Kopalnia Reden: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
link
przypis
Linia 1:
'''Kopalnia "Reden"''' – historyczna kopalnia węgla kamiennego w [[Dąbrowa Górnicza|Dąbrowie Górniczej]], działająca w latach 1796–1934.
 
W 1785 przypadkowo odkryta została przez pasących bydło na gruntach starostwa będzińskiego, niedaleko wsi Dąbrowa, w pobliżu drogi ze [[Sławków|Sławkowa]] przez [[Będzin]] do [[Czeladź|Czeladzi]], [[wychodnia]] pokładu węgla kamiennego. Do 1796 eksploatowali ją w niewielkiej ilości dla własnych potrzeb mieszczanie będzińscy. Po przejściu tych terenów w skład pruskiej prowincji [[Nowy Śląsk]] otworzono kopalnię, nadając jej imię ówczesnego dyrektora królewsko-pruskiego górnictwa [[Friedrich Wilhelm von Reden|hr. Redena]]. W latach 1796–1806 eksploatowana [[Kopalnia odkrywkowa|odkrywkowo]] kopalnia dawała ok. 20 000 korcy węgla rocznie. W 1807 przeszła na własność marszałka francuskiego [[Jean Lannes|Lannesa]], któremu nadane zostało reaktywowane i rozszerzone o niektóre tereny powiatu będzińskiego [[księstwo siewierskie]]. Następnie znajdowała się we własności skarbu państwapaństwowej<ref>{{SgKP|IX|585|Reden}}</ref>, a potem należała do utworzonego w 1876 [[Towarzystwo Francusko-Włoskie Dąbrowskich Kopalń Węgla|Towarzystwa Francusko-Włoskiego Dąbrowskich Kopalń Węgla]]. Od 1817 nastąpiło zwiększenie wydobycia kopalni związane z uruchomieniem przy niej [[Huta cynku „Konstanty” w Dąbrowie Górniczej|huty cynku „Konstanty”]]. Rozpoczęto równocześnie roboty głębinowe w [[Sztolnia|sztolni]] Ulmana oraz zgłębiono dwa [[Szyb (górnictwo)|szyby]]. Nad jednym z nich ustawiono w 1824 maszynę parową o sile 10 koni dla wydobycia węgla. Jednocześnie do końca XIX w. funkcjonowała w kopalni odkrywka. W 1836 kopalnia "Reden" zatrudniała 165 osób, w tym: 2 sztygarów, miercę węgla, dozorcę machiny parowej, ślusarza, 60 górników, 60 wozaków, 8 pomocników i 32 grabarzy. Kopalnia nękana była częstymi pożarami. Zmniejszyła znacznie swą produkcję po pożarze w 1867. W 1912 zatrudniała 772 pracowników, którzy korzystali z łaźni z natryskami, kasy bratniej pomocy, a opiekę medyczną zapewniał im szpital św. Wincentego<ref>''W. Starościak'', 280 lat historii Dąbrowy Górniczej, Dąbrowa Górnicza 2006, s. 36</ref>. W nocy z 20 na 21 września 1923 doszło do pożaru i wybuchu gazu, w wyniku czego śmierć poniosło 38 górników. W 1934 zarząd Towarzystwa Francusko-Włoskiego Dąbrowskich Kopalń Węgla podjął decyzję o unieruchomieniu kopalni. W 1945 jej teren przyłączono do [[Kopalnia Węgla Kamiennego Paryż|kopalni "Paryż"]].
 
== Literatura ==