Ostrygowate: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Ark (dyskusja | edycje)
uzup.
Linia 20:
'''Ostrygowate''', '''ostrygi''' (Ostreidae) – rodzina osiadłych [[małże|małży]] [[nitkoskrzelne|nitkoskrzelnych]] z rzędu [[Ostreoida]], licząca około {{fakt|100 [[gatunek (biologia)|gatunków]]|data=2011-10}}, m.in. [[ostryga jadalna]] (''Ostrea edulis''), [[ostryżyca amerykańska]] (''Crassostrea virginica'') i [[ostryżyca japońska]] (''Crassostrea gigas''). Są uznawane za najcenniejsze [[mięczaki]] jadalne{{r|PWN2008}}, poławiane i hodowane.
 
=== Występowanie ===
Są to gatunki szeroko rozprzestrzenione we wszystkich płytkich morzach słonych stref [[Strefa międzyzwrotnikowa|ciepłej]] i [[strefa umiarkowana|umiarkowanej]]. Nie ma ich w [[Strefa podbiegunowa|rejonach polarnych]]. Żyją na przybrzeżnych skałach, na głębokości kilku metrów. Niektóre gatunki tworzą duże ławice{{r|PWN2008}}.
 
=== Budowa ===
Mają asymetryczną, płaską [[muszla|muszlę]], cienkościenna połówka górna przykrywa wypukłą i grubościenną połówkę dolną, przyrośniętą do podłoża, ściśle do niego dopasowaną (co powoduje znaczne różnice kształtu pomiędzy osobnikami{{r|ZmudSkarby}}). Połówki muszli łączy elastyczne [[więzadło]]. [[Zamek muszli]] jest pozbawiony zębów, a noga całkowicie zredukowana. Szeroki mięsień zwieracz jest położony w pobliżu środka skorup. Długość muszli zróżnicowana – od około 1 cm do 60 cm{{r|BlaszakT1}}. Zwykle są to dość duże małże, przy czym największe rozmiary i najbardziej regularne kształty osiągają osobniki dysponujące dużą przestrzenią życiową{{r|ZmudSkarby}}.
 
=== Odżywianie ===
Przy lekko rozchylonych połówkach ruch [[Rzęska|rzęsek]] wewnątrz muszli powoduje przepływ wody, z której zwierzę odcedza drobne cząsteczki organiczne.
 
=== Rozmnażanie ===
Ostrygi są [[rozdzielnopłciowość|rozdzielnopłciowe]] lub [[Obojnactwo|hermafrodytyczne]], jajorodne lub larworodne, bardzo płodne (do 100 mln jaj z 1 osobnika{{r|PWN2008}}). Rozmnażają się latem. Kuliste orzęsione larwy unoszą się w wodzie swobodnie przez kilka dni. W końcu opadają i na stałe przytwierdzają się do podłoża.
[[Plik:Crassostrea gigantissima (Finch, 1824).JPG|thumb|''Crassostrea gigantissima'' (Finch, 1824)]]
Linia 35:
[[Plik:Ostrea edulis Marennes p1050140.jpg|thumb|200px|Ostrygi]]
 
=== Znaczenie ostryg ===
Ostrygi stanowią wartościowy i zdrowy pokarm, zaliczane są do [[owoce morza|owoców morza]] i z tego powodu mają bardzo duże znaczenie gospodarcze{{r|BlaszakT1}}. Ślady wykorzystywania ostryg przez ludzi pochodzą z [[Epoka kamienia|epoki kamiennej]]{{r|ZmudSkarby}}. Przez Rzymian i Chińczyków były hodowane w celach spożywczych już w starożytności{{r|ZmudSkarby}}{{r|PWN2008}}. W szczytowym okresie (koniec XIX wieku) wzdłuż atlantyckich wybrzeży Ameryki Północnej poławiano rocznie blisko 1,5 mln ton surowej masy{{r|ZmudSkarby}}.
 
=== Systematyka ===
Współcześnie żyjące gatunki ostryg grupowane są w kilkunastu rodzajach{{r|WoRMS}}, z których największe znaczenie mają:
* ''[[Ostrea]]'' – [[typ nomenklatoryczny|rodzaj typowy]] rodziny
Linia 49:
<ref name="ZmudSkarby">{{Cytuj książkę | nazwisko=Żmudziński | imię=Ludwik | tytuł=Żywe skarby mórz | data=1980 | wydawca=Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne | miejsce=Warszawa | isbn=83-02-01238-6|strony=252}}</ref>
<ref name="WoRMS">{{cytuj stronę|url=http://www.marinespecies.org/aphia.php?p=taxdetails&id=215|tytuł=Ostreidae|data=2011|opublikowany=World Register of Marine Species|język=en|data dostępu=15 października 2011}}</ref>
|stopień = ===
}}