Theobald von Bethmann Hollweg: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m uproszczenie wywołania szablonu {{Kontrola autorytatywna}}
m LanguageTool: poprawiona literówka
Linia 28:
W czasie [[I wojna światowa|I wojny światowej]] został praktycznie zepchnięty na dalszy plan przez koła wojskowe, w osobach [[Paul von Hindenburg]]a i [[Erich Ludendorff|Ericha Ludendorffa]]. Bethman opowiadał się za umiarkowaną polityką, liczył także na mediację pokojową prezydenta [[Stany Zjednoczone|USA]] – [[Woodrow Wilson|Woodrowa Wilsona]], jednak w 1917 Stany Zjednoczone przystąpiły do wojny po stronie [[Ententa|Ententy]] i plany te spełzły na niczym. W lipcu 1917 został zmuszony do ustąpienia z urzędu, na rzecz [[Georg Michaelis|Georga Michaelisa]], przez koalicję socjaldemokratów i partii Centrum.
 
Resztę życia Bethman spędził na emeryturze, pisząc [[pamiętnik]]i.
 
== Tajny memoriał z 9 września 1914 ==
Linia 37:
Ponadto Bethmann-Hollweg domagał się „utworzenia środkowoeuropejskiej unii gospodarczej [...] z udziałem [[Francja|Francji]], [[Belgia|Belgii]], [[Holandia|Holandii]], [[Dania|Danii]], [[Austro-Węgry|Austro-Węgier]], [[Polska|Polski]] i ewentualnie [[Włochy|Włoch]], [[Szwecja|Szwecji]] i [[Norwegia|Norwegii]].
 
Związek ten [...] zachowując pozory równouprawnienia swoich członków, faktycznie jednak pod przywództwem niemieckim, musi ustalić hegemonię gospodarczą Niemiec nad Europą środkowąśrodkową”.
 
Dodatkowo kanclerz postulował scalenie [[Kolonia (geografia polityczna)|kolonii]] niemieckich w [[Afryka|Afryce]] i oderwanie od [[Rosja|Rosji]] niesprecyzowanych bliżej obszarów<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Krasuski |imię=Jerzy |tytuł=Historia Rzeszy Niemieckiej 1871–1945 |wydawca=WP |miejsce=Poznań |rok=1985}}</ref>.