Jubea okazała: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m WPCleaner v1.30 - Nieprawidłowe nawiasy kwadratowe - Grafika bez opisu (przy użyciu WP:CHECK)
Linia 20:
'''Jubea''' (''Jubaea chilensis'') – [[gatunek (biologia)|gatunek]] rośliny z rodziny [[arekowate|arekowatych]] (dawniej nazywanych palmami). Pochodzi z południowo-zachodniego obszaru [[Ameryka Południowa|Ameryki Południowej]] i jest [[endemit|endemicznym]] [[Gatunek (biologia)|gatunkiem]] obszaru [[Chile|chilijsko]] – [[Patagonia|patagońskiego]]<ref>{{Cytuj stronę |url=http://www.ars-grin.gov/cgi-bin/npgs/html/taxgenform.pl?language=en |tytuł=Germplasm Resources Information Network (GRIN)|data dostępu = 2010-02-05}}</ref>.
[[Plik:Jubaea chilensis Hyères gross.jpg|thumb|left|''Jubaea chilensis'']]
=== Morfologia ===
; Pokrój: Jest bardzo imponującą palmą osiągającą ponad 30 metrów wysokości, [[kłodzina]] u podstawy może osiągnąć do 1,5 m średnicy. Kłodzina jest krępa, szara i gładka. Obwód korony osiąga do dziewięciu metrów.
; [[Liście]]: Pierzaste [[liść|liście]] mają długość od dwóch do czterech metrów.
; [[Owoce]]: Małe, okrągłe, o średnicy około 2–3&nbsp;cm średnicy. Owoce te, zwane są również „miniaturowym [[kokos właściwy|kokosem]]” z uwagi na podobieństwo w budowie do owoców [[Palma kokosowa|palmy kokosowej]].
=== Biologia i ekologia ===
Palma ta rośnie bardzo wolno – jest jedną z najwolniej rosnących palm na świecie. Zakwita i owocuje dopiero po 60 latach. Dorosła palma w odpowiednim klimacie przyrasta do 20 [[centymetr|cm]] rocznie. W klimacie umiarkowanym uprawa jubei jest możliwa, roślina przyrasta jednak znacznie wolniej (ok. 10&nbsp;cm rocznie). Jest tolerancyjna do około -15&nbsp;°C, co czyni ją jedną z najbardziej odpornych na zimno palm z pierzastymi liśćmi. Ponieważ w swoim środowisku rośnie aż do wysokości 1400 metrów nad poziomem morza, nie wymaga gorących okresów letnich. W stanie naturalnym, palma występuje prawie wyłącznie na stromych stokach wąwozów.
=== Zastosowanie ===
Zwana jest również palmą miodową z uwagi na pozyskiwanie soku („miodu palmowego”) służącego do produkcji [[cukier palmowy|cukru]] oraz tzw. [[wino palmowe|wina palmowego]]. Ponieważ sok zbiera się poprzez ścięcie pnia, to masowa eksploatacja doprowadziła do znacznego zmniejszenia liczebności gatunku. Obecnie palma ta znajduje się pod ścisłą ochroną, a produkcja wina palmowego z jubei jest ściśle kontrolowana. Wielkość światowej populacji szacuje się na około 100 tysięcy egzemplarzy. Poza [[Chile]] rośnie też w [[Kalifornia|Kalifornii]], w [[USA]], w nielicznych ogrodach [[Anglia|Anglii]], [[Szwajcaria|Szwajcarii]], [[Chorwacja|Chorwacji]] i w północnej części [[Włochy|Włoch]].
 
{{Przypisy|stopień= ===}}
 
=== Bibliografia ===
# {{Cytuj stronę | tytuł = The Chilean Wine Palm | url = http://www.botgard.ucla.edu/html/membgnewsletter/volume5number4/Thechileanwinepalm.html | data dostępu = 2010-02-17}}
# {{Cytuj książkę |nazwisko=zbiorowe |tytuł=Rośliny ogrodowe |wydawca=Könemann |data=2005 |isbn=978-3-8331-1916-3 }}