Puchacz śnieżny: Różnice pomiędzy wersjami

'''Puchacz śnieżny''', '''sowa śnieżna'''{{r|M&C}} (''Bubo scandiacus'') – gatunek dużego [[ptaki|ptaka]] drapieżnego z rodziny [[puszczykowate|puszczykowatych]] (Strigidae).

[[Gatunek (biologia)|Gatunek]] został dwukrotnie opisany naukowo przez [[Karol Linneusz|Karola Linneusza]] w dziesiątej edycji ''[[Systema Naturae]]'', w [[1758]] roku, pod nazwami ''Strix scandiaca'' i ''Strix nyctea''<ref name="AnimalBase">{{cytuj stronę|url=http://www.animalbase.uni-goettingen.de/zooweb/servlet/AnimalBase/home/speciestaxon?id=2359|tytuł=Species taxon summary: ''scandiaca'' Linnæus, 1758 described in ''Strix''|opublikowany=AnimalBase|język=en|data dostępu=5 września 2010}}</ref>. Zgodnie z zasadami [[Międzynarodowy Kodeks Nomenklatury Zoologicznej|ICZN]], pierwsza nazwa ma priorytet, a druga jest jej synonimem. W 1826 gatunek został przeniesiony do monotypowego [[rodzaj (biologia)|rodzaju]] ''Nyctea'' <small>Stephens, 1826</small>.

 

Późniejsze badania genetyczne wykazały bliskie pokrewieństwo tego gatunku z puchaczami z rodzaju ''[[Bubo (rodzaj)|Bubo]]''. Na tej podstawie w 2003 roku [[American Ornithologists' Union|AOU]] zaakceptował zmianę nazwy ''Nyctea scandiaca'' na ''Bubo scandiacus''<ref name="Auk">{{cytuj pismo|autor=Banks et al|tytuł=Forty-fourth supplement to the American Ornithologists' Union Check-list of North American Birds (pdf)|czasopismo=The Auk|wydanie=3|wolumin=120|strony=923–931 |język=en|data=2003|url=http://www.aou.org/checklist/suppl/AOU_checklist_suppl_44.pdf}}</ref>. Również polska nazwa zwyczajowa została zmieniona na '''puchacz śnieżny'''{{r|eko}}.

 

Gniazduje w tundrze [[Eurazja|Eurazji]] i [[Ameryka Północna|Ameryki Północnej]]. Zimuje na całym [[Półwysep Skandynawski|Półwyspie Skandynawskim]], w środkowej Azji oraz [[tajga|tajdze]] i północnej części [[Wielkie Równiny|Wielkich Równin]] Ameryki Północnej.

:W [[Polska|Polsce]] nielicznie zimują najczęściej młode osobniki, głównie na północy kraju<ref name="ptaki">{{cytuj książkę |nazwisko = Sterry| imię = P.|nazwisko2 = Cleave|imię2 = A.|nazwisko3 = Clements|imię3 = A.|nazwisko4 = Goodfellow|imię4 = P.|tytuł = Ptaki Europy: przewodnik ilustrowany|wydawca = Horyzont| miejsce = Warszawa| rok = 2002| isbn = 83-7311-341-X}}</ref>. [[Gatunek inwazyjny|Inwazyjne]] pojawy w kraju odnotowano zimą [[1920]]/[[1921|21]] i [[1932]]/[[1933|33]]<ref>{{cytuj książkę| nazwisko=Czarnecki | imię= Zygmunt | tytuł=Ptaki Europy: przewodnik terenowy | rok= 1982 | wydawca=Państwowe Wydawnictwo Naukowe | miejsce=Warszawa | isbn = 83-0100-229-8 }}</ref>. Spotykana w [[październik]]u - [[luty]]m.

Duży ptak, praktycznie wielkości [[puchacz zwyczajny|puchacza]]. Wyraźna biała [[szlara]], wokół [[Dziób (zoologia)|dzioba]] długie miękkie [[pióro|pióra]]. Nogi i palce obficie opierzone. [[Dymorfizm płciowy]] w [[pióro|upierzeniu]]: samiec - nieomal czysto biały, niewiele brązowych plamek, najliczniejszych na [[lotki (ornitologia)|lotkach]] i [[sterówki|sterówkach]] oraz barkówkach i [[Pokrywy (ornitologia)|pokrywach skrzydłowych]]. Samica większa, a plamki zlewają się w poprzeczne pręgi. Młode z jeszcze większą ilością barwy brązowej.

 

* '''długość ciała''' : 53 – 66 cm<ref name="lz">{{cytuj książkę |nazwisko = Keller| imię =E. | nazwisko2 = Reichholf |imię2 = prof. dr. J. H.|nazwisko3 = Steinbach i inni|imię3 = G. | tytuł = Leksykon zwierząt: Ptaki| wydawca = Świat Książki| miejsce = Warszawa| rok = 2003| część= 3| isbn =83-7311-622-2}}</ref>

* '''rozpiętość skrzydeł''' : 142 – 166 cm<ref name="ptaki"/>

* '''masa ciała''' : 1, 1 – 2 kg<ref name="owl">{{cytuj stronę |nazwisko = |imię = | url = http://www.owlpages.com/owls.php?genus=Bubo&species=scandiacus| tytuł = Snowy Owl – ''Bubo scandiacus''| opublikowany = The Owl Pages| data dostępu = 28 lutego 2010|język = en}}</ref>

[[Samiec|Samce]] sowy śnieżnej wydają monotonne ''krooh, krooh, krooh...'', najczęściej siedząc na gałęzi<ref>{{cytuj stronę

| url =http://sowy.eco.pl/www/ekologia_gat.php?gatunki_id=3

| cytat =''Samce wydają monotonne krooh krooh krooh ...., zwykle siedząc na gałęzi, rzadziej w locie.''

}}</ref>.

[[Tundra]]<ref name="lz"/>, przy ciężkiej zimie przelatują na południe<ref>{{cytuj książkę| tytuł=Zwierzęta: encyklopedia ilustrowana | rok= 2005 | wydawca= Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce=Warszawa | isbn = 83-01-14344-4}}</ref>, jednak wędrówki są nieregularne, a migruje zmienna liczba osobników.

 

[[Plik:Młoda sowa śnieżna.jpg|thumb|200px|left|Młoda sowa śnieżna]]

Gniazdo na ziemi, w płytkim zagłębieniu. Okres lęgowy przypada na maj i czerwiec. W ciągu roku wyprowadza jeden lęg, składając w maju 5-14 jaj. [[jajo (biologia)|Jaja]] składane w odstępach kilkudniowych, wysiadywane są od zniesienia pierwszego jaja przez okres 5 tygodni. Pisklętami zajmują się obydwoje rodzice<ref name="lz"/>.

 

[[Gryzonie]] (głównie [[leming]]i) i ptaki. Czasami poluje na ryby<ref name="lz"/>. Im mniej pokarmu, tym większą jego część stanowią gryzonie. Poluje za dnia.

 

Puchaczem śnieżnym była [[Magiczne stworzenia z cyklu Harry Potter#Hedwiga|Hedwiga]] z [[Harry Potter|cyklu powieści o Harrym Potterze]]<ref>{{cytuj książkę|nazwisko=Rowling|imię=Joanne K.|tytuł=[[Harry Potter i Kamień Filozoficzny]]|wydanie=poprawione|wydawca=Media Rodzina|strony=89 i dalsze|isbn=83-7278-000-5}}</ref>.

 

* <ref name=iucn>{{IUCN|id=22689055/0|nazwa=Bubo scandiaca|data=28 lutego 2010}}</ref>

* <ref name="M&C">{{cytuj pismo |imię=Paweł |nazwisko=Mielczarek |imię2=Włodzimierz |nazwisko2=Cichocki |tytuł=Polskie nazewnictwo ptaków świata |czasopismo=Notatki Ornitologiczne |issn =0550-0842|oznaczenie=Tom 40. Zeszyt specjalny |rok=1999}}</ref>.