Cmentarz wojenny nr 305 – Łąkta Dolna: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Selso (dyskusja | edycje)
- martwy link zewn., drobne redakcyjne
Linia 32:
'''Cmentarz wojenny nr 305 – Łąkta Dolna''' – cmentarz z [[I wojna światowa|I wojny światowej]] znajdujący się we wsi [[Łąkta Dolna]] w [[województwo małopolskie|województwie małopolskim]], w [[powiat bocheński|powiecie bocheńskim]], w [[Trzciana (gmina)|gminie Trzciana]]. Jest jednym z 400 [[zachodniogalicyjskie cmentarze wojenne|zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych]] zbudowanych przez [[Oddział Grobów Wojennych C. i K. Komendantury Wojskowej w Krakowie]]. Z tej liczby w okręgu bocheńskim cmentarzy jest 46, w Łąkcie Dolnej 3.
 
=== Położenie ===
Znajduje się na wzgórzu zwanym „Nagórze”, na wysokości 330 m n.p.m. Położony jest z dala od zabudowań, na odkrytym terenie pól uprawnych. Dzięki temu roztacza się z niego na południe szeroka panorama widokowa na szczyty [[Beskid Wyspowy|Beskidu Wyspowego]]. W bliskiej jego okolicy znajdują się jeszcze 3 inne cmentarze z tej samej bitwy: [[Cmentarz wojenny nr 306 - Łąkta Dolna|Nr 306]], [[Cmentarz wojenny nr 307 - Łąkta Dolna|Nr 307]] i [[Cmentarz wojenny nr 308 - Królówka|Nr 308]]. Do tych 4 cmentarzy prowadzi od głównych szos gruntowa droga Łąkta Dolna – [[Leszczyna (województwo małopolskie)|Leszczyna]]. Można na nią wejść w Leszczynie z [[droga wojewódzka nr 960|drogi nr 966]] [[Muchówka (województwo małopolskie)|Muchówka]] – Leszczyna – [[Łapanów]], kierując się na południe, lub od szosy biegnącej przez Łąktę Dolną, kierując się na północ (tutaj odcinek początkowy jest asfaltowany). Miejsca, w których należy skręcić z głównej szosy na tę boczną drogę oznakowane są oryginalnymi betonowymi tablicami na betonowym słupku. Cmentarz 305 jest trudniejszy do odszukania, gdyż znajduje się z boku (w kierunku wschodnim) od gruntowej drogi biegnącej z Łąkty do Leszczyny.
 
Linia 39:
[[Plik:Cmentarz wojenny 305 Łąkta Dolna 4.jpg|thumb|240px|left|Krzyż żeliwny]]
 
=== Historia ===
Pochowano tutaj 124 żołnierzy armii niemieckiej, którzy zginęli w dniach 6-10 grudnia [[1914]] w czasie [[Bitwa pod Limanową|operacji limanowsko-łapanowskiej]]. Byli żołnierzami 219 i 220 pruskiego pułku piechoty. Na okolicznych polach Łąkty Dolnej oddziały [[47 Pruska Dywizja Piechoty|47 pruskiej dywizji piechoty]] w krwawych bojach bez skutku usiłowały zdobyć pozycje umocnionych na wzgórzu Leszczyny żołnierzy armii rosyjskiej [[Radko Dimitrijew|gen. Radko Dmitrijewa]]. Poniesione straty, jak również fakt, że wojska austriacko-niemieckie odniosły sukces na innych odcinkach frontu, co zagroziło im odcięciem dostaw i okrążeniem, zmusił Rosjan do wycofania się dalej na wschód. W walkach tych obydwie strony poniosły duże straty i w okolicach znajduje się wiele cmentarzy wojennych. Wszystkie wykonali Austriacy jeszcze w czasie trwania działań wojennych, gdy tylko wyparli Rosjan dalej na wschód.
 
=== Opis cmentarza ===
Ma powierzchnię 302 m² i oparty jest na planie prostokąta. Ogrodzenie tworzą murowane z ciosanego kamienia niskie i masywne słupki, nakryte betonowymi daszkami. Pomiędzy słupkami znajduje się niski, ale masywny drewniany płot. Wejście przez niską drewnianą furtkę. Głównym elementem dekoracyjnym jest stojąca przy jednej ze ścian ogrodzenia murowana z kamienia ściana pomnikowa z krzyżem również murowanym z kamienia i betonową ławeczką. Przez środek cmentarza wykonano rząd 9 betonowych [[stela|steli]] z żeliwnymi tablicami inskrypcyjnymi, na których tłoczone są nazwiska pochowanych żołnierzy oraz [[krzyż maltański]] z wiązanką liści laurowych. Oprócz tego jest na betonowym cokole jeden żeliwny, ażurowy krzyż. Na cokole krzyża róenież znajduje się żeliwna tablica inskrypcyjna z wytłoczonymi nazwiskami 2 żołnierzy. Na cmentarzu, przy ogrodzeniu rośnie jeden dąb.
 
=== Losy cmentarza ===
Projektując taki cmentarz Austriacy liczyli się z koniecznością jego późniejszego utrzymania. Niektóre bowiem elementy cmentarza wymagają konserwacji i okresowych remontów. W okresie Polski międzywojennej cmentarz jako nowy był jeszcze w dobrym stanie. Po II wojnie ranga cmentarza w świadomości społeczeństwa i ówczesnych władz zmalała, przybyły bowiem nowe, świeższe cmentarze i dramatyczne historie nowej wojny. Cmentarz ulegał w naturalny sposób niszczeniu przez czynniki pogody i roślinność. Dopiero od lat 90. zaczęto dbać o cmentarze z I wojny światowej. W 1994 cmentarz został wciągnięty na listę zabytków nieruchomych. W 2001 [[Trzciana (gmina)|gmina Trzciana]] wykonała kapitalny remont cmentarza. Trawa na cmentarzu jest koszona i cmentarz jest na bieżąco pielęgnowany, również przez młodzież szkolną. W [[Święto Zmarłych]] młodzież szkolna zapala na cmentarzu znicze, a corocznie w październiku organizuje rajdy szlakami cmentarzy. W gminie Trzciana akcję tę zainicjował Tadeusz Olszewski, nauczyciel gimnazjum .
 
{{Przypisy|stopień= ===}}
 
=== Bibliografia ===
# {{Cytuj książkę |nazwisko=Drogomir |imię=Jerzy J. P.|tytuł=Polegli w Galicji Zachodniej 1914-1915 (1918). Tom 2 |wydawca=Muzeum Okręgowe w Tarnowie |miejsce= Tarnów |rok= 2002| |isbn= 83-85988-57-2}}
# {{Cytuj książkę | nazwisko = Duda| imię = Oktawian| tytuł = Cmentarze I wojny światowej w Galicji Zachodniej| data = 1995| wydawca = Ośrodek Ochrony Zabytkowego Krajobrazu| miejsce = Warszawa| isbn = 83-85548-33-5|}}