Wisznu: Różnice pomiędzy wersjami

[[Plik:FourArmedVishnuPandyaDynasty8-9thCentury.jpg|thumb|200px|Wisznu]]

'''Wisznu''' ([[język hindi|hindi]]: विष्णु) – jeden z najpopularniejszych [[dewa|dewów]] w [[hinduizm]]ie, [[Bóg]] jedyny w [[wisznuizm]]ie (największym wyznaniu hinduistycznym). Jeden z [[Trimurti]] (trójcy hinduistycznej) tworzonej wraz z [[Brahma|Brahmą]] i [[Śiwa|Śiwą]].

 

== Recepcja w teologii i filozofii wisznuickiej ==

 

''O Ty, którego sztuka różni się od świętych pism, dwojaki w swej naturze, posiadający formę jak i bez formy; dwojaki również w mądrości: egzoterycznej, ezoterycznej, ostateczny w kresie ich obu; najmniejszy z najmniejszych i największy z największych, wszechwiedzący i przenikający duchu sztuk i mowy: niedostrzegalny, nieopisany, niepojęty, czysty, nieskończony i wieczny, bez imienia; który słyszysz bez uszu, który widzisz bez oczu, który poruszasz się bez stóp, który chwytasz bez dłoni, który znasz wszystko i sztukę nieznaną przez nikogo; wspólny ośrodku wszystkich rzeczy, w którym wszystko istnieje! Jak ogień, który choć jeden, przemienia się na wiele sposobów, tak i Ty, o Władco, którego sztuka rządzi wszystkimi zjawiskami. Twa sztuka włada odwiecznym stanem zrodzonym przez mądrość i oko wiedzy. Nie ma nic oprócz Ciebie, Władco. Nieskażona strachem, gniewem, pożądaniem, zmęczeniem czy niechęcią, sztuka Twa zarówno indywidualna jak i powszechna, niezależna i bez początku. Niepodległy konieczności, przyjmujesz formy ani bez żadnej przyczyny, ani z jakiejś przyczyny. Chwała Tobie, przenikającemu cały wszechświat, o tysiącu formach, tysiącu ramionach, wielu obliczach, wielu stopach, którego sztuką natura, rozum, świadomość, a nawet ich duchowe źródło! Patrzaj na ziemię i okaż swą przychylność. Patrzaj na nas wszystkich, bogów gotowych spełnić Twą wolę. Rozkaż tylko – my czekamy.''

* [[lotos|kwiat lotosu]].

 

 

=== Reprezentacje Narajana ===

* [[Dżanardana]] (kwiat, dysk, koncha i buława)

* [[Hari|Śri Hari]] (koncha, dysk, kwiat i buława)

* [[Adhokszaja]] (kwiat, buława, koncha i dysk) i

* [[Upendra]] (koncha, buława, dysk i kwiat)<ref>Siddhartha-samhita</ref>.

 

== Ikonografia ==

Wisznu często pojawia się w sztuce na zwojach otchłannego węża [[Ananta|Ananty]], którego imię znaczy tyle, co ''Niekończący się''; z zamkniętymi oczami podróżuje Bóg po kosmicznym oceanie mlecznym, w towarzystwie pięciu braci [[Pandawowie|Pandawów]] (bohaterów ''[[Mahabharata|Mahabharaty]]'') i ich żony [[Draupadi]]. Według takiego przedstawienia wymienione postaci ludzkie są obiektem marzenia sennego Wisznu, stąd też bóg ten nazywany jest niekiedy ''Cudownie śniącym''<ref>Jak wyżej</ref>.

 

 

== Rodzina i postacie powiązane ==

 

Liczba awatarów Wisznu bywa podawana różnie:

|url= |wydanie= 1|wydawca= Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego|miejsce= Kraków|rok= 2005

|strony= 108 |rozdział= Indie /Dominacja jaźni absolutnej nad jaźnią indywidualną

|adres rozdziału= |seria= Ex Oriente |isbn= 83-233-1948-0 |cytat= |data dostępu = }} </ref>

* często przyjmuje się objawia się on na Ziemi w dziesięciu [[awatara]]ch

|nazwisko= Ellinger|imię= Herbert|autor link= |inni= Gezegorz Sowiński (tł.)|tytuł= Hinduizm

|url= |wydanie=1|wydawca= [[Społeczny Instytut Wydawniczy Znak|Wydawnictwo Znak]]|miejsce= Kraków|rok= 1997

|strony= 24|rozdział= Wisznu|seria= Krótko i węzłowato|id = |isbn= 83-7006-407-8|oclc= |doi= |cytat= |data dostępu = }}</ref>

|url= |wydanie= 1|wydawca= Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego|miejsce= Kraków|rok= 2005

|strony= 108 |rozdział= Indie /Dominacja jaźni absolutnej nad jaźnią indywidualną

|adres rozdziału= |seria= Ex Oriente |isbn= 83-233-1948-0 |cytat= |data dostępu = }} </ref>

Często wielbiony jest w formie któregoś z nich.

 

* [[Waraha]], dzik; uratował Ziemię przed złym [[asura|asurą]] (demonem), który zaniósł planetę Ziemię na dno oceanu

* [[Narasinha]], człowiek-lew (''nara'' – człowiek, ''sinha'' – lew); uratował wszechświat przed demonem [[Hirakanjaśipu]], który zmusił wszystkie istoty, oprócz swego syna [[Prahlada|Prahlady]], do oddawania mu (Hirakanjaśipu) czci. Narasimha przywrócił wszechświatowi prawdziwą religię i zabił Hirakanjaśipu

* [[Paraśurama]], Rama z toporem

* [[Rama (bóg)|Rama]], Ramaćandra, książę i król Ajodhji, drugie najistotniejsze wcielenie Wisznu; był uosobieniem wszelkiej cnoty i prawości. Główną jego misją było pokonanie złych demonów i podtrzymanie religii.

 

=== Jezus ===

|nazwisko= Ellinger|imię= Herbert|autor link= |inni= Gezegorz Sowiński (tł.)|tytuł= Hinduizm

|url= |wydanie=1|wydawca= [[Społeczny Instytut Wydawniczy Znak|Wydawnictwo Znak]]|miejsce= Kraków|rok= 1997

|strony= 27|rozdział= Wisznu

 

== Imiona ==