Hiszpańska wojna domowa: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
BlackBot (dyskusja | edycje)
m →‎Pamięć o wojnie w Hiszpanii: WP:ZdB, replaced: [[Jan Karol I Hiszpański| → [[Jan Karol I Burbon|
→‎Sytuacja polityczna walczących stron: usunąłem bezsensowne zdanie. Skoro polski rząd tak popierał Franco, to dlaczego tyle broni sprzedał republikanom
Linia 83:
Po stronie gen. Franco walczyły natomiast oddziały ochotników i najemników, głównie [[Portugalczycy|portugalskich]], [[Irlandczycy|irlandzkich]] ([[Irlandzka Brygada (Hiszpania)|Irlandzka Brygada]]), [[Francuzi|francuskich]], [[Rumuni|rumuńskich]] i [[Biali (Rosja)|białych]] Rosjan ([[Rosyjski oddział wojskowy gen. Franco|rosyjski oddział wojskowy]]), którzy z kolei uważali tę wojnę za [[antykomunizm|antykomunistyczną]] [[krucjata|krucjatę]].
 
[[Polska]] zajęła stanowisko dwuznaczne. Przyłączyła się do polityki mocarstw zachodnich, uczestniczyła w pracach Ligi Narodów i Komitetu Nieinterwencji. Jednak wyraźne były sympatie rządu dla nacjonalistów. Polska sprzedała znaczne ilości sprzętu wojskowego obu stronom (Republice za około 213 mln zł a frankistom za 13 mln zł). Sprzęt był sprzedawany poprzez kraje nadbałtyckie ([[Estonia]]) i latynoskie. Sprzedawany był zarówno sprzęt przestarzały, jak czołgi [[FT-17]] i samoloty [[PWS-10]], jaki i nowy – samoloty [[RWD-13]] oraz [[Ręczny karabin maszynowy|rkm]] [[Karabin maszynowy Browning wz. 1928|Browning wz. 1928]]. Polski rząd starał się – ze względu na Francję – oficjalnie nie wspierać żadnej ze stron, dlatego odmówiono sprzedaży samolotów myśliwskich [[PZL P.11]] stronie republikańskiej. Mimo znacznych rozmiarów polski handel odbywał się nieoficjalnie, poprzez prywatne firmy. Polacy stanowili liczną grupę wśród Brygad Międzynarodowych (głównie byli to polscy robotnicy z Francji, znajdujący się pod wpływem ruchu komunistycznego). W 1936 roku [[Józef Stalin]] wysłał do Hiszpanii gen. [[Jānis Bērziņš|Jānisa Bērziņša]], który będąc starszym doradcą wojskowym, faktycznie dowodził armią republikańską<ref>[[Sławomir Cenckiewicz]], Długie ramię Moskwy. Wywiad wojskowy Polski Ludowej 1943-1991 (wprowadzenie do syntezy), [[Poznań]] 2011, s. 69.</ref>.
 
Zacięte walki trwały ze zmiennym szczęściem dla obu stron do marca 1939. Wojna przybrała postać kolejnych ofensyw nacjonalistów przeplatanych strategicznymi przeciwuderzeniami republikanów. Po opanowaniu Toledo wojska nacjonalistyczne przystąpiły do ataku na Madryt od strony południowej i zachodniej. Po ofensywie w Estremadurze i dolinie [[Tag (rzeka)|Tagu]] były jednak zbyt wyczerpane, aby osiągnąć sukces. Z drugiej strony republikanie chaotyczne oddziały milicji republikańskich dość sprawnie przeorganizowali w regularną Armię Ludową.