Wawrzyn: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne, źródła/przypisy, ilustracja |
|||
Linia 2:
{{Takson infobox
| nazwa = Wawrzyn
| obrazek =
| opis obrazka = [[Wawrzyn szlachetny]]
|systematyka_ref=<ref name=apweb>{{cytuj stronę |url=http://www.mobot.org/MOBOT/research/APweb/ | tytuł=Angiosperm Phylogeny Website | data dostępu=2010-06-21 | autor = Stevens P.F. | rok=2001– | język=en}}</ref>
|domena=[[eukarionty]]
Linia 16 ⟶ 17:
| łacina = Laurus
| autor = [[Karol Linneusz|L.]]
| cytat = [[Species Plantarum|Sp. Pl.]] 2, 1753<ref name=ing/>
| typowy = ''L. nobilis'' Linnaeus<ref name=ing>{{Cytuj stronę | url = http://botany.si.edu/ing/ | tytuł = Laurus | praca = Index Nominum Genericorum (ING) | opublikowany = Smithsonian Institution | data dostępu = 2014-02-20}}</ref>
| commons = Category:Laurus
}}
[[Plik:
[[Plik:Laurus azorica.jpg|thumb|250 px|Kwitnący pęd wawrzynu azorskiego]]
'''Wawrzyn''' (''Laurus'' [[Karol Linneusz|L.]]), nazywany także laurem, drzewem laurowym – [[rodzaj (biologia)|rodzaj]] [[drzewo|drzew]] i [[krzew]]ów z rodziny [[wawrzynowate|wawrzynowatych]] (''Lauraceae''). Obejmuje dwa gatunki, spośród których jeden ([[wawrzyn szlachetny]]) rośnie w basenie [[Morze Śródziemne|Morza Śródziemnego]], na drugi ([[wawrzyn azorski]]) spotykany jest na wyspach [[Makaronezja|Makaronezji]]. Oba gatunki charakterystyczne są z powodu skórzastych i bardzo aromatycznych liści. Wawrzyn szlachetny jest uprawiany w całym basenie Morza Śródziemnego, a w formie wąskolistnej (f. ''angustifolia'') uprawiany jest także jako roślina pojemnikowa w pomieszczeniach w chłodniejszym klimacie. Liście tego gatunku stanowią popularną przyprawę. [[Olejek laurowy]] wykorzystywany jest w perfumerii. W [[Starożytna Grecja|Starożytnej Grecji]] wawrzyn poświęcony był bogowi [[Apollo (mitologia)|Apollo]]<ref name=philips>{{Cytuj książkę | autor = Roger Philips, Martyn Rix | tytuł = The Botanical Garden. Vol. I. Trees and shrubs | wydawca = Macmillan | miejsce = London | data = 1988 | strony = 66 | isbn = 0333730038}}</ref>.
=== Morfologia ===
; Pokrój: [[Krzew]]y lub niewielkie [[drzewo|drzewa]] osiągające do 15 m wysokości. Łatwo rozkrzewiają się u podstawy pnia, tworząc pędy odroślowe w następstwie pożaru lub uszkodzeń mrozowych<ref name=philips/>.
; [[Liść|Liście]]: Skrętoległe, aromatyczne, wiecznie zielone, skórzaste, pierzaście unerwione. Osiągają do 10 cm długości i u wawrzynu szlachetnego mają kształt podługowato-lancetowaty, a u wawrzynu azorskiego są szeroko lancetowate do kolistych. Od spodu owłosione<ref name=philips/>.
; [[Kwiat]]y: Drobne, obu- lub jednopłciowe. W formie pąka powstają jesienią, ale otwierają się dopiero na wiosnę. [[Okwiat]] z 4 listków, ma barwę kremowo-żółtą. [[Pręcik (botanika)|Pręcików]] jest 12<ref name=philips/>.
; [[Owoc]]e: Kulisto-jajowate, podobne do [[jagoda (botanika)|jagód]], o długości do 1,5 cm, połyskująco czarne<ref name=philips/>.
=== Systematyka ===
Linia 30 ⟶ 35:
Jeden z około 50 rodzajów zaliczanych do rodziny [[wawrzynowate|wawrzynowatych]] (''Lauraceae''), wchodzącej w skład rzędu [[wawrzynowce|wawrzynowców]] (''Laurales'') stanowiącego [[klad]] w obrębie grupy [[magnoliowe|magnoliowych]] w obrębie [[wczesne dwuliścienne|wczesnych dwuliściennych]].
; Pozycja
Gromada [[okrytonasienne]] (''Magnoliophyta'' Cronquist), podgromada ''Magnoliophytina'' Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa ''[[Magnoliopsida]]'' Brongn., podklasa ''Magnoliidae'' Novák ex Takht., nadrząd ''Lauranae'' Takht., rząd [[wawrzynowce]] (''Laurales'' Perleb), rodzina [[wawrzynowate]] (''Lauraceae'' Juss.), podrodzina ''Lauroideae'' Burnett, plemię ''Magnolieae'' Le Maout & Decne., rodzaj wawrzyn (''Laurus'' L.)<ref>{{cytuj stronę |url=http://www.crescentbloom.com/Plants/L/A/Laurus.htm |rok= |tytuł=Laurus | autor=Crescent Bloom |opublikowany=The Compleat Botanica | data dostępu=2009-05-30 |język=en}}</ref>.
; Wykaz gatunków<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.theplantlist.org/1.1/browse/A/Lauraceae/Laurus/ | tytuł = Laurus | praca = The Plant List (2013). Version 1.1. | data dostępu = 2014-02-20}}</ref>:
* ''Laurus azorica'' (Seub.) Franco – [[wawrzyn azorski]]
* ''Laurus nobilis'' L. – [[wawrzyn szlachetny]]
=== Zastosowanie ===
Linia 51 ⟶ 55:
{{Przypisy|stopień= ===}}
[[Kategoria:Wawrzynowate]]
| |||