Ustjanowa Górna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Rrudzik (dyskusja | edycje)
uzupełnienie wiadomości o wsi
Linia 30:
 
[[podział administracyjny Polski 1975-1998|W latach 1975-1998]] miejscowość administracyjnie należała do [[województwo krośnieńskie|województwa krośnieńskiego]].
Ustjanowa powstała na prawie wołoskim przed 1489 r. w dobrach Kmitów. Nazwa pochodzi prawdopodobnie od weierskiego imienia Istvan. Wiodła tędy droga państwowa "via publica" z Sanoka do Sambora.
W 1520 r. Piotr Kmita otrzymał od Zygmunta Starego przywilej na pobieranie w Ustjanowej myta, które przeznaczano na utrzymanie drogi w dobrym stanie i budowę mostów. W 1526 r. odnotowano isnienie cerkwi parafialnej.
 
W 1921 r. Ustjanowa liczyla 280 domów i 1671 mieszkańców (1366 grek. 208 rzym. 96 mojż.). W obu częściach wsi stały drewniane cerkwie, obie pod tym samym wezwaniam św. Paraksewii i obie wzniesione w 1792 r.
Po 1931 r. na grzbiecie Żukowa nad Ustjanową powstało ogromne, słynne w całej Polsce lotnisko szybowcowe. Wybudowano obszerne hangary, na zboczu Żukowa zainstalowno wyciągarki. Było także lotnisko dla samolotów. Wojskowa szkoła pilotażu szybowcowego dysponowała w 1939 r. 774 maszynami i 54 stanowiskami startowymi; szkoliło sie tu od 300 do 1000 pilotów miesięcznie! W Ustianowej odbywały się zawody szybowcowe, m.in. mistrzostwa Polski w 1935 r. Do dziś na grzbiecie Żukowa można znaleźć ślady hangarów.
 
Po 1945 r. wieś została przecięta granicą. Większa część Ustjanowej Górnej znalazła się po stronie sowieckiej; powróciła do Polski jesienią 1951 r.
W latach siedemdziesiątych we wschodniej części wsi (obecnie przynależącej do Ustrzyk Dolnych) powstał ogromny kombinat drzewny (1200 zatrudnionych), przerabiający drewno pozyskiwane z Bieszczadów. Dostawy surowca okazały sie jednak mniejsze, niż zakładano, a transport kosztowny, więc zakład nigdy nie osiągnął planowanych rozmiarów produkcji. Dziś jest nieczynny, część zabudowań przejęły firmy prywatne.
 
Drewniana cerkiew parafialna p.w. św. Paraksewy z 1792 r. (Usjanowa Górna) użytkowana jest od 1971 r. jako kościół. Obok murowana neogotycka kaplica grobowcowa Szemelowskich, kryta dachówką wyprodukowana w Kołomyi. Powyżej szosy do Ustrzyk Dolnych, po lewej stronie, wznosi się pomnik lotników, wychowanków ustjanowskiej szkoły szybowcowej, poległych w latach 1939 - 45.
 
== Cerkiew ==