Sekstant: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne
drobne redakcyjne
Linia 18:
Obecnie sekstant jest już przyrządem pomocniczym, używanym sporadycznie. Długo utrzymywał się w nawigacji morskiej, szczególnie z dala od lądu, gdzie nie docierały sygnały [[radiolatarnia|radiolatarni]] i [[radionamierzanie|systemów radionawigacyjnych]]. Wyszedł z użycia od czasu upowszechnienia odbiorników [[Global Positioning System|GPS]]. Mimo wszystkich niedogodności, [[astronawigacja]] stanowi przedmiot wykładany na kierunkach nawigacyjnych uczelni morskich, sekstant zachował znaczenie jako pomocniczy przyrząd nawigacyjny, uniezależniający od działania pokładowej instalacji elektrycznej oraz od systemów nawigacyjnych obsługiwanych przez człowieka (GPS, który może zostać wyłączony lub zakłócony). Przydatny ponadto w żegludze okołobiegunowej ([[strefa podbiegunowa|strefy podbiegunowe]]), gdzie działanie systemów nawigacyjnych nie jest dokładne (brak lub niedostateczna liczba satelitów), oraz w żegludze przybrzeżnej do określenia odległości.
 
Mniej znaną odmianą sekstantu jest tzw. '''sekstant lotniczy'''. Jego budowa i zasada działania jest bardzo zbliżona do opisanego powyżej sekstantu morskiego, z tą różnicą, że poziomu odniesienia nie wyznacza w nim widoma linia horyzontu, lecz pęcherzyk powietrza w dołączonej do przyrządu [[libella|libelli]] (skąd pochodzi jego angielska nazwa ''bubble sextant''). Realizuje się to w różny sposób, np. Nieruchomenieruchome zwierciadło sekstantu w części centralnej posiada otwór, przez który można widzieć (podświetloną przy pomocy żarówki) libellę na tle obserowanegoobserwowanego obszaru nieba. Pomiar polega na zgraniu ze sobą obrazu ciała niebieskiego, którego wysokość mierzymy, z obrazem pęcherzyka libelli. W pewnym ograniczonym zakresie pochylanie instrumentu powoduje identyczne przesuwanie się obrazu mierzonej gwiazdy jak i pęcherzyka, co ułatwia dokonanie pomiaru z pokładu kołyszącego się samolotu.
 
Termin ''sekstant'' jest często mylony z terminem ''[[sekstans]]'', który oznacza miarę czasu. Sekstans to szósta część czegoś, np. godziny (podobnie jak kwadrans to część czwarta).