Butryny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Linia 41:
 
=== Historia ===
Wieś założona na śródleśnej polanie w [[1412]] r. przez [[Kapituła Warmińska|Kapitułę Warmińską]], lokowana 3 listopada 1412 na [[prawo chełmińskie|prawie chełmińskim]]. W akcie lokacyjnylokacyjnym dwaj Prusowie: ''Dibken'' i ''Kuniken'' otrzymali 40 włók, celem założenia wsi. W 1415 r. nazwę wsi zapisano jako ''Wotrienen'', w roku 1576 – ''Putrinen'', natomiast w 1615 r. zapisano jako ''Wutrienen'' i ''Wotrinen''. Początkowo wieś zamieszkiwali Prusowie ale w XV w. napłynęła ludność polska z Mazowsza. Pierwszy kościół wymieniany jest w dokumentach już w XIV w.<ref name=autonazwa1 /> Według innych źródeł w dokumencie lokacyjnym nie wymieniano kościoła i powstał później. W dokumentach pierwsze wzmianki o kościele pojawiają w roku 1516<ref>''Przewodnik turystyczny po gminie Purda'',wtd. II, Agencja Wydawnicza REMIX, Purda 2013</ref>, kiedy to kapituła warmińska ofiarowała, z zasobów katedry fromborskiej, na wyposażenie nowo zbudowanego kościoła komplet sprzętu liturgicznego.
 
W czasie wojny polsko-krzyżackiej w [[1519]]–[[1521]] roku wieś była częściowo zniszczona. Niedaleko Butryn społeczność warmińska uroczyście witała nowych biskupów, przybywających z Rzeczypospolitej (zobacz [[Bałdy#Aleja Biskupów|Aleja Biskupów]]). W 1689 r. wybudowano nowy i najprawdopodobniejprawdopodobnie większy kościół (spłonął w 1886).
 
W [[1783]] r. odnotowano we wsi 44 "dymy". W [[1818]] w Butrynach mieszkało 282 osób. W 1861 r. było tu 628 katolików, 13 ewangelików i siedmiu Żydów – wszyscy posługiwali się językiem polskim. W [[1863]] roku schronili się tu polscy powstańcy. W okresie powstania styczniowego miejscowy proboszcz - Mikołaj Rochoń oraz jego wikary - Jan Gross publicznie życzyli zwycięstwa Polakom. W butryńskiej gospodzie, należącej do Jana Rafalskiego, w tym czasie czytano na głos polskie gazety. Przez Butryny wiódł także szlak przemytu broni dla powstańców, a ci ostatni po klęsce powstania w Butrynach (i okolicy) znajdowali schronienie.
Linia 51:
W 1905 r. w Butrynach powstała straż pożarna. W plebiscycie w roku 1920 za Prusami Wschodnimi oddano w Butrynach 306 głosów, za przynależnością do Polski – 168 głosów. Przed 1939 r. w Butrynach była gospoda, dwa sklepy kolonialne, sklep z artykułami żelaznymi, dwie stacje benzynowe, tartak, młyn (z silnikiem parowym i spalinowym), punkt skupu zboża oraz punkt sprzedaży materiałów opałowych. w [[1939]] odnotowano 730 mieszkańców.
 
W czasie II wojny światowej w Butrynach umiejscowiono podobóz jeńców francuskich stalagu 1-B Hohenstein ([[Olsztynek]]). W czasie, gdy front dotarł na Prusy Wschodnie i wkroczyły wojska sowieckie, wieś została mocno zniszczona, a ludność mocno ucierpiała, czego śladem są liczne mogiły (samotne groby rozsiane po okolicy). Po drugiej wojnie światowej liczba mieszkańców spadła.
 
Po 1945 r. Butryny były wsią sołecką. A w latach 1946-1954 wsią gminną.