Darwinizm społeczny: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Pisum (dyskusja | edycje)
m →‎Bibliografia: drobne techniczne
Pisum (dyskusja | edycje)
m drobne redakcyjne
Linia 2:
społeczeństw. Wszystkie teorie nawiązują do klasycznego [[ewolucjonizm]]u, jednak cześć z nich odrzuca zaproponowaną przez [[Karol Darwin|Darwina]] koncepcję [[dobór naturalny|doboru naturalnego]] a inne mogą znacząco od niej odbiegać{{r|Bannister2001}}.
 
Termin powstał w latach 80. XIX wieku i pierwotnie został użyty do krytyki filozofii "walki o byt" i "przetrwania lepiej przystosowanych". Określenie miało charakter pejoratywny i nie nawiązywało bezpośrednio do teorii doboru naturalnego stworzonej przez Darwina{{r|Drouard-2001}}. Na początku XX wieku darwinizm społeczny jako uproszczona lub fałszywa interpretacja osiągnięć naukowych rozprzestrzenił się jako ruch [[eugenika|eugeniki]] w Stanach Zjednoczonych, Wielkiej Brytanii i innych państwach. W latach 30. i 40. XX teorie zyskały popularność, w nazistowskich Niemczech doprowadzając do odejścia od tradycyjnych wartości medycyny takich jak leczenie, współczucie oraz niesienie ulgi w cierpieniu. Rozpowszechnienie poglądów doprowadziło w Stanach Zjednoczonych do nierówności w dostępie oraz jakości opieki medycznej oferowanej grupom społeczno-ekonomicznym i etnicznym{{r|Barondess-1998}}.
Do lat 40. XX wieku termin był sporadycznie stosowany w literaturze naukowej i powiązany był głównie z opisem ideologii [[rasizm|rasistowskich]] oraz [[imperializm|imperialistycznych]]. Ani Herbert Spencer, ani William Graham Sumner nie byli do tego czasu opisywani jako myśliciele darwinizmu społecznego. W kolejnych dziesięcioleciach zakres znaczeniowy terminu ulegał stopniowemu rozszerzeniu{{r|Hodgson-2004}}. Termin został spopularyzowany przez [[Richard Hofstadter|Richarda Hofstadtera]] w dwóch znaczeniach jako biologiczne uzasadnienie [[leseferyzm]]u oraz jako teoretyczna podstawa eugeniki, rasizmu i imperializmu{{r|Leonard-2009}}.