Gwiazda Kapteyna: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
poprawa linków do przek., uzupełnienie, uźródłowienie |
planety, drobne redakcyjne |
||
Linia 21:
| nazwy = VZ Pictoris, [[Cordoba Durchmusterung|CD]]-45°1841, [[Boss General Catalogue|GC]] 6369, [[Katalog Gliesa|GJ]] 191,<br />[[Katalog Henry'ego Drapera|HD]] 33793, [[Katalog Hipparcosa|HIP]] 24186, LHS 29,<br />[[Smithsonian Astrophysical Observatory Star Catalog|SAO]] 217223
}}
'''Gwiazda Kapteyna''' – [[gwiazda]] z [[Gwiazdozbiór Malarza|gwiazdozbioru Malarza]], jedna z najbliższych gwiazd – jest oddalona od [[Układ Słoneczny|Układu Słonecznego]] o około 12,75 lat świetlnych. Jest to [[podkarzeł]] [[typ widmowy|typu widmowego]] sdM1, najbliższa gwiazda tego rodzaju
== Nazwa i charakterystyka ==
Nazwa pochodzi od [[Holendrzy|holenderskiego]] [[astronom]]a [[Jacobus Kapteyn|Jacobusa Corneliusa Kapteyna]], który w 1897 roku odkrył jej wyjątkowo duży [[ruch własny]] na tle gwiazd{{r|kotoneva}}. Spośród wszystkich gwiazd tylko [[Gwiazda Barnarda]] ma większy od niej ruch własny{{r|kotoneva}}. Gwiazda Kapteyna, jako jedna z niewielu gwiazd w sąsiedztwie Słońca, porusza się po orbicie wokół [[centrum Galaktyki]] [[ruch wsteczny|ruchem wstecznym]]{{r|kotoneva}}. Prawdopodobnie jest najbliższym Ziemi obiektem pochodzącym z [[halo galaktyczne|galaktycznego halo]]{{r|kotoneva}}.
Jest ona bardzo mała – jej promień wynosi ok. 0,3 [[promień Słońca|promienia Słońca]]{{r|demory}}, [[masa (fizyka)|masa]] stanowi zaledwie 0,274 masy [[Słońce|Słońca]]{{r|kotoneva}}, jasność zaś 0,01 jasności naszej Dziennej Gwiazdy{{r|xhip}}. Temperatura powierzchni szacowana jest na ok. 3800 [[kelwin|K]]{{r|kotoneva}}.
== Układ planetarny ==
W 2014 roku [[Metody_poszukiwania_planet_pozasłonecznych#Efekt_Dopplera|metodą dopplerowską]] wykryto okresowe wahania [[prędkość radialna|prędkości radialnej]] gwiazdy, wskazujące na istnienie planet krążących wokół niej. Potencjalne planety mają masy co najmniej kilkukrotnie większe od Ziemi (najprawdopodobniej są to tzw. [[superziemia|superziemie]]. Planeta Kapteyn b krąży wewnątrz [[ekosfera|ekosfery]] gwiazdy; powierzchnia planety c jest najprawdopodobniej za chłodna, aby woda mogła na niej istnieć w stanie ciekłym{{r|planets}}.
{{Planetbox
| [[Kapteyn b|b]]
| 4,8 {{±|0,9|1,0}}
| 48,616 {{±|0,036|0,032}}
| 0,168 {{±|0,006|0,008}}
| 0,21 {{±|0,11|0,10}}
|-
| [[Kapteyn c|c]]
| 7,0 {{±|1,2|1,0}}
| 121,54 ± 0,25
| 0,311 {{±|0,038|0,014}}
| 0,23 {{±|0,10|0,12}}
}}
== Zobacz też ==
Linia 34 ⟶ 54:
<ref name="demory">{{Cytuj pismo | autor = B.-O. Demory et al. | tytuł = Mass-radius relation of low and very low-mass stars revisited with the VLTI | czasopismo = Astronomy & Astrophysics | wydanie = 1 | wolumin = 505 | strony = 205-215 | język = en | data = październik 2009 | doi = 10.1051/0004-6361/200911976}}</ref>
<ref name="kotoneva">{{Cytuj pismo | autor = E. Kotoneva et al. | tytuł = A study of Kapteyn's star | czasopismo = Astronomy & Astrophysics | wydanie = 3 | wolumin = 438 | strony = 957-962 | język = en | data = sierpień 2005 | doi = 10.1051/0004-6361:20042287}}</ref>
<ref name="planets">{{Cytuj pismo | nazwisko = Anglada-Escudé i inni | imię = G. | tytuł = Two planets around Kapteyn’s star: a cold and a temperate super-Earth orbiting the nearest halo red-dwarf | czasopismo = Mon. Not. R. Astron. Soc. | data = 2014}} {{arXiv|1406.0818}}</ref>
}}
Linia 41 ⟶ 62:
[[Kategoria:Gwiazdy w sąsiedztwie Słońca]]
[[Kategoria:Podkarły]]
[[Kategoria:Układy planetarne]]
| |||