Tylakoid: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Nie podano opisu zmian
Pisum (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 1:
[[Plik:Chloroplast pl.png|thumb|300px|Schemat chloroplastu]]
'''Tylakoid''' – pęcherzykowata struktura, podstawowy element budowy wewnętrznej [[chloroplast]]u [[komórka roślinna|komórki roślinnej]] lub podobna struktura wchodząca w skład [[autotrofizm|autotroficznej]] [[komórka prokariotyczna|komórki prokariotycznej]]. WU większości roślin w chloroplastach tylakoidy tworzą tzw. [[system lamellarny]], w którego skład wchodzą grana, czyli zwarte stosy spłaszczonych tylakoidów (lamelle gran) oraz intergrana, czyli tylakoidy [[stroma (biologia)|stromy]] (lamelle stromy) będące pojedynczymi pęcherzykami tylakoidów łączących grana{{r|Szweykowska-1997}}.
 
W [[błona komórkowa|błonach]] tylakoidów zachodzi faza jasna [[fotosynteza|fotosyntezy]], podczas gdy w stromie zachodzi ciemna[[cykl faza fotosyntezyCalvina]]{{r|Kopcewicz-2002}}.
 
Tylakoidy zapewniają organizację aparatu fotosyntetycznego również u [[sinice|sinic]]. U tych organizmów brak jest struktur typu grana{{r|Olive-1997}}{{r|van de Meene-2006}}. Charakterystycznym elementem tylakoidów sinic są zewnętrzne kompleksy antenowe - [[fikobilisomy]]{{r|Nagy-2011}}.
 
== Budowa ==
[[Plik: Granum pl.svg|thumb|300px|Kompleksy fotosyntetyczne w błonie tylakoidów: PS I – [[fotoukład]] I, PS II – fotoukład II, b<sub>6</sub>f – [[Kompleks cytochromów b6f|kompleks cytochromowy b<sub>6</sub>f]], s ATP – [[syntaza ATP]].]]
Błony tylakoidów zbudowane są głównie z [[galaktolipidy|galaktolipidów]]: monogalaktozylidiacylogilicerolu i digalaktozyloglicwerolu. Jednocześnie charakterystyczną cechą galaktolipidów błon tylakoidów jest znaczna zawartość kwasów tłuszczowych nienasyconych, głównie [[Kwas linolowy|linolowego]] i [[kwas linolenowy|linolenowego]]. Występujące powszechnie w błonach komórkowych fosfolipidy stanowią w błonach chloroplastów jedynie w 15% ogółu składników lipidowych. Łącznie lipidy stanowią 35-40% zawartości błon tylakoidów. Pozostałe elementy to białka, stanowiące podstawowy składnik błon tylakoidowych oraz oraz [[barwniki fotosyntetyczne]]. Wiele z białek obecnych w błonach tylakoidowych uczestniczy w procesie fotosyntezy. Nie są one rozmieszczone jednorodnie. [[Fotoukład II]] zlokalizowany jest głównie w błonach tworzących grana, zaś [[fotoukład I]] oraz [[syntaza ATP|kompleks syntazy ATP]] głównie w błonach tworzących lamella. Stsunkowo równomiernie rozmieszczone są [[kompleks cytochromów b6f|kompleksy cytochromowe b<sub>6</sub>f]]{{r|Kopcewicz-2002}}.
Błona tylakoidu zbudowana jest głównie z [[Glikolipidy|glikolipid]]ów, a dokładniej galaktolipidów takich jak monogalaktozylodiacyloglicerol i digalaktozylodiacyloglicerol, w których skład wchodzi wiele kwasów nienasyconych. [[Fosfolipidy]] stanowią tylko 15% procent wszystkich [[Lipidy|lipidów]] chloroplastowych. W błonie występuje także duża ilość różnego rodzaju [[Białka|białek]]. Charakterystycznym elementem budowy błon tylakoidów są [[barwniki fotosyntetyczne]], np. [[chlorofile]].
[[Plik:Helical granum.png|thumb|200px|left|[[Helikoida]]lna struktura budowy granum]]
Podobieństwo tylakoidów prokariotów i tych, które wchodzą w skład chloroplastów, sugeruje, że chloroplasty to [[prokarionty]], które wniknęły do wnętrza przodków dzisiejszych [[eukarionty|eukariotów]] i weszły z nimi w związek [[symbioza|symbiotyczny]].
 
== Bibliografia ==
<references>
* Kopcewicz Jan, Lewak Stanisław, ''Fizjologia roślin'', PWN, 2002.
<ref name="Kopcewicz-2002">{{cytuj książkę | autor = Strzałka Kazimierz | tytuł = Fotosynteza i chemosynteza W: Fizjologia roślin (red. Kopcewicz Jan, Lewak Stanisław) | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | data = 2002 | strony = 272-328 | isbn = 8301137533}}</ref>
<ref name="Szweykowska-1997">{{cytuj książkę | autor = Szweykowska Alicja | tytuł = Fizjologia Roślin | wydawca = Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu | miejsce = Poznań | data = 1997 | strony = 88-104 | isbn = 8323208158}}</ref>
<ref name="Olive-1997">{{Cytuj pismo | nazwisko = Olive | imię = Jacqueline | nazwisko2 = Ajlani | imię2 = Ghada | nazwisko3 = Astier | imię3 = Chantal | nazwisko4 = Recouvreur | imię4 = Michel | nazwisko5 = Vernotte | imię5 = Claudie | tytuł = Ultrastructure and light adaptation of phycobilisome mutants of Synechocystis PCC 6803 | czasopismo = Biochimica et Biophysica Acta (BBA) - Bioenergetics | wolumin = 1319 | wydanie = 2-3 | strony = 275–282 | rok = 1997 | issn = 00052728 | doi = 10.1016/S0005-2728(96)00168-5 | język = en }}</ref>
<ref name="Nagy-2011">{{Cytuj pismo | nazwisko = Nagy | imię = G. | nazwisko2 = Posselt | imię2 = D. | nazwisko3 = Kovács | imię3 = L. | nazwisko4 = Holm | imię4 = JK. | nazwisko5 = Szabó | imię5 = M. | tytuł = Reversible membrane reorganizations during photosynthesis in vivo: revealed by small-angle neutron scattering. | czasopismo = Biochem J | wolumin = 436 | numer = 2 | strony = 225-30 | miesiąc = Jun | rok = 2011 | doi = 10.1042/BJ20110180 | pmid = 21473741 }}</ref>
<ref name="van de Meene-2006">{{Cytuj pismo | nazwisko = van de Meene | imię = AM. | nazwisko2 = Hohmann-Marriott | imię2 = MF. | nazwisko3 = Vermaas | imię3 = WF. | nazwisko4 = Roberson | imię4 = RW. | tytuł = The three-dimensional structure of the cyanobacterium Synechocystis sp. PCC 6803. | czasopismo = Arch Microbiol | wolumin = 184 | numer = 5 | strony = 259-70 | miesiąc = Jan | rok = 2006 | doi = 10.1007/s00203-005-0027-y | pmid = 16320037 }}</ref>
</references>
 
[[Kategoria:Komórka roślinna]]