Łuskowce: Różnice pomiędzy wersjami

'''Łuskowce''' (Pholidota) – [[rząd (biologia)|rząd]] afrykańskich i południowoazjatyckich [[łożyskowce|ssaków łożyskowych]] wyróżniających się dachówkowato ułożonymi łuskami pokrywającymi ich ciało oraz bardzo długim językiem. Żywią się mrówkami i termitami, czym przypominają amerykańskie [[mrówkojady]] (Myrmecophagidae) i australijskie kolczatkowate (Tachyglossidae). Łuskowce są słabo zachowane w zapisie kopalnym. Za najwcześniejszego przedstawiciela tego rzędu uważa się †''[[Eomanis]]'' ze środkowego [[eocen]]u Europy, jednak jego przynależność do łuskowców nie jest pewna.

 

Współcześnie żyjące łuskowce występują w [[Czarna Afryka|Afryce subsaharyjskiej]] oraz w [[Azja Południowo-Wschodnia|Azji Południowo-Wschodniej]].

 

Zwierzęta te mają ciało pokryte wrośniętymi w skórę rogowymi łuskami, tworzącymi rodzaj pancerza. Ich liczba jest niezmienna przez całe życie. Skóra pomiędzy łuskami oraz części ciała bez łusek są porośnięte rzadką sierścią. Łuskowce mają wydłużoną czaszkę, długi, robakowaty język pokryty lepką śliną, umożliwiający penetrowania gniazd mrówek i termitów. Nie mają zębów. Odżywiają się owadami społecznymi.

 

Łuskowce są [[oliofagi|oliofagami]] - każdy gatunek odżywia się dwoma, trzema gatunkami mrówek lub termitów, które zbierane są za pomocą długiego języka, pokrytego lepką śliną. Łuskowce nie mają zębów, pokarm połykają w całości. Żołądek jest od wewnątrz pokryty zrogowaciałym nabłonkiem, rozcierającym pokarm. Ponadto łuskowce połykają co jakiś czas żwir, który również pełni funkcję rozcierania pożywienia.

 

Podobieństwo budowy i specjalizacja preferencji pokarmowych sugerują, że łuskowce są spokrewnione ze [[Szczerbaki|szczerbakami]] i wymarłymi [[Paleanodonty|paleanodontami]] (†Palaeanodonta), jednak dotychczasowe badania tego nie potwierdzają<ref>F. Delsuc, F. M. Catzeflis, M. J. Stanhope & E. J. Douzery The evolution of armadillos, anteaters and sloths depicted by nuclear and mitochondrial phylogenies: implications for the status of the enigmatic fossil Eurotamandua [http://frederic.delsuc.neuf.fr/fd_fichiers/Delsuc-ProcRSocB01.pdf {format pdf)] (en)</ref>. Ewolucyjna droga rozwoju łuskowców oraz ich pokrewieństwo z innymi rzędami ssaków pozostają wciąż niejasne.

 

Do łuskowców zaliczane są rodziny:

* [[Manidae]] – [[łuskowcowate]]

* †[[Patriomanidae]]

 

Wiele gatunków łuskowców jest zagrożonych, szczególnie w wyniku odławiania dziesiątek tysięcy osobników rocznie w celu zdobycia jadalnego mięsa oraz łusek, mających zastosowanie w medycynie ludowej. Łuskowce mają niewiele naturalnych wrogów: jedynie potężny drapieżnik, jak tygrys czy lampart może zabić zwierzę, kiedy to w obliczu zagrożenia zwinie się w kulę, chowając pod łuskami odsłonięte części ciała.

 

{{Przypisy}}

 

# {{cytuj książkę | nazwisko=Kowalski | imię=Kazimierz

| tytuł=Ssaki, zarys teriologii | rok=1971 | wydawca=PWN | miejsce=Warszawa }}