Hyzop lekarski: Różnice pomiędzy wersjami

}}

'''Hyzop lekarski''' (''Hyssopus officinalis'') – (spotykana także pisownia "hizop") [[gatunek (biologia)|gatunek]] rośliny z rodziny [[jasnotowate|jasnotowatych]] (''Lamiaceae''). Inne nazwy zwyczajowe: izap lekarski, józefek, józefka<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Cavelius |imię=Anrea-Anna |tytuł= Zioła w medycynie naturalnej |rok=2005 |wydawca= MAK Verlag GmbH |miejsce= Bremen |isbn= 978-3-939991-32-8}}</ref>. We florze Polski obecnie (2012) klasyfikowany jest jako [[archeofit]], wcześniej uważany był za [[kenofit]]a<ref name=Obce2012>{{cytuj książkę | autor = B. Tokarska-Guzik, Z. Dajdok, M. Zając, A. Zając, A. Urbisz, W. Danielewicz| tytuł = Rośliny obcego pochodzenia w Polsce ze szczególnym uwzględnieniem gatunków inwazyjnych | wydawca = Generalna Dyrekcja Ochrony Srodowiska| miejsce = Warszawa | rok = 2012 | strony = | isbn = 978-83-62940-34-9}}</ref>.

Rodzimy obszar występowania to Afryka Północna (Algieria, Maroko), Europa Południowa i Środkowa, Azja Zachodnia (Iran, Turcja) i Kaukaz. Rozprzestrzenił się jako gatunek zawleczony lub uciekinier z upraw gdzieniegdzie poza obszarem swojego rodzimego występowania w Europie oraz w Ameryce Północnej<ref name=grin>{{Cytuj stronę |url=http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxgenform.pl?language=en |tytuł=Germplasm Resources Information Network (GRIN)|data dostępu = 2011-01-02}}</ref>.

 

[[Plik:Illustration Hyssopus officinalis0.jpg|thumb|left|Morfologia]]

; Pokrój: Niewielki [[półkrzew]], na ogół dorastający do 20-30 cm wysokości (chociaż trafiają się egzemplarze 60-70 centymetrowe).

; [[Owoc]]: [[rozłupnia|Rozłupka]].

 

* Surowiec: ziele.

* Zawartość: sporo [[olejek eteryczny|olejku eterycznego]] (do 1%), z którego wyodrębnić można m.in.: [[kamfen]], [[alfa-pinen|pinen]] i [[eukaliptol|cyneol]], [[fitosterol]], [[triterpeny|trójterpeny]] i [[flawonoidy]].

* Działanie i zastosowanie: Roślina zyskała uznanie człowieka jeszcze w starożytności, ciesząc się wówczas wielką sławą. Stanowiła wtedy nie tylko doskonałą przyprawę kulinarną i lekarstwo, ale była też wykorzystywana w sprawowaniu obrzędów kultowych wśród ludów Azji Mniejszej. Według [[Biblia|Biblii]] miał działanie oczyszczające zarówno z nieczystości materialnej ([[trąd]]u i zagrzybień budynków) ([[Księga Kapłańska|Kpł 14]]), jak i duchowej ([[Księga Psalmów|Ps 50(51),9]]). Współcześnie znajduje zastosowanie przede wszystkim w kuchni{{fakt|data=2011-01}}.

 

 

[[Kategoria:Rośliny lecznicze]]