Krystyna Wazówna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Krzysztof 13 przeniósł stronę Krystyna Wazówna do Krystyna (królowa Szwecji): monarchowie nie używają nazwisk
→‎Biografia: poprawa linków
Linia 27:
Była jedynym dzieckiem [[Gustaw II Adolf|Gustawa II Adolfa]] i jego żony – [[Maria Eleonora Hohenzollern|Marii Eleonory Brandenburskiej]] które przeżyło wiek niemowlęcy. Krystyna była ostatnią przedstawicielką dynastii [[Wazowie|Wazów]]. Od jej wstąpienia na tron faktyczną władzę sprawował w jej imieniu kanclerz [[Axel Oxenstierna]]. Jako władczyni przyczyniła się do zakończenia [[wojna trzydziestoletnia|wojny trzydziestoletniej]] oraz likwidacji [[Księstwo Pomorskie|państwa pomorskiego]], dzięki czemu jako pierwsza władczyni w dziejach Szwecji przyjęła pomorskie tytuły książęce: [[Szczecin]]a, [[Książęta pomorscy|Pomorza]] i [[Kaszuby|Kaszub]]. [[Plik:Drottning Kristina (1661) av Abraham Wuchters.jpg|200px|left|thumb|Królowa Krystyna – portret [[Abraham Wuchters|Abrahama Wuchtersa]]]]
 
Jako sześciolatka Krystyna została następczynią Gustawa Adolfa po jego śmierci w 1632. Osiemnastoletnia Krystyna władzę nad Szwecją przejęła w grudniu 1644. Wstępując na tron, obiecała poślubić swego ciotecznego brata, syna przyrodniej siostry Gustawa Adolfa – [[Karol X Gustaw|Karola Gustawa]], palatyna [[ZweibrückenPalatynat (księstwo)Dwóch Mostów|Dwóch Mostów]], którego kanclerz Oxenstierna upatrzył sobie ze względu na jego wybitne zdolności wojskowe. W 1647 zniecierpliwione stany szwedzkie domagały się od królowej realizacji obietnicy i poślubienia Karola Gustawa, królowa jednak dała odpowiedź wymijającą. Dwa lata później Karol Gustaw przy poparciu Krystyny i szlachty, a wbrew niechętnej silnej władzy królewskiej magnaterii, ogłoszony został następcą tronu i dziedzicznym księciem Szwecji.
 
W 1650 doszło do jej uroczystej [[koronacja|koronacji]]. W 1654 [[abdykacja|abdykowała]] na rzecz swego niedoszłego męża [[Karol X Gustaw|Karola Gustawa]], a jedną z przyczyn abdykacji mogła być konwersja królowej na [[katolicyzm]]<ref>Zdaniem Pawła Jasienicy główną przyczyną abdykacji królowej Krystyny było powszechne niezadowolenie spowodowane bankructwem finansowym skarbu państwa; Paweł Jasienica ''Rzeczpospolita Obojga Narodów. Calamitatis Regnum'', s. 100.</ref>. Posądzano ją wtedy, że zechce odgórnie doprowadzić do rekatolicyzacji [[Szwecja|Szwecji]]. Nowym królem Szwecji został jej niedoszły małżonek, palatyn [[Zweibrücken (księstwo)|Dwóch Mostów]], który panował w Szwecji jako Karol X Gustaw.