Dinozaury pierzaste: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne |
→Prymitywne typy piór: drobne redakcyjne |
||
Linia 75:
[[Gerard Gerliński]] w 1996 opublikował artykuł o datowanym na wczesną jurę odcisku należącym do teropoda, oznaczonym numerem katalogowym AC 1/7. Pozostawiło go średniej wielkości zwierzę mogące należeć do [[celofyzoidy|Coelophysoidea]]. Dokładniejsze zbadanie śladu, że w okolicy brzucha widoczne są dziwne pędzelkowate odciski. Porównanie tego odcisku z odciskami brzucha kondora i inne badania zasugerowały, że owe pędzelkowate twory mogą być odciskami piór{{r|Gierlinski}}. Przypominające pióra i mierzące ok. 16 cm struktury znaleziono również na ogonie prymitywnego ceratopsa [[psitakozaur]]a{{r|Mayretal}}. Ponadto prymitywne pióropodobne twory odkryto u [[heterodontozaury]]da ''[[Tianyulong]]''. Wytwory te były wobec siebie równoległe oraz pojedyncze – brak dowodów na ich rozgałęzienia. Wydają się być także stosunkowo sztywne. Szacowana długość pióropodobnych struktur ''Tianyulong'' wynosi około 60 mm – siedmiokrotnie więcej niż wysokość jego kręgów ogonowych. Ich długość oraz wydrążone wnętrze sugeruje, że nie składały się one z podskórnych struktur, takich jak włókna [[kolagen]]owe{{r|Tianyulong}}.
Większość znanych opierzonych teropodów to maniraptory. Najdalej spokrewnionymi z ptakami pierzastymi dinozaurami są jednak: [[kompsognaty]]d [[sinozauropteryks]] z przełomu [[jura|jury]] i kredy, którego ciało pokryte było pióropodobnymi strukturami<ref name=Ji/>, późnojurajski teropod o niepewnej pozycji filogenetycznej ''[[Sciurumimus]]'' (pierwotnie sklasyfikowany jako [[Megalozauroidy|megalozauroid]]{{r|Sciurumimus}}, z późniejszych badań wynika jednak, że mógł być [[Klad bazalny|bazalnym]] [[Celurozaury|celurozaurem]]{{r|Aurornis}}), oraz – jeśli potwierdzi się występowanie u niego piór – wczesnokredowy [[Allozauroidy|allozauroid]] ''[[Concavenator]]''
Pierwszymi dinozaurami z formacji Yixian o piórach zaopatrzonych w struktury umożliwiające latanie były [[protarcheopteryks]] i [[kaudipteryks]] (135–121 mln lat temu). Ze względu na proporcje i rozmiary tych dinozaurów ich pióra służyły jednak raczej do ozdoby niż do latania. Późniejsze dinozaury, których pióra zawierały takie struktury, to ''[[Pedopenna]]'' i ''[[Jinfengopteryx]]''. Kilka osobników mikroraptora, opisanych przez Xu i współpracowników w 2003, miało na rękach i ogonie asymetryczne pióra, mające duże znaczenie dla umiejętności latania u dzisiejszych ptaków{{r|Micro03}}. Przed odkryciem mikroraptora najbardziej prymitywnym zwierzęciem o tego typu piórach był archeopteryks. Jedynym znanym dinozaurem pierzastym starszym od archeopteryksa jest [[troodony|troodont]] ''[[Anchiornis]]'', którego odkryte w formacji [[formacja Tiaojishan|Tiaojishan]] skamieniałości datuje się na 160–155 mln lat{{r|Anchiornis2}}.
| |||