, |s=160}}. 160</ref>
 
[[10 maja]] [[1881]] ożenił się z belgijską księżniczką [[Stefania Klotylda Koburg|Stefanią Klotyldą]], córką [[Leopold II Koburg|Leopolda II Koburga]]. Wesele odbyło się z wielką pompą i splendorem godnym przyszłego cesarza. Rudolf wydawał się być zakochany w swej młodziutkiej żonie, którą jego matka nazywała "tłustą słonicą". Po narodzinach ich jedynego dziecka, arcyksiężniczki [[Elżbieta Maria Habsburg (1883-1963)|Elżbiety Marii]] ([[21 września]] [[1883]]), książęca para bezpowrotnie oddaliła się od siebie (co było też spowodowane licznymi chorobami wenerycznymi Rudolfa, których nabawił się z powodu swej chronicznej niewierności).
Linia 14:
 
== Rudolf i polityka ==
W odróżnieniu od swego głęboko konserwatywnego ojca, Rudolf był zagorzałym zwolennikiem liberalizmu, co ideologicznie zbliżało go do matki. Arcyksiążę chętnie przebywał w towarzystwie liberalnych dziennikarzy wiedeńskich.<ref>G. {{odn|Jaszuński, ''Ostatni monarchowie'', Warszawa |1975, |s=158}}. 158</ref> Marzył o wielkiej Austrii w polityce europejskiej. Zakładał zawarcie sojuszu Austrii z [[Francja|Francją]], [[Rosja|Rosją]] i [[Anglia|Anglią]]. Na łamach liberalnego dziennika pisał, że musi nastąpić przewrót socjalny, po którym nastanie nowa Europa.<ref>G. {{odn|Jaszuński, op. cit., |1975|s. =158</ref>}} W miarę upływu lat poglądy Rudolfa na politykę krystalizowały się w kierunku liberalnym i laickim. Jego liczne kontakty wśród środowisk i kręgów liberalnych wywoływały niezadowolenie na dworze.<ref>S. {{odn|Grodziski, ''Franciszek Józef I'', Wrocław |1983, |s=134}}. 134</ref>
 
== Zainteresowania i pasje ==
Arcyksiążę posiadał liczne zainteresowania literackie i artystyczne. Patronował pracom nad wiekopomnym dziełem ''Monarchia austro-węgierska w słowie i obrazach'', czyli syntezą poświęconą faunie i florze krajobrazu naddunajskiego. Był autorem licznych prac i artykułów. Między innymi ''Podróży na Wschód'' z 1884 roku. Miał łatwość pisania. Posługiwał się w swych tekstach jasnym, żywym i swobodnym językiem.<ref>''Działalność literacka Ś. P. Następcy tronu Arcyksięcia Rudolfa'', Albert {{odn|Zipper, Lwów |1889, |s=6}}. 6</ref> Arcyksiążę był przychylny naukowcom. Doceniał znaczenie postępu. Rozumiał jak ważne jest znaczenie na rzecz rozwoju techniki. Chętnie korzystał z nowych osiągnięć i wynalazków.
 
== Relacje rodzinne ==
Cesarz Franciszek Józef nie akceptował wielu zachowań syna. Nie tolerował jego pozamałżeńskiego związku. Ojciec i syn nie zgadzali się w wielu istotnych sprawach natury politycznej. Arcyksiążę twierdził, iż ojciec przez swą nieprzejednaną postawę nie ma ani jednego przyjaciela. Otoczony przez kastę biurokratów i urzędników miał nie wiedzieć nic o prawdziwych nastrojach i potrzebach swojego ludu.<ref>G. {{odn|Jaszuński, op. cit., |1975|s. =156</ref>}} Od 1875 roku arcyksiążę utrzymywał korespondencję z królem [[Bawaria|Bawarii]] [[Ludwik II Wittelsbach|Ludwikiem II]], w latach 1872-1888 wymienił wiele osobistych listów z arcyksięciem [[Franciszek Ferdynand Habsburg|Franciszkiem Ferdynandem]], w których Rudolf przekonywał w nich młodszego kuzyna, aby buntował się przeciwko sztucznym rygorom dworu wiedeńskiego.<ref>V. {{odn|Dedijer, ''Sarajewo'', t. I, Łódź |1983, |s=126}}. 126</ref>
 
Rudolf wiele cech odziedziczył po matce. Temperament i talenty, fantazję, żywiołowość charakteru, wrażliwość, dowcip oraz dar szybkiego pojmowania.<ref>B. {{odn|Hamann, ''Cesarzowa Elżbieta'', Warszawa |1999, |s=446}}. 446</ref> Ich wzajemne stosunki były pomieszaniem miłości i goryczy. Elżbieta rzadko ingerowała w sprawy wychowawcze syna, a po urodzeniu Marii Walerii niemalże całkowicie odsunęła go od siebie. Rudolf rywalizował o względy matki, zdradzał takie same jak ona sympatie i antypatie. Naśladował ją w najdrobniejszych szczegółach.<ref>B. {{odn|Hamann, op. cit., |1999|s=450}}. 450</ref> Mieli razem z cesarzową zbliżone poglądy na politykę. Tak samo źle oceniali rządy premiera [[Edward von Taaffe|Taaffego]] i jego polityki.<ref>B. {{odn|Hamann, op. cit., |1999|s=454}}. 454</ref> Nie szczędził jednak matce także i słów krytyki. Źle oceniał np. skłonności Elżbiety do [[Spirytyzm|spirytyzmu]].
 
== Tragedia w Mayerling ==
Linia 123:
|}
 
{{Przypisy|3}}
 
== Bibliografia ==
* {{Cytuj książkę | imię=J. T. | nazwisko=Salvendy, ''| tytuł=Buntownik z Mayerlingu. Portret psychologiczny arcyksięcia Rudolfa'', | miejsce=Warszawa | rok=1995 | odn=tak}}
* {{Cytuj książkę | imię=G. | nazwisko=Jaszuński, ''| tytuł=Ostatni monarchowie'', | miejsce=Warszawa | rok=1975 | odn=tak}}
* {{Cytuj książkę | imię=S. | nazwisko=Grodziski, ''| tytuł=Franciszek Józef I'', | miejsce=Wrocław | rok=1983 | odn=tak}}
* {{Cytuj odn|Zipper|1889|opis=''Działalność literacka Ś. P. Następcy tronu Arcyksięcia Rudolfa'', Albert Zipper, Lwów 1889}}
* {{Cytuj książkę | imię=V. | nazwisko=Dedijer, ''| tytuł=Sarajewo'', t.| tom=I, | miejsce=Łódź | rok=1983 | odn=tak}}
* {{Cytuj książkę | imię=B. | nazwisko=Hamann | tytuł=Cesarzowa Elżbieta | miejsce=Warszawa | rok=1999 | odn=tak}}
 
{{commons|Kronprinz Rudolf (Österreich-Ungarn)}}