Polskie drogi (serial telewizyjny): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Lowdown (dyskusja | edycje)
plenery
Linia 43:
'''Polskie drogi''' – [[Serial telewizyjny|polski serial telewizyjny]] z 1976 roku. Scenariusz filmu napisał [[Jerzy Janicki]] (z wyjątkiem pierwszego odcinka, którego autorem był [[Bohdan Czeszko]]), a wyreżyserował [[Janusz Morgenstern]].
 
== Opis ==
Akcja serialu rozgrywa się podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]] w latach 1939-1943 - rozpoczyna się od [[Kampania wrześniowa|kampanii wrześniowej]] w 1939 roku (14. dzień walk), następnie przedstawia codzienność [[Okupacja niemiecka w Polsce 1939-1945|okupacji niemieckiej]].
 
Linia 48 ⟶ 49:
 
Serial od początku zyskał pozytywne opinie publiczności i cieszył się dużą popularnością<ref>http://film.interia.pl/wiadomosci/telewizja/news/polskie-drogi-wyjatkowy-serial,1907431,3604</ref>. Był wielokrotnie wznawiany przez TVP. Twórcy serialu otrzymali wiele nagród, między innymi za reżyserię, scenariusz, muzykę, a także za kreacje aktorskie.
 
== Plenery ==
Zdjęcia do serialu powstawały m. in.: w [[Dwór w Lipkowie|budynku dworskim]] we wsi [[Lipków]] (sceny w dworku w odc. 1 oraz plenery w późniejszym odcinku serialu)<ref>{{cytuj stronę|url=http://www.polskanafilmowo.pl/newsView,132,lipkow---wielkie-filmy-w-niewielkiej-wiosce,PL|tytuł=Lipków - wielkie filmy w niewielkiej wiosce|data=4 kwietnia 2012|opublikowany=polskanafilmowo.pl|data dostępu=28 maja 2014}}</ref>, w [[Fotoplastikon Warszawski|Fotoplastikonie Warszawskim]] (odc. 11), na [[Cmentarz Powązkowski w Warszawie|Cmentarzu Powązkowskim w Warszawie]] (końcowe sceny serialu w odc. 11)<ref>{{cytuj stronę|url=http://film.onet.pl/artykuly-i-wywiady/karol-strasburger-czuje-wielkie-wsparcie/xlbqz|tytuł=Karol Strasburger: czuję wielkie wsparcie|data=27 maja 2014|opublikowany=onet.pl|data dostępu=28 maja 2014}}</ref>.
 
== Lista odcinków ==
Linia 244 ⟶ 248:
 
== Odniesienia historyczne i krytyka ==
Fabuła serialu ukazuje autentyczne zdarzenia [[Historia|historyczne]], które miały miejsce podczas II wojny światowej: [[Kampania wrześniowa|kampanię wrześniową 1939]], [[Sonderaktion Krakau|aresztowanie wykładowców uniwersyteckich w Krakowie]] 6 listopada 1939, tworzenie [[Obozy niemieckie 1933-1945|obozu koncentracyjnego]] [[Auschwitz-Birkenau]] (1940), [[zbrodniaZbrodnia w Palmirach|zbrodnię w Palmirach]] (1940, ponadto jest mowa o jednej z ofiar [[Janusz Kusociński|Januszu Kusocińskim]]), aresztowanie komendanta głównego [[Armia Krajowa|Armii Krajowej]], [[Stefan Rowecki|Stefana "Grota" Roweckiego]] (30 czerwca 1943 przy ul. Spiskiej 14 m. 10 - scena ukazana w filmie wraz z adresem).
 
Ponadto jest wiele odniesień i wzmianek do wydarzeń historycznych. Główny bohater Władysław Niwiński we wrześniu 1939 otrzymuje rozkaz wykonania misji specjalnej - z polecenia [[Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej|Prezydenta RP]] [[Ignacy Mościcki|Ignacego Mościckiego]] ma konwojować dyrektora Gozdalskiego, przewożącego ładunek przysyłkiprzesyłki z destynacją do [[Krzemieniec (miasto)|Krzemieńca]] na krańcu ówczesnego obszaru [[II Rzeczpospolita|Polski]]. W Krakowie Niwińskiego zastaje proklamacja [[Generalne Gubernatorstwo|Generalnego Gubernatorstwa]] (26 października 1939); w Warszawie rozchodzi się informacja o [[Zbrodnia w Wawrze|zbrodnii w Wawrze]] (26 na 27 grudnia 1939), ludność polska otrzymuje wieści o [[Kampania norweska 1940|kampanii i kapitulacji Norwegii]] (kwiecień 1940) [[Kampania francuska 1940|kampanii i kapitulacji Francji]] (od maja do czerwca 1940), akcji [[Mały sabotaż|małego sabotażu]] w Warszawie, wieści o katastrofie lotniczej w rejonie [[Wiaźma|Wiaźmy]] (26 września 1941<ref>[[Piotr Gontarczyk]], ''Polska Partia Robotnicza. Droga do władzy 1941-1944'', Warszawa 2003, s. 91.</ref>, samolotem leciała [[Grupa Inicjatywna PPR]]), utworzenie [[Polska Partia Robotnicza|Polskiej Partii Robotniczej]] 5 stycznia 1942, powstanie [[Gwardia Ludowa|Gwardii Ludowej]] w kwietniu 1942 i zaprzysiężenie pierwsze oddziału w [[Chylice (powiat piaseczyński)|Chylicach]] im. Stefana Czarnieckiego<ref>http://www.1917.net.pl/node/7061</ref>, wzmianka o [[Układ Sikorski-Majski|układzie Sikorski-Majski]] (z 30 lipca 1941), [[Zamojszczyzna (1942-1943)|akcje wysiedleńcze i pacyfikacyjne na Zamojszczyźnie]] jesienią 1942<ref>http://www.filmweb.pl/serial/Polskie+drogi-1976-12159/descs</ref>, doniesienia o zakończeniu [[Bitwa stalingradzka|bitwy stalingradzkiej]] (3 lutego 1943), wieści o [[Powstanie w getcie warszawskim|powstaniu w getcie warszawskim]] (kwiecień 1943) i związane z tym akcje GL ratowania uciekających z getta kanałami Żydów (sceny ukazane w serialu), ludność Warszawy jest poinformowana o [[Katastrofa lotnicza 4 lipca 1943 w Gibraltarze|katastrofie lotniczej 4 lipca 1943 w Gibraltarze]], w której zginął [[generał]] [[Władysław Sikorski|Władysława Sikorskiego]] (jego osoba jest w serialu wzmiankowana kilkakrotnie).
 
Opinie krytyczne wytykają scenariuszowi serialu przypadki zafałszowania i manipulacji prawdy historycznej, wskazując m.in. ukrycie i marginalizację działalności Armii Krajowej w okupacyjnej Warszawie i wystawienie na pierwszym planie aktywności przedstawicieli [[Gwardia Ludowa|Gwardii Ludowej]]<ref>http://www.granice.pl/publicystyka,fanatyk-lwowa--wspomnienie-o-jerzym-janickim-,198</ref> (organizacji zbrojnej [[Polska Partia Robotnicza|PPR]]). W fabule serialu działacze komunistyczni jawią się jako główni przedstawiciele polskiej konspiracji podziemnej. W odc. 8 zawarto wzmianki i położono akcenty na działalność tego ruchu, gdy jego działacz Mundek Szczubełek proponuje Żydowi Sommerowi pomoc w ukryciu go przedstawiając komunistów jako działających w tym zakresie. W tym odcinku jest także mowa o katastrofie lotniczej w rejonie Wiaźmy 26 września 1941 członków Grupy Inicjatywnej PPR - Mundek Szczubełek pyta wówczas, czy na pokładzie samolotu mógł być [[Jan Krasicki|Janek Krasicki]]. Pod koniec odcinka, po ukazanej Wigilii u Kurasiów, jest przedstawione zrzucenie przez lotnictwo radzieckie polskich [[komunizm|komunistów]] z Grupy Inicjatywnej w okolicach [[Wiązowna|Wiązowny]], które historycznie miało miejsce 28 grudnia 1941 (w serialu komunista Stanisław Mrowiński mówi, że wśród zrzuconej grupy rozpoznał [[Marceli Nowotko|Marcelego Nowotkę]], z którym siedział w [[Zakład Karny Rawicz|więzieniu w Rawiczu]]). Aktywiści innych związków, w tym Armii Krajowej, są przedstawieni w mniejszym stopniu i niejednoznacznie w ocenie, zaś postać Jerzego z AK (rola Jana Englerta) jest ukazana jako porywcza i nie w pełni racjonalna, w przeciwieństwie do działaczy komunistycznych (np. Mundek Szczubełek), zaprezentowanych jako rozważnych i spokojnych. Ponadto konfrontacja przedstawicieli Armii Krajowej i komunistów następuje w czasie rozmowy historyka Pawła Krajewskiego i komunisty Stanisława Mrowińskiego, podczas której ten pierwszy odmawia współpracy temu drugiemu agitującemu i nie akceptuje działalności komunistów, którzy w swoich działaniach bojowych nie mają poparcia funkcjonującej polskiej władzy podziemnej. Tuż po dyskusji obaj zostają aresztowani przez Gestapo, następnie są przesłuchiwani i torturowani, jednak żaden z nich solidarnie nie wydaje drugiego. Po zabójstwie wysokiego funkcjonariusza niemieckiego, szefa Urzędu Zatrudnienia Hansa Glaubera w dniu 20 maja 1942, grupa więźniów zostaje skazana na śmierć, w tym Krajewski i Mrowiński, którzy przed egzekucją podają sobie dłoń.
Linia 258 ⟶ 262:
 
== Upamiętnienie ==
* Dla upamiętnienia serialu i jego twórców w styczniu 2005 [[Ustrój miasta stołecznego Warszawy#Rada Warszawy|Rada Warszawy]] nadała nazwę ''Polskie Drogi'' ulicy w dzielnicy [[Ursynów]]<ref>{{Cytuj pismo | tytuł = UCHWAŁA Nr XLV/1114/2005 RADY MIASTA STOŁECZNEGO WARSZAWY z dnia 27 stycznia 2005 r. w sprawie nadania nazwy ulicom w Dzielnicy Ursynów m.st. Warszawy. | czasopismo = Dziennik Urzędowy Województwa Mazowieckiego | wolumin = poz. 55 nr 1356 | data = 2005}}</ref>.
 
{{Przypisy}}