Jerry John Rawlings: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m uproszczenie wywołania szablonu {{Kontrola autorytatywna}} |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 29:
}}
'''Jerry John Rawlings''' (ur. [[22 czerwca]] [[1947]] w [[Akra|Akrze]]) – [[Ghana|ghański]] wojskowy, polityk, prezydent i szef rządu, przywódca polityczny.
== Życiorys ==
Był synem Szkota i kobiety pochodzącej z plemienia Ewe<ref>Alan Palmer, ''Kto jest kim w polityce. Świat od roku 1860'', Wydawnictwo Magnum, Warszawa, 1998, przeł. Wiesław Horabik, Tadeusz Szafrański, s. 331</ref>. Uczył się w Achimota College i w Ghańskiej Akademii Wojskowej. W 1969 otrzymał przydział do lotnictwa. Pierwszy raz objął władzę w wyniku wojskowego [[zamach stanu|zamachu stanu]] w czerwca 1979, obalając Najwyższą Radę Wojskową i obiecując walkę z korupcją i reformy. Był głównym organizatorem zamachu, miał wówczas stopień kapitana lotnictwa. 6 wyższych oficerów zostało publicznie rozstrzelanych: wśród nich byli generałowie [[Akwasi Afrifa]], [[Frederick Akuffo]] i [[Ignatius Kutu-Acheampong]] - byli prezydenci. W ciągu czterech miesięcy przywrócił rząd cywilny. Zagroził drugim zamachem w wypadku, gdyby politycy przekładali własne dobro nad dobro obywateli. Ppoczątkowo wycofał się z polityki, lecz z powodu utrzymywania się korupcji ponownie przejął rządy 31 grudnia 1981, dokonując następnego zamachu stanu, i mimo obietnicy powrotu władzy cywilnej, przez ponad 10 lat utrzymywał pozycję szefa państwa jako przewodniczący Tymczasowej Narodowej Rady Obrony.
Uprawiał rządy absolutne, przeprowadził w Ghanie radykalne reformy gospodarcze na wzór zachodni, uporządkował finanse, ukrócił korupcję, a pod koniec lat 80. przywrócił [[pluralizm polityczny]] i w 1992 r. zorganizował wybory prezydenckie, ustanowiwszy system wielopartyjny. W tym samym roku wprowadzono konstytucję, która zniosła najwyższą władzę Tymczasowej Narodowej Rady Obrony<ref>Alan Palmer, ''Kto jest kim w polityce. Świat od roku 1860'', Wydawnictwo Magnum, Warszawa, 1998, przeł. Wiesław Horabik, Tadeusz Szafrański, s. 331</ref>. Wówczas zrezygnował ze służby w armii, po czym założył własną partię - Narodowy Kongres Demokratyczny. Dzięki bezwzględnym, ale owocnym rządom przez ponad dziesięć lat, stał się popularny i z sukcesem przeistoczył się z przywódcy militarnego w konstytucyjnie wybraną głowę państwa. W 1996 zdobył reelekcję, a na początku 2001 złożył urząd, nie próbując zmieniać konstytucji by zwiększyć liczbę kadencji prezydenckich z dwóch. Dzięki temu Rawlings stał się wzorem procesu [[demokracja|demokratycznego]] w [[Afryka|Afryce]].
{{Przypisy}}
== Bibliografia ==
* ''Wielka Encyklopedia Polonica. Suplement'', 2000, s. 1466▼
* {{cytuj stronę | url = http://konflikty.wp.pl/kat,1020235,title,Ghana-jak-stala-sie-afrykanska-prymuska,wid,15230816,wiadomosc.html | tytuł = Ghana - jak stała się afrykańską prymuską? | data = 7 stycznia 2013 | opublikowany = wp.pl | język = pl | data dostępu = 2013-01-07|autor=[[Wojciech Jagielski (publicysta)|Wojciech Jagielski]]}}
* Alan Palmer, ''Kto jest kim w polityce. Świat od roku 1860'', Wydawnictwo Magnum, Warszawa, 1998, przeł. Wiesław Horabik, Tadeusz Szafrański, s. 331
* D. I. Ray, ''Ghana, Politics, Economics and Society'', 1986
* [[Marek Szczepański]], ''Manowce władzy. Rzecz o elitach afrykańskich'', wyd. Wiedza Powszechna, Warszawa, 1989, ISBN 83-214-0666-1 (rozdz. IV: [http://www.tg.net.pl/szczepanski/mat_afr_04.htm ''Władcy i krezusi Afryki Czarnej.''])
▲* ''Wielka Encyklopedia Polonica. Suplement'', 2000, s. 1466
{{Prezydenci Ghany}}
| |||