Ataman: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
dr. red. |
m techn. |
||
Linia 13:
Stanowisko atamana występowało w różnych stopniach i rodzajach władzy - oznaczało dowódcę całości wojsk, bądź tylko jednego oddziału. Mianem atamanów określano także zarządców terytorialnych. W zaporoskich oddziałach Kozaków byli atamani koszowi i kurzenni{{odn|Podhorodecki|1978|s=41}}.
{{cytatD|
''Grzegorz Iwanowicz ataman koszowy, sędzia, pisarz, asauła i my atamani wszystkich kureni i całe towarzystwo kurenne nizowe wojsko zaporozkie''|Uniwersał o cerkwi zaporoskiej z roku 1683
W [[Kozacy dońscy|oddziałach dońskich]] atamani wojskowi, polowi i marszowi wybierani byli na czas oddzielnych wypraw. Na Siczy każdy zbieg meldował się u atamana i był zapisywany do danego [[Kureń (oddział kozacki)|kurzenia]], będącego w czasach pokoju jednostką organizacyjną. Kapitan armii rosyjskiej Zarulski pisał, że „''przyjmują każdego bez badania wiary, praw, ojczyzny i przyczyn dla których porzucił dom''”{{odn|Podhorodecki|1978|s=41}}.
Mienie każdego kurzenia – budynki, konie, pasza, żywność, broń i kasa – było wspólną własnością zarządzaną przez atamana zwanego ''bat'kiem'' (ojcem), który organizował nawet posiłki
Pod panowaniem rosyjskim, po [[Konflikty zbrojne XVIII wieku#Rebelia Buławina|powstaniu Buławina]] (1707-1708) atamani wojsk dońskich byli wyznaczani przez rząd, a od roku 1723 otrzymywali nazwę atamana nakaźnego (to stanowisko znane było już w XVII wieku i odnosiło się do ludzi, których ataman koszowy wyznaczył do prowadzenia działań w polu{{odn|Serczyk|1984|s=108}}). Od 1866 roku ataman taki otrzymywał prawa [[generał-gubernator]]a i dowódcy okręgu wojskowego. Tytuł atamana mianowanego nosili generałowie gubernatorzy terytoriów, na których stacjonowały wojska kozackie, albo dowódcy okręgów wojskowych, którym te wojska były podporządkowane{{odn|PWN Leksykon|2001|s=24}}.
|