Bachantki (tragedia Eurypidesa): Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m drobne redakcyjne, źródła/przypisy, styl |
m →Kult Dionizosa i wątek mityczny: drobne redakcyjne |
||
Linia 31:
== Kult Dionizosa i wątek mityczny ==
{{osobny artykuł|Dionizos|Penteusz}}
Kult Dionizosa, boga dzikiej przyrody i dawcy [[winorośl właściwa|winnej latorośli]], miał charakter [[orgia]]stczny tzn., że w trakcie praktyk bachicznych jego upojeni winem wyznawcy, tańcząc przy dźwiękach muzyki, w sposób mistyczny wypełniani byli przez bóstwo (''enthusiasmos''). Na czas obrzędów łączyli się w roztańczone grupy i porzucając swoje codzienne zajęcia przemierzali lasy, pastwiska oraz górskie zbocza, a stan w który wchodzili, zwany ''ekstasis'' („wyjściem z siebie”), pozwalał im na przekroczenie bariery oddzielającej człowieka od otaczającej go dzikiej przyrody<ref name="Bravo,Wipszycka">{{Cytuj książkę | nazwisko = B.Bravo, E.Wipszcka | tytuł = Historia starożytnych Greków | wydawca = Państwowe Wydawnictwo Naukowe | miejsce = Warszawa | data = 1988 | strony = 328-331 | isbn = 83-01-06654-7 | tom = I | tytuł tomu = Do końca wojen perskich}}</ref>.
Grecy okresu klasycznego świadomi byli tego, że kult Dionizosa powstał poza kręgiem kultury greckiej, a samo bóstwo włączone zostało do olimpijskiego panteonu stosunkowo późno (na miejsce jego pochodzenia wskazywano małoazjatycką [[Frygia|Frygię]] i [[Lidia (kraina)|Lidię]]). Współczesne badania dowodzą, iż nowy, żywiołowy rytuał stanowił spore wyzwanie dla tradycyjnych kultów [[polis]]{{r|"Bravo,Wipszycka"}}, a do tych trudnych początków odwołuje się jeden z wątków mitycznych{{r|"Eurypides"}}.
Linia 37:
Dionizos ({{grc|Διόνυσος}}) zwany również Bachusem ({{grc|Βάκχος}}) był dzieckiem z nieprawego łoża [[Zeus]]a i śmiertelniczki [[Semele (mitologia)|Semele]], córki króla Teb [[Kadmos]]a. Jego ciężarna matka rażona piorunem, zginęła ponieważ nie wytrzymała widoku pełni majestatu swojego boskiego kochanka (do czego namówiła ją zazdrosna [[Hera]]). Uratowany z jej łona przez swojego ojca i zmuszony do ciągłej ucieczki przed zemstą Hery Dionizos, tułał się po bezkresach Azji i Północnej Afryki (Egipt, Syria, podbił nawet Indie), aby w końcu powrócić, na rządzony już wtedy przez wnuka Kadmosa [[Penteusz]]a, dwór tebański<ref name="Grimal">{{Cytuj książkę | nazwisko = P.Grimal | tytuł = The Concise Dictionary of Classical Mythology | wydawca = Basil Blackwell Ltd. | miejsce = Oksford | data = 1999 | strony = 128-129 | isbn = 0-631-16696-3}}</ref> (symbolizuje to wprowadzenie jego kultu do Grecji).
Punktem wyjścia wykorzystanej przez Eurypidesa opowieści, jest zemsta Dionizosa na siostrach Semele, w tym matce Penteusza [[Agaue|Agawe]]. Ponieważ publicznie podważały one autentyczność
== Treść utworu ==
| |||