Płucnik modry: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Selso (dyskusja | edycje)
uzupełnienie
Selso (dyskusja | edycje)
uzupełnienie, ilustracja
Linia 17:
}}
[[Plik:Platismatia glauca T83.JPG|thumb|250px|Odcinki plechy z soraliami na brzegach]]
[[Plik:Platismatia glauca 060408.jpg|thumb|250px]]
 
__NOTOC__
'''Płucnik modry''', płucnica modra (''Platismatia glauca'' (L.) W.L. Culb. & C.F. Culb.) – [[gatunek (biologia)|gatunek]] [[grzyby|grzybów]] należący do rodziny [[tarczownicowate|taczownicowatych]] (''Parmeliaceae'')<ref name=if>{{Cytuj stronę |url= http://www.indexfungorum.org/names/NamesRecord.asp?RecordID=343306|tytuł= Index Fungorum|data dostępu = 2013-11-12|język=en}}</ref>. Ze względu na współżycie z [[glony|glonami]] zaliczany jest do [[Porosty|porostów]]<ref name=faltynowicz>{{Cytuj książkę |nazwisko= |imię=Wiesław |autor link=Fałtynowicz |tytuł=The Lichenes, Lichenicolous and allied Fungi of Poland.Krytyczna lista porostów i grzybów naporostowych Polski |wydawca=Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN |miejsce=Kraków |rok= 2003| |isbn=83-89648-06-7}}</ref>.
 
=== Systematyka i nazewnictwo ===
Pozycja w klasyfikacji według [[Index Fungorum]]: ''Platismatia, Parmeliaceae, Lecanorales, Lecanoromycetidae, Lecanoromycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi''<ref name=if/>.
 
Po raz pierwszy opisany został w 1753 przez [[Karol Linneusz|Karola Linneusza]] jako ''Lichen glaucus'' (porost modry). Nazwa polska według ''Krytycznej listy porostów i grzybów naporostowych Polski''<ref name=faltynowicz/>. Ma ponad 30 [[Synonim (taksonomia)|synonimów nazwy naukowej]]. Niektóre z nich<ref name=sf>{{Cytuj stronę |url= http://www.speciesfungorum.org/Names/SynSpecies.asp?RecordID=343306|tytuł= Species Fungorum |data dostępu = 2014-01-03|język=en}}</ref>:
* ''Cetraria glauca'' (L.) Ach. 1803
* ''Parmelia glauca'' (L.) Hepp 1824
* ''Platysma glaucum'' (L.) Frege 1812
 
=== Charakterystyka ===
Średniej wielkości [[plecha]] listkowata (3-10 cm), zazwyczaj o nieregularnym kształcie, czasami tylko rozetkowata. Do podłoża przylega luźno, większa jej część odstaje od podłoża. Jest głęboko wcinana, jej odcinki mają szerokość 0,5-2 (3) cm, długość 1-4 cm, brzegi wzniesione i pofałdowane. Powierzchnia górna ma zazwyczaj barwę niebieskawoszarą lub zielonawoszarą, rzadziej brunatnawoszarą. Barwa plechy zależy od pogody (sucha, czy po deszczu), oraz od ilości docierającego światła. Zazwyczaj na brzegach plechy znajdują się [[soralia]] i [[urwistki]], czasami także wyrastają one na pofałdowanych łatkach. Soralia mają półksiężycowaty kształt, urwistki początkowo są białe i ziarniste, z czasem stają się brązowe. Dolna strona plechy w środkowej części jest czarna lub czarnobrunatna, na obwodzie jaśniejsza. Jest delikatnie żyłkowana i posiada nieliczne [[chwytniki]]<ref name=wojciak>{{Cytuj książkę |nazwisko= Wójciak|imię=Hanna |autor link= |tytuł= Porosty, mszaki, paprotniki|wydawca= Multico Oficyna Wydawnicza|miejsce=Warszawa |rok=2010 |isbn=978-83-7073-552-4}}</ref><ref name=herbaria>{{Cytuj stronę |url= http://lichenportal.org/portal/taxa/index.php?taxon=54578|tytuł=Consortium of North American Lichen Herbaria|data dostępu =2014-06-02}}</ref>.
 
Linia 38:
[[Metabolity wtórne]]: w korze występuje [[atranorin]] i [[chloroatranorin]]<ref name=herbaria/>.
 
=== Występowanie i siedlisko ===
Występuje na wszystkich kontynentach z wyjątkiem Antarktydy i Australii, także na niektórych wyspach<ref>{{Cytuj stronę |url=http://www.discoverlife.org/search.html|tytuł=Discover Life Maps|data dostępu = 2014-04-18}}</ref>. W Polsce występuje na obszarze całego kraju i jest dość częsty. Częściej występuje w górach i w zachodniej części kraju. Spotykany jest tylko w dużych kompleksach leśnych. Rośnie na korze drzew, głównie liściastych, na iglastych rzadziej. Czasami rośnie także na drewnie lub mchach<ref name=wojciak/>. Jest [[Lista porostów objętych ochroną prawną w Polsce|gatunkiem prawnie chronionym]].
 
== Gatunki podobne ==
Charakterystycznymi cechami płucnika modrego jest odstająca od podłoża delikatna i pofalowana plecha bez [[Pseudocyfelle|pseudocyfelli]], a z soraliami na brzegach. Może być mylony z niektórymi gatunkami [[nibypłucnik]]ów (''Cetrelia''), te jednak mają na górnej powierzchni pseudocyfelle. lub [[kobiernik]]ów (''Parmotrema''), te jednak mają delikatne rzęski i inne reakcje barwne z odczynnikami<ref name=herbaria/>.
 
{{Przypisy}}