Układ osi lokomotywy: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Addbot (dyskusja | edycje)
m Bot: Przenoszę 18 linków interwiki do Wikidata, znajdziesz je teraz w zasobie d:q672593
Linia 1:
'''Układ osi lokomotywy''' to liczba i układ osi tocznych i napędowych lub [[oś wiązana|wiązanych]] [[lokomotywa|lokomotywy]]. Na oznaczenie poszczególnych układów osi, ułatwiające klasyfikację lokomotyw, stosowane są odpowiednie oznaczenia cyfrowo-literowe. Układ osi był istotną cechą zwłaszcza [[parowózLokomotywa parowa|parowozów]], gdzie występowało największe zróżnicowanie układów osi i ich oznaczeń.
W przypadku lokomotyw spalinowych oraz elektrycznych, a także w przypadku wagonów motorowych układ osi jest mniej zróżnicowany, jednak i tutaj odgrywa on niebagatelną rolę w dynamice pojazdu. To wszystko sprawia, że układ osi jest istotnym parametrem występującym w każdej charakterystyce taboru trakcyjnego.
 
Linia 7:
'''Dla parowozów'''
* W oznaczeniu serii: ostatnia mała litera oznacza układ osi, według tabeli poniżej, np. P'''t'''47, TK'''t'''48.
* Liczbowo: trzycyfrowe oznaczenie według systemu francusko-rosyjskiego<ref name=atlas>Paweł Terczyński, ''Atlas parowozów'', Poznań, 2003, ISBN 83-901902-8-1, s. 28-29</ref>. Kolejne cyfry rozdzielone myślnikami oznaczają liczbę osi: [[Koła tocznatoczne|tocznych]] przednich, [[oś napędowa|napędowych]] i tocznych tylnych. Brak osi w grupie oznacza '''0'''<ref name=atlas/>. Więcej cyfr oznacza parowóz wieloczłonowy.
* Literowo-cyfrowo: według systemu niemieckiego opisanego poniżej.
* Obrazowo: osie toczne oznacza litera '''o''' a napędowe '''O'''. Przeważnie grupy osi oddziela się spacją. Czasem literę oznaczającą [[oś silnikowa|oś silnikową]] wyróżnia się pogrubieniem albo zaczernieniem.
Linia 24:
* Toczne osie ruchome dodatkowo oznacza się apostrofem (') np. 2'C1' (oznaczenie to często jest pomijane)<ref name=atlas/>.
* W parowozach wieloczłonowych symbole odnoszące się do grup osi prowadzonych w odrębnych ramach ujmuje się w nawiasy<ref name=atlas/> np. (2'D)2'D.
** W [[parowózParowóz systemu Garratta|parowozach Garratta]] [[wózek (kolejnictwo)|wózki]] traktuje się jak dwa oddzielne parowozy i ujmuje w nawiasach np. (1'C1')(1'C1')<ref name=atlas/>.
* Do symbolu osi napędzanych indywidualnie dodaje się '''o''' np. 1'Bo.
*W rozbudowanym systemie niemieckim po oznaczeniu samego układu osi parowozów dodawane bywają dalsze informacje, w kolejności:<ref name=atlas/>
Linia 43:
== Przykłady oznaczeń ==
<center>
'''Oznaczenie układu osi [[parowózLokomotywa parowa|parowozów]]'''
{|align="center" class="wikitable"
!Polskie!!Niemieckie<br />[[UIC]]!!Nazwy w USA i Kanadzie!!Brytyjskie<br>(liczba kół)!!Francuskie<br />(liczba osi)!!Układ osi!!Parowozy
Linia 61:
|g||2'B2'||Reading<br />Jubilee<br />Lady Baltimore||4-4-4||2-2-2||oo&nbsp;OO&nbsp;oo
|-
|h||C||6-Wheel-Switcher||0-6-0||0-3-0||OOO||[[TKh49|TKh29]]
|-
|i||1'C||Mogul||2-6-0||1-3-0||o&nbsp;OOO||[[TKi3]], [[Oi2]]
Linia 87:
|w||E||10-Wheel-Switcher||0-10-0||0-5-0||OOOOO||[[TKw2]]
|-
|y||1'E||[[Decapod]]||2-10-0||1-5-0||o&nbsp;OOOOO||[[Ty51]], [[Ty2/Ty42|Ty2]], [[Ty246]]
|-
|z||1'E1'||Santa Fé<br />Central<br />Decapod<br />Lorraine||2-10-2||1-5-1||o&nbsp;OOOOO&nbsp;o||[[OKz32]]
Linia 117:
| colspan=7|[[Parowóz wieloczłonowy|Parowozy wieloczłonowe]]
|-
| colspan=7|[[Parowóz systemu Malleta|Malleta]]
|-
|–||(2'C)C2'||Challenger|| ||2-3-0+0-3-2||oo&nbsp;OOO&nbsp;OOO&nbsp;oo ||[[Challenger (parowóz)|Challenger]]