Jacopone da Todi: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m uproszczenie wywołania szablonu {{Kontrola autorytatywna}} |
m MalarzBOT: poprawa linkowania na właściwe (Sorbona → Uniwersytet Paryski) |
||
Linia 8:
Iacopone jest autorem kilkudziesięciu [[Laudes (literatura)|laud]] w języku włoskim (istnieją spory co do dokładnej ich liczby). Jego ''laudario'' stanowi zbiór przeznaczony nie na użytek bractwa religijnego, jak było w zwyczaju, tylko klasztoru. Można w nim wyróżnić kilka grup tematycznych, tematy: modlitwy, miłości mistycznej, pogardy dla świata, krytyki Kościoła, [[hagiografia|hagiograficzny]], moralistyczny, autobiograficzny. Autor podejmuje wątki dobrze znane ze średniowiecznych kazań i publicystyki, dając świadectwo znajomości literatury religijnej, głównie mistycznej. Mówi o nietrwałości ziemskich rozkoszy, o potrzebie odporności na złudne pokusy otaczającego świata, metaforycznie interpretuje tajemnicę Eucharystii. Nie brak jednak w jego poezji również elementów nowych: pisze o nienawiści do grzesznika, który tkwi w nim samym, opisuje cnotę, jako cel, do którego dąży, ale który mu się wymyka. Wobec takiego doświadczenia jedynym wyjściem wydaje się być śmierć. Odrzuca więc wszelki porządek społeczny i kulturowy, koncentrując się na kontemplacji Krzyża i śmierci, na medytacji nad chorobą i śmiercią, pokutą i umartwieniem. Sfera duchowa i materialna są sobie całkowicie przeciwstawione. Nawet miłość do Stwórcy prowadzić musi do fizycznego unicestwienia<ref name="His23"/>.
Iacopone dąży do Boga poprzez poniżenie samego siebie. Jedna z laud rozpoczyna się od słów: ''O Segnor, per cortesia / mànname la malsanià'' - ''O Panie racz zesłać na mnie chorobę'', w innej błaga o obłęd i szyderstwa ze strony bliźnich. Kto kocha swego Stwórcę musi się całkowicie wyrzec miłość własnej, zapomnieć o świecie, odciąć się od dysput teologicznych i życia intelektualnego, bo wiodą one donikąd. Uczony brat Rinaldo zyskał sławę na [[Paryż|paryskiej]] [[
Poezja Iacopona odznacza się dużą plastycznością i teatralnością, na uwagę zasługuje umiejętność tworzenia dramatycznych napięć (w pochwale ewangelicznego ubóstwa, w przeciwstawieniu śmierci cielesnej i duchowej czy w przedstawieniu śmierci Chrystusa i płaczu Matki Bożej w najsłynniejszej laudzie ''Donna de paradiso'' - ''Rajska pani''). Atmosfera utworów Iacopona daleka jest od pogody ducha świętego Franciszka, a częste stosowanie dialogu i apostrofy zaznacza jej zaangażowany charakter. Twórczość ta nie idealizuje człowieka, jak ówczesna liryka miłosna, lecz raczej go poniża zbliżając się w ten sposób do satyry. W dorobku poety nie brak zresztą satyry politycznej szczególnie w utworach opisujących więzienne jego życie i karierowiczostwo panujące w świecie<ref name="His24">{{Cytuj książkę |inni= P. Salwa (red.) |tytuł= Historia literatury włoskiej |tom=1|strony=24 |nazwisko r= Salwa |imię r= Piotr}}</ref>.
|