Nakszbandijja: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
poprawa linków
Linia 13:
Wielu jej członków stało na czele powstań przeciwko władzy [[car]]skiej i komunistycznej na ziemiach byłych republik [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|ZSRR]] w Azji Środkowej. Tariki nakszbandijja była głównym organizatorem religijnej i antykolonialnej walki na [[Kaukaz Północny|Północnym Kaukazie]]. Wpływy tego porządku wzrosły na [[Kaukaz (kraina historyczna)|Kaukazie]] na początku [[XIX wiek|XIX]] w., głównie za sprawą jego bocznego nurtu – [[chalidija]], biorącego swą nazwę od imienia [[szejch]]a [[Chalid al-Szachrazuri|Chalida al-Szachrazuri]]. Pierwszym z przywódców religijnych wprowadzających porządek nakszbandijja na Kaukazie był [[Ismail al-Kurdumiri]], czynny w [[Chanat Szirwa|chanacie szirwańskim]]. Jego nauki na grunt [[Dagestan]]u z powodzeniem przeniósł szejch [[Chas Muhammad al-Shirwani]], który z czasem zastąpił [[Muhammad al-Jaragi|Muhammadzie al-Jaragi]]. Działalność kaznodziejska tego ostatniego zyskała wielki rozgłos, wzmacniany opowieściami, jakoby czynił [[Cud (religia)|cuda]] i był zesłany przez samego [[Allah]]a. Wielu uczonych uważa go za twórcę religijno-politycznego ruchu zwanego [[miurydyzm]]em. Jego następcą (jako przywódca nakszbandijji na Kaukazie) został [[Said Dżamal al-Ghumuqi]].
 
Od czasu [[PowstaiePowstanie Mansura|powstania Mansura]] porządek nakszbandijja odgrywał bardzo ważną rolę w kaukaskiej historii. Żelazna dyscyplina, całkowite poświęcenie dla ideałów i ścisła hierarchia, na której było oparte bractwo, stanowiło istotny czynnik oporu kaukaskich górali wobec rosyjskiego podboju. Nie tylko przywódcy ruchu, ale też lokalne władze (naibowie) i większość wojowników było związanych z nakszbandijja. Bractwo w zasadniczym stopniu przyczyniło się do przekształcenia na wpół pogańskich górali w ortodoksyjnych muzułmanów, wprowadziło islam do [[Animizm|animistycznych]] obszarów górnej [[Czeczenia|Czeczenii]] i [[Czerkiesi|czerkieskich plemion]] zachodniego Kaukazu. Nawet porażka miurydów w [[1859]] r. i masowa emigracja kaukaskich muzułmanów do Turcji nie zniszczyła wpływów nakszbandijji w Dagestanie i Czeczenii<ref> {{cytuj stronę| url =http://www.sciesielski.republika.pl/czeczenia/pierstar.html | tytuł =Rosja – Czeczenia | data dostępu = 24 stycznia 2009 | autor =Stanisław Ciesielski | język = pl}} </ref>.
 
== Najważniejsze odłamy ==