|
* Człowiek
{{Artysta muzyczny infobox
| wykonawca = Fryderyk Sadowski
| zdjęcie =
| tło = klasyczna
| opis_zdjęcia =
| link_do_zdjęcia =
| imię_nazwisko =
| pseudonim =
| data_urodzenia = [[25 października]] [[1921]]
| miejsce_urodzenia = [[Tarnów]]
| rok_założenia =
| rok_rozwiązania =
| pochodzenie =
| data_śmierci = [[14 czerwca]] [[1980]]
| miejsce_śmierci = [[Saint Louis]]
| instrument =
| gatunek = [[muzyka poważna]]
| zawód =
| aktywność =
| wytwórnia =
| powiązania =
| członkowie =
| byli_członkowie =
| współpracownicy =
| wyróżniony_instrument = [[skrzypce]]
| zespół =
| commons =
| cytaty =
| www =
}}
'''Fryderyk Sadowski''', pierwotnie Ferdynand Sand (ur. [[25 października]] [[1921]] w [[Tarnów|Tarnowie]], zm. [[14 czerwca]] [[1980]] w [[Saint Louis|St. Louis]]) - skrzypek polski, pedagog.
Był synem Markusa Jakuba Sanda (fryzjera) i Karoliny z Gewürzów. Uczęszczał do gimnazjum w Tarnowie, uczył się jednocześnie gry na [[skrzypce|skrzypcach]]. Naukę kontynuował w klasie skrzypiec Konserwatorium w [[Katowice|Katowicach]] u [[Zenon Feliński|Zenona Felińskiego]] ([[1937]]-[[1939]]). Po zajęciu Tarnowa przez Niemców schronił się we [[Lwów|Lwowie]], gdzie pracował w orkiestrze Państwowej Filharmonii. Pod koniec czerwca [[1941]] (po wybuchu wojny niemiecko-radzieckiej) powrócił do Tarnowa; aresztowany przez Niemców, do końca wojny był więziony w kilku obozach - w Płaszowie, Mauthausen, Melk i Ebensee.
Powrócił do Polski w [[1945]] i podjął pracę w Orkiestrze Polskiego Radia w Katowicach. W [[1947]] został skrzypkiem-solistą w [[Reprezentacyjny Zespół Artystyczny Wojska Polskiego|Centralnym Zespole Artystycznym Wojska Polskiego]], od [[1950]] był związany z Orkiestrą Symfoniczną Państwowej Opery i Filharmonii w [[Warszawa|Warszawie]] (przemianowanej w [[1955]] na Orkiestrę Symfoniczną Filharmonii Narodowej), gdzie pełnił funkcję koncertmistrza w grupie pierwszych skrzypiec (do sierpnia [[1968]]). W [[1951]] został wyróżniony IV nagrodą na Międzynarodowym Konkursie Muzycznym w [[Berlin]]ie.
Uczestniczył w kilkudziesięciu wyjazdach zagranicznych Orkiestry Symfonicznej Filharmonii Narodowej, koncertował także jako solista, zyskując uznanie wykonaniami koncertów skrzypcowych m.in. [[Piotr Czajkowski|Czajkowskiego]] i [[Henryk Wieniawski|Wieniawskiego]]. Zasłużył się także jako popularyzator muzyki, uczestnicząc w koncertach młodzieżowych Estrady Kameralnej Filharmonii Narodowej.
W lipcu 1951 przyjął swój pseudonim artystyczny Fryderyk Sadowski, pod którym występował, jako nazwisko. W 1968 wyjechał na stałe do St. Louis, gdzie pracował w orkiestrze St. Louis Symphony. Organizował i wykładał grę na skrzypcach w St. Louis Conservatory of Music and Schools for the Arts. Prowadził również z powodzeniem studencki zespół smyczkowy przy tej uczelni.
Został pochowany w St. Louis. Był odznaczony m.in. [[Krzyż Zasługi|Złotym Krzyżem Zasługi]]. Z małżeństwa z Marią Joklińską (lekarką, od 1946) miał syna Piotra.
== Bibliografia ==
* Andrzej Spóz, ''Fryderyk Sadowski'', w: ''[[Polski Słownik Biograficzny]]'', tom XXXIV, 1992
{{DEFAULTSORT:Sadowski, Fryderyk}}
| 