Literatura islandzka: Różnice pomiędzy wersjami

Najcenniejszą częścią starszej literatury islandzkiej są sagi (isl. ''saga'', l.poj.; ''sögur'', l.mn.) – epickie opowieści o bohaterach, pisane [[proza|prozą]] lecz według bardzo ścisłych reguł. Sagi dzielimy na mityczne, historyczne, romantyczne i dydaktyczne. Do najpiękniejszych należy ''[[Saga o Njalu]]'' (''Njáls saga'' lub ''Brennu-Njáls saga''). Jej bohaterem jest dobry prawnik Nial i zły Mord, treścią zaś – historia trzech rozwodów. Jedną z bardzo nielicznych humorystycznych jest ''Banda mannia saga'' (1050–[[1060]]). Są to dzieje walki sprytnego plebejusza z potężnymi rodami patrycjuszowskimi.

Liczne sagi prozą rozwinęły się z rodowych podań islandzkich. ''Íslendingasögur'' (Historie islandzkie) odznaczają się dużym realizmem i zarazem artyzmem [[stylizacja|stylizacji]]. Sagi, takie jak ''[[Saga o Egilu]]'' (''Egils saga'' lub ''Egils saga Skallagrímssonar'') lub wspomniana już saga mądrego Njala, należą do najwybitniejszych utworów skandynawskiej literatury powszechnej. Również dawne pieśni bohaterskie i baśnie fantastyczne przerabiano w sagi pseudohistoryczne (''Fornaldarsögur'' – Historie z przeszłości). W końcu sagi przejęły niektóre formy i wątki kontynentalnej [[poezja rycerska|poezji rycerskiej]] pochodzenia niemieckiego lub francuskiego (''Riddarasaga''), co uwidoczniło się zwłaszcza na dworze [[Haakon Dobry|Haakona Dobrego]] i doprowadziło do "zlania się" obu gatunków. W drugiej połowie XIII wieku pojawiły się w literaturze skandynawskiej takie opowiadania rycerskie jak ''Tri-stramssaga'', ''Percevalssaga'', ''Karlamagnu-sarsaga''.

Do najwybitniejszych pisarzy islandzkich należy Ari Thorgilsson ([[1067]]–[[1148]]), któremu zawdzięczamy wiadomości o przedchrześcijańskiej historii Islandii. Napisał on dwa wielkie dzieła: ''[[Landnámabók]]'' (''Księga kolonizacji'') i ''[[Íslendingabók]]'' (''Księga o Islandczykach''). ''[[Konungabók]]'' (''Księga Królów''), zawierające dzieje królów norweskich od początku dynastii [[Yngling]] do śmierci Haralda Sigurdssona. Najciekawsze dzieło Thorgilssona, ''[[Landnámabók]]'', składa się z 5 części. W pierwszej podaje krótką historię odkrycia Islandii, w następnych [[genealogia|genealogię]] i historię pierwszych osadników, wraz z dokładnym opisem miejscowości, w których osiedli. Do dziś dzieło to stanowi podstawę dla genealogicznych poszukiwań wielu rodzin islandzkich.