Plac Unii Lubelskiej w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Robot przeniósł strony z Kategoria:Warszawa Mokotów do Kategoria:Mokotów
uzupełnienie, usunięcie LZ, usuniecie fragmentu niezwiązanego z placem, drobne merytoryczne, drobne redakcyjne
Linia 21:
|zabytek = 605/1 z 1.07.1965
}}
[[Plik:Plac Unii Lubelskiej w Warszawie Lata 30.jpg|right|thumb|240px|Plac Unii Lubelskiej z [[Pomnik Lotnika w Warszawie|Pomnikiem Lotnika]] w latach 30. XX wieku ]]
[[Plik:Warsaw Pl unii lub2.jpg|thumb|240px|Plac z widocznymi [[Rogatki Mokotowskie|Rogatkami Mokotowskimi]]]]
'''Plac Unii Lubelskiej''' – [[plac]] w postaci [[rondo|ronda]] położony w [[Warszawa|Warszawie]] w [[dzielnica miasta|dzielnicy]] [[Śródmieście (Warszawa)|Śródmieście]] przy granicy z [[Mokotów|Mokotowem]]. Położony jest na styku ulic:
* od północy: [[Ulica Polna w Warszawie|ul. Polna]], [[Ulica Marszałkowska w Warszawie|Marszałkowska]], [[Aleja Jana Chrystiana Szucha w Warszawie|al. Jana Chrystiana Szucha]]
Linia 32:
 
== Pochodzenie nazwy placu ==
Pierwotnie był nazywany Rondem Mokotowskim, leżał bowiem na granicy gruntów wsi Mokotów<ref name="Szwankowski1">{{cytuj książkę | autor = Eugeniusz Szwankowski| tytuł = Ulice i place Warszawy | wydawca = Państwowe Wydawnictwo Naukowe | miejsce = Warszawa | rok = 1970 | strony = 232}}</ref>.
{{osobny artykuł|Unia lubelska}}
Nazwa pochodzi od [[Unia lubelska|unii lubelskiej]] – związku [[Polska|Polski]] z [[Wielkie Księstwo Litewskie|Litwą]] zawartego na sejmie lubelskim. Była to unia „półrealna” dwóch państw. Została uchwalona [[28 czerwca]], a podpisana [[1 lipca]] [[1569]]. Powstało państwo zwane odtąd: [[Rzeczpospolita Obojga Narodów|Rzecząpospolitą Obojga Narodów]].
 
W 1875 plac otrzymał nazwę ''placu Keksholmskiego'' od nazwy znajdujących się w pobliżu koszar [[Lejb-Gwardyjski Keksholmski Pułk|Lejb-Gwardyjskiego Keksholmskiego Pułku]]<ref>{{cytuj książkę | tytuł = Encyklopedia Warszawy | wydawca = Wydawnictwo Naukowe PWN | miejsce = Warszawa | data = 1994 | strony = 913 | isbn = 83-01-08836-2}}</ref>. Był również nazywany ''rondem Mokotowskim''. Obecną nazwę nadano oficjalnie w lipcu 1919<ref>{{cytuj książkę | nazwisko = Handke | imię = Kwiryna | tytuł = Słownik nazewnictwa Warszawy | wydawca = Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy | miejsce = Warszawa | data = 1998 | strony = 366 | isbn = 83-86619-97X}}</ref>.
 
Obecną nazwę nadano oficjalnie w lipcu 1919<ref>{{cytuj książkę | nazwisko = Handke | imię = Kwiryna | tytuł = Słownik nazewnictwa Warszawy | wydawca = Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy | miejsce = Warszawa | data = 1998 | strony = 366 | isbn = 83-86619-97X}}</ref>. Upamiętnia [[Unia lubelska|unię lubelską]] – związek [[Polska|Polski]] z [[Wielkie Księstwo Litewskie|Litwą]] zawarty na sejmie lubelskim.
== Zabudowa placu ==
 
Plac tworzy formę ronda, przy którego południowej części położone są [[Rogatki Mokotowskie]], niegdyś „wrota wjazdowe” do stolicy. Bezpośrednio do placu przylegają cztery zabytkowe budynki – pomiędzy [[Ulica Polna w Warszawie|ul. Polną]] a [[Ulica Marszałkowska w Warszawie|ul. Marszałkowską]] jest to kamienica Kacperskich ([[1909]]-[[1913]]), zabytkowa kamienica między [[Ulica Marszałkowska w Warszawie|ul. Marszałkowską]] a [[Aleja Jana Chrystiana Szucha w Warszawie|al. Jana Chrystiana Szucha]], kamienica Adama Bromke ([[1911]]-[[1912]]) leżąca pomiędzy [[Aleja Jana Chrystiana Szucha w Warszawie|al. Jana Chrystiana Szucha]] i [[Ulica Bagatela w Warszawie|ul. Bagatela]] oraz kamienica Jana Łaskiego ([[1911]]-[[1912]]) położona w rozwidleniu ulic Klonowej i [[Ulica Bagatela w Warszawie|ul. Bagateli]].
== Historia i zabudowa placu ==
Powstał został ukształtowany przed 1770 jako najdalej na południe wysunięty okrągły plac zaprojektowany w ramach tzw. założenia ujazdowskiego. W 1770 od południowego zachodu i południa został otoczony [[Okopy Lubomirskiego w Warszawie|Okopem Lubomirskiego]]<ref name="Szwankowski1"/>.
 
Ok. 1881 przez plac (z ma do Bagateli) poprowadzono linię [[tramwaj konny|tramwaju konnego]], a w 1908 – [[Tramwaj|tramwaju elektrycznego]]. W 1892 stanowił on pierwszą stację linii kolejki dojazdowej do [[Piaseczno|Piaseczna]].
 
PlacNa tworzypoczątku formęXX ronda,wieku przyplac któregozaczął południowejbyć częścizabudowywany położone są [[Rogatki Mokotowskie]]wysokimi, niegdyśsześcio- „wrotai wjazdowe”ośmiopiętrowymi do stolicykamienicami. Bezpośrednio do placu przylegają cztery zabytkowe budynki – pomiędzyPomiędzy [[Ulica Polna w Warszawie|ul. Polną]] a [[Ulica Marszałkowska w Warszawie|ul. Marszałkowską]] jestwzniesiono to kamienicakamienicę Kacperskich ([[1909]]-[[1913]]), zabytkowa kamienicakamienicę między [[Ulica Marszałkowska w Warszawie|ul. Marszałkowską]] a [[Aleja Jana Chrystiana Szucha w Warszawie|al. Jana Chrystiana Szucha]], kamienicakamienicę Adama Bromke ([[1911]]-[[1912]]) leżącależącą pomiędzy [[Aleja Jana Chrystiana Szucha w Warszawie|al. Jana Chrystiana Szucha]] i [[Ulica Bagatela w Warszawie|ul. Bagatela]] oraz kamienicakamienicę Jana Łaskiego ([[1911]]-[[1912]]) położonapołożoną w rozwidleniu ulic Klonowej i [[Ulica Bagatela w Warszawie|ul. Bagateli]].
 
[[11 listopada]] [[1932]] na placu stanął [[Pomnik Lotnika w Warszawie|Pomnik Lotnika]] dłuta [[Edward Wittig|Edwarda Wittinga]], zburzony przez Niemców w 1944. Po wojnie został odtworzony na skrzyżowaniu ulic [[Ulica Żwirki i Wigury w Warszawie|Żwirki Wigury]] i [[Ulica Wawelska w Warszawie|Wawelskiej]].
 
Około 1935 przy placu wzniesiono budynek Komendy Straży Ogniowej<ref name="Szwankowski2">{{cytuj książkę | autor = Eugeniusz Szwankowski| tytuł = Ulice i place Warszawy | wydawca = Państwowe Wydawnictwo Naukowe | miejsce = Warszawa | rok = 1970 | strony = 233}}</ref> (obecnie Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej).
Do grudnia 2006 za rogatkami, na działce wzdłuż ul. Puławskiej znajdował się Dom Handlowy „[[Supersam w Warszawie|Supersam]]”. Został rozebrany, a na jego miejscu powstało centrum biurowo-handlowe [[Plac Unii]].
 
W 1944 część kamienic znajdujących się przy placu oraz jeden domek rogatkowy zostały spalone przez Niemców<ref name="Szwankowski2"/>.
== Komunikacja miejska ==
 
W 1892 pl. Unii Lubelskiej stanowił pierwszą stację linii kolejki dojazdowej do [[Piaseczno|Piaseczna]]. Od 1908 aż do dziś poruszają się po nim [[tramwaj]]e.
Do grudnia 2006 za rogatkami, na działce wzdłuż ul. Puławskiej znajdował się Dom Handlowy „[[Supersam w Warszawie|Supersam]]”. Został rozebrany, a na jego miejscu powstało centrum biurowo-handlowe [[Plac Unii]].
 
== Zabytki ==
* założenie urbanistyczne, pl. Unii Lubelskiej, 1768, nr rej.: 605/1 z 1.07.1965
* [[Rogatki Mokotowskie]] z (1816 roku)
 
== Otoczenie ==
* Komenda Wojewódzka Państwowej Straży Pożarnej (ul. [[Ulica Polna w Warszawie|Polna]] 1) .
 
{{Przypisy}}
 
== Linki zewnętrzne ==
* [http://warszawa.wikia.com/wiki/Unii_Lubelskiej_(plac) Plac Unii Lubelskiej na Warszawikii]
 
[[Kategoria:Mokotów]]