Karabin maszynowy Browning wz. 28: Różnice pomiędzy wersjami

Na podstawie tych prób w roku 1927 podjęto ostateczną decyzję o zakupie karabinów Browning wraz z licencją na późniejsze ich wytwarzanie w Państwowej Fabryce Karabinów w Warszawie. 10 grudnia 1927 roku podpisano kontrakt dotyczący zamówienia przez Polskę 10 000 karabinów Browning w firmie Fabrique Nationale (FN) odpowiednio zmodyfikowanych według przekazanych wymagań technicznych. FN w kontrakcie zobowiązała się dostarczyć karabiny do końca września 1929 roku i jednocześnie przekazać Polsce za osobną opłatą dokumentację techniczną umożliwiającą podjęcie produkcji licencyjnej. Zamówienie to spowodowało jednak pewne problemy w belgijskiej wytwórni. W tym czasie dział produkcyjny FN był przytłoczony zamówieniami nowy [[Karabin Mauser M1889|karabinek systemu Mausera]]. Ponadto po pewnym czasie okazało się, że przedstawiciele firmy FN wprowadzali polską stronę w błąd mówiąc, że karabiny prezentowane w konkursie pochodzą z belgijskiej produkcji. W rzeczywistości były to karabiny amerykańskie, ponieważ belgijskie zakłady dopiero szykowały się do wdrożenia erkaemów Browning do produkcji. Poprawki, których żądała strona polska (dostosowanie do amunicji 7,92 mm Mauser, zmiana celownika na [[Celownik szczerbinkowy|szczerbinkowy]], inny [[dwójnóg]] i [[chwyt pistoletowy]]) wprowadzano w biegu. Aby rozpocząć produkcję karabinów w zakładach FN należało wcześniej przekonwertować oryginalne rysunki z wymiarów calowych na metryczne. Okazało się, że to zadanie jest trudniejsze niż początkowo myślano – w dokumentacji amerykańskiej były błędy, które następnie powielono. Szybko okazało się również, że firma FN nie miała w ogóle praw do odsprzedaży licencji{{odn| Erenfeicht|2013|s=15-20}}{{odn| Jońca|Zasieczny|2003|s=12}}{{odn| Nowakowski|1996|s=14}}.

Wszystkie te sprawy spowodowały półroczne opóźnienia dostaw karabinów do Polski – zakończono je dopiero w lutym 1930 roku. Ponadto w dostarczonej w roku 1928 dokumentacji były braki, a sprawa licencji była niepewna. W roku 1930 w Fabryce Karabinów w Warszawie powołano zespół konstrukcyjny, który miał się zająć analizą pomiarową dostarczonych karabinów by uzupełnić otrzymaną dokumentację. Podczas tych prac napotkano na wiele błędów w dostarczonej dokumentacji. Wobec czego strona polska zażądała w końcu dokumentacji oryginalnej i wtedy to wyszły na jaw machinacje Belgów. Spowodowało to, że oburzona strona polska wypowiedziała kontrakt w części dotyczącej opłat za dokumentację, płacąc jedynie za dostarczoną broń. Później na skutek [[ugoda|ugody]] pozasądowej Polska strona zapłaciła jeszcze 125 000 dolarów za cześć dostarczonej dokumentacji. Zaoszczędzono w ten sposób ponad 200 000 dolarów, które przeznaczono na dokończenie prac nad dokumentacją w Polsce{{odn| Erenfeicht|2013|s=20}}{{odn| Jońca|Zasieczny|2003|s=12}}.

Produkcję erkaemu Browning wz. 28 w Polsce rozpoczęto w roku 1930, jednak początkowo odbywała się na małą skalę. W pierwszej serii wojsko zamówiło tylko 600 karabinów, co wynikało z trudności budżetowych spowodowanych [[Wielki kryzys|wielkim kryzysem finansowym]], który wybuchł pod koniec 1929 roku. W późniejszych latach zamówienia wojska również nie były duże. Ogółem w latach 1930-1939 [[Fabryka Karabinów Państwowej Wytwórni Uzbrojenia|Fabryka Karabinów w Warszawie]] dostarczyła Wojsku Polskiemu ok. 11 000 ręcznych karabinów maszynowych Browning wz. 28. Pewną, aczkolwiek niedużą ilość erkaemów wz. 28 zamówiły jeszcze polskie formacje paramilitarne ([[Policja Państwowa]] i [[Straż Graniczna II RP|Straż Graniczna]]). Ponadto za granicę za pośrednictwem spółki [[SEPEWE]] w latach 1936-1938 sprzedano jeszcze 1880 karabinów Browning wz. 28. Do największych odbiorców należała republikańska Hiszpania oraz kraje Bliskiego Wschodu. Ogółem w latach 1930-1939 Fabryka Karabinów wyprodukowała 13-14 tys. erkaemów wz. 28 co stanowiło tylko ułamek jej zdolności produkcyjnych{{odn| Erenfeicht|2013|s=21-23}}{{odn| Jońca|Zasieczny|2003|s=12-14}}.

Pod koniec lat 30. XX wieku postanowiono przeprowadzić głębszą modernizację broni. W jej ramach postanowiono poprawić celność broni stosując nowy typ dwójnogu, kolbę z rozkładaną oporą ramieniową oraz wyposażając karabin w [[hamulec wylotowy]]. Innym celem modernizacji było zastosowanie szybkowymiennej lufy. Próby z systemami szybkowymiennej lufy zaowocowały powstaniem dwóch zmodernizowanych modeli karabinku Browning wz. 28, przygotowanych na potrzeby konkursów zagranicznych: rkm wz. 28/38B z przeznaczeniem ka konkurs bułgarski oraz rkm wz. 28/39T – dla Turcji. W przypadku pierwszego system wymiany lufy zapożyczono z belgijskiego karabinu FN [[Karabin maszynowy Mle D|Mle D]], zaś w przypadku wz. 28/39T system wzorowano na tym zastosowanym w szwedzkim erkaemie [[Karabin maszynowy Kg m/37|Kg m/37]]. Do wybuchu [[II wojna światowa|wojny]] żaden z nich nie wszedł jednak do produkcji seryjnej{{odn| Erenfeicht|2013|s=23}}{{odn| Erenfeicht|2013|s=27}}{{odn| Gwóźdź|Zarzycki|1993|s=197}}{{odn| Nowakowski|1996|s=15}}.

Ręczny karabin maszynowy „Browning” wz. 28 był [[Broń samoczynna|bronią samoczynną]] z nieruchomą lufą, chłodzoną powietrzem. Działa na zasadzie [[Broń gazodynamiczna|wykorzystania części gazów prochowych]], uchodzących przez boczny otwór lufy. Gazy te naciskały na tłok co wprowadzało mechanizmy broni w odpowiedni ruch. [[Ryglowanie]] karabinu odbywało się za pomocą wahliwego rygla połączonego przegubowo z trzonem zamkowym i poprzez dźwignię z [[Kurek|kurkiem]] [[suwadło|suwadła]]. Rączka do napinania zamka umieszczona była z lewej strony [[komora zamkowa|komory zamkowej]]. Strzelanie odbywało się z zamka otwartego. Broń umożliwia strzelanie ogniem ciągłym oraz pojedynczym. Rolę przełącznika rodzaju ognia pełnił bezpiecznik<ref name=instrukcja>Instrukcja o broni piechoty..., s. 3-4</ref>{{odn| Nowakowski|1996|s=16}}{{odn|Gwóźdź|Zarzycki|1993|s=194-195}}.

Karabin posiadał masywną [[lufa|lufę]] z [[Radiator|karbami chłodzącymi]] zwiększającymi powierzchnię odprowadzającą ciepło. Miała ona długość 611 mm i masę 2,45 kg. Lufa była gwintowana, gwint prawoskrętny o czterech bruzdach. Na wylot lufy nakręcano ochraniacz, [[tłumik płomieni]] lub w czasie ćwiczeń [[odrzutnik]] do strzelania [[Amunicja ćwiczebna|amunicją ślepą]]. Miał on mniejszą średnicę wewnętrzną od lufy (4,92 mm) i służył do niszczenia drewnianego pocisku ślepej amunicji, co jednocześnie powodowało wzrost siły odrzutu umożliwiającej przeładowanie broni{{odn| Jońca|Zasieczny|2003|s=15}}{{odn|Gwóźdź|Zarzycki|1993|s=195}}.

Zastosowane przyrządy celownicze składały się z pryzmatycznej [[Muszka (broń)|muszki]] oraz [[Celownik ramkowy|ramkowego celownika]] ze trójkątną szczerbinką. Przy celowaniu na odległość do 300 m korzystało się z muszki i celownika stałego, czyli szczerbinki umieszczonej na końcu leżącej ramki. Natomiast przy strzelaniu na odległość powyżej 300 m celowniczy unosił ramkę i następnie przesuwał suwak celownika z wyciętą w nim drugą szczerbiną na odpowiednią wartość wygrawerowaną na ramce. Wartości to wynosiły od 400 do 1600 m{{odn| Jońca|Zasieczny|2003|s=15}}{{odn|Gwóźdź|Zarzycki|1993|s=195}}{{odn| Erenfeicht|2013|s=30}}.

Erkaem Browning wz. 28 zasilany był z [[magazynek|magazynka]] pudełkowego, dwurzędowego o pojemności 20 naboi. Masa pustego magazynka wynosiła 0,26 kg, zaś załadowanego 0,72 kg. Karabin strzelał amunicją [[Nabój 7,92 x 57 mm Mauser|7,9 x 57 mm Mauser]]. Stosowano naboje z pociskami: zwykłym („S”), ciężkim („SC”), przeciwpancernym („P”), zapalającym („Z”), przeciwpancerno-zapalającym („PS”), a także specjalne naboje ślepe (z drewnianymi pociskami). Prędkość początkowa pocisków wynosiła od 760 do 860 m/s (zależnie od typu pocisku){{odn| Nowakowski|1996|s=21}}{{r|instrukcja}}.