Socjalistyczna Partia Serbii: Różnice pomiędzy wersjami

serbska partia polityczna
Usunięta treść Dodana treść
nowy
(Brak różnic)

Wersja z 12:42, 8 lut 2014

Partia Demokratyczna (serb. Socijalistička partija Srbije / Социјалистичка партија Србије, SPS) – serbska partia polityczna o profilu socjalistycznym[1]. Ugrupowanie postkomunistyczne założone przez Slobodana Miloševicia, w szczególności w latach 90. identyfikowane jako lewicowa partia serbskiego nacjonalizmu.

Partia Demokratyczna
Państwo {{{państwo}}}
Lider

Ivica Dačić

Adres siedziby

Belgrad

[strona oficjalna Strona internetowa]
Slobodan Milošević

Historia

Partia powstała 16 czerwca 1990. Założył ją Slobodan Milošević, pierwszy sekretarz KC Związku Komunistów Serbii, a od 1989 także przewodniczący Prezydium Republiki. Utworzono ją na bazie serbskiego oddziału partii komunistycznej i Socjalistycznego Związku Ludu Pracującego Serbii. W latach 90., w tym w okresie konfliktów zbrojnych związanych z rozpadem Jugosławii SPS pozostaje głównym ugrupowaniem rządzącym. Jej przywódca od 1991 do 1997 urząd prezydenta Serbii, następnie objął stanowisko prezydenta federacji. Kolejni przedstawiciele SPS obejmowali też stanowisko premiera. Po wyborach w 1992 socjaliści zawiązali porozumienie z Serbską Partią Radykalną, szybki rozpad koalicji skutkował nowymi wyborami w 1993.

Po zwycięstwie i uzyskaniu 123 mandatów w 250-osobowym Zgromadzeniu Narodowym nowym premierem został Mirko Marjanović. W 1996 po wyborach lokalnych pod adresem SPS wysuwano zarzuty fałszerstw wyborczych. Na skutek protestów społecznych władza uznała w 1997 swoją porażkę w różnych miejscowościach, w tym w Belgradzie. W tym samym roku do wyborów parlamentarnych socjaliści przystąpili w sojuszu z marksistowską Jugosłowiańską Lewicą (partią Mirjany Marković, żony Slobodana Miloševicia) i Nową Demokracją. Główne partie opozycji (z wyjątkiem SPO) zbojkotowały te wybory. Mirko Marjanović z SPS pozostał na czele rządu, współtworzonego również przez nacjonalistycznych radykałów.

24 września 2000 przeprowadzono wybory samorządowe, parlamentarne na szczeblu federalnym, a także wybory na urząd prezydenta Federalnej Republiki Jugosławii. Zdecydowane zwycięstwo odniosła w nich zjednoczona pod szyldem DOS opozycja. Jej lider, Vojislav Koštunica, pokonał Slobodana Miloševicia w wyborach prezydenckich. Władza nie zamierzała uznać tych wyników, ostatecznie po wielotysięcznych protestach i zajęciu budynków rządowych przywódca socjalistów ustąpił 5 października 2000.

W przedterminowych wyborach do Skupsztiny przeprowadzonych dwa miesiące później SPS uzyskała tylko 37 miejsc w parlamencie, przechodząc po 10 latach rządów do opozycji. 28 czerwca 2001 Slobodan Milošević został wydany Międzynarodowemu Trybunałowi Karnemu dla byłej Jugosławii, gdzie został oskarżony o zbrodnie wojenne i zbrodnie przeciwko ludzkości. Zmarł w areszcie w Hadze 11 marca 2006 przed zakończeniem procesu, do końca formalnie pełniąc obowiązki przewodniczącego partii.

Faktycznie od 2003 SPS kierował Ivica Dačić, którego przywództwo zatwierdzono oficjalnie w 2006. Partia nadal traciła poparcie i reprezentację parlamentarną w kolejnych wyborach (2003 i 2007). W 2004 nieformalnie w Skupsztinie wspierała gabinet Vojislava Koštunicy. W 2008 socjaliści zawiązali koalicję wyborczą z Partią Zjednoczonych Emerytów Serbii i Zjednoczoną Serbią, zdobywając 20 mandatów, a następnie oficjalnie wchodząc do koalicji rządowej z Partią Demokratyczną. Sojusz SPS-PUPS-JS podwoił liczbę posłów w kolejnych wyborach w 2012, tym razem podpisując porozumienie ze zwycięskim obozem Serbskiej Partii Postępowej. Przywódcza SPS Ivica Dačić stanął na czele nowego gabinetu.

Wybory do Zgromadzenia Narodowego

Wyniki wyborów do Skupsztiny[1][2]:

  • 1990 – 46,1% głosów i 194 mandaty
  • 1992 – 28,8% głosów i 101 mandatów
  • 1993 – 36,7% głosów i 123 mandaty
  • 1997 – 38,7% głosów i 110 mandatów (koalicja z JUL i ND)
  • 2000 – 13,8% głosów i 37 mandatów
  • 2003 – 7,6% głosów i 22 mandaty
  • 2007 – 5,6% głosów i 16 mandatów
  • 2008 – 7,6% głosów i 20 mandatów (koalicja z PUPS i JS)
  • 2012 – 14,5% głosów i 44 mandaty (koalicja z PUPS i JS)

Zobacz też

  1. a b Parties and Elections in Europe – Serbia. [dostęp 2014-02-08]. (ang.).
  2. Parties and Elections in Europe – Serbia 2. [dostęp 2014-02-08]. (ang.).

Bibliografia