Protobułgarzy: Różnice pomiędzy wersjami

== Wielka albo Stara Bułgaria ==

=== Ekspansja Bułgarów w VI wieku ===

Począwszy od VI wieku, na terenach zamieszkanych przez Bułgarów, obejmujących stepy północno-kaukaskie, [[Kubań]] i znaczne obszary dzisiejszej Ukrainy powstają pierwsze organizmy państwowe. W źródłach bizantyjskich u [[Teofan Wyznawca|Teofanesa]] (752-828), autora ''Chronografii'' i [[Nicefor I (patriarcha Konstantynopola)|Nicefora]] (750-829) państwa Bułgarów na północnych wybrzeżach Morza Czarnego i Azowskiego noszą nazwę [[Wielka Bułgaria|Wielkiej lub Starej Bułgarii]]. Obydwaj autorzy uważają ją za ustaloną i starą potęgę<ref>Skłania to część badaczy do objęcia terminem ''Wielka Bułgaria'' państw bułgarskich istniejących nad Morzem Czarnym w VI i VII wieku (D. Lang, ''Bułgarzy'', s. 37; W. Gjuzelew, ''Bułgaria'', s.27-28). Część historyków rozumie przez Wielką Bułgarię wyłącznie państwo istniejące nad Morzem Czarnym pomiędzy 630 a 660/668 rokiem (T. Wasilewski, ''Historia Bułgarii'', s. 33; S. Waklinow, ''Kultura Starobułgarska'', s. 48-49)</ref>. Głównym miastem Wielkiej Bułgarii była [[Fanagoria]] nad Morzem Azowskim. Bizantyjczycy bacznie śledzili rozwój Wielkiej Bułgarii oraz innych na wpół barbarzyńskich potęg na północy Morza Czarnego. Historyk [[Zachariasz Scholastyk]], biskup [[Mitylena|Mitylene]] (536-553) wspomina o misjach prowadzonych w tym rejonie dla nawracania Bułgarów i Hunów i o nawróceniu władającego na Krymie huńskiego księcia [[Grod]]a<ref name="Lan37">{{Cytuj książkę |nazwisko= Lang |imię=D. M. |autor link=David Marshall Lang |tytuł= Bułgarzy |strony=37}}</ref>.