Katharsis (psychologia): Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: porządkowanie poziomów nagłówków
Linia 2:
'''Katharsis''' ([[język grecki|gr.]] ''oczyszczenie'') – uwolnienie od cierpienia, odreagowanie zablokowanego napięcia, stłumionych emocji, skrępowanych myśli i wyobrażeń.
 
== Etymologia ==
Chociaż w grece ''katharsis'' jest rzeczownikiem występującym w [[Rodzaj gramatyczny|rodzaju żeńskim]], w języku polskim jest rodzaju nijakiego („to katharsis” zamiast „ta katharsis”), według zasady, że rzeczowniki pochodzące z greki i kończące się na spółgłoskę mogą być albo rodzaju męskiego i podlegać odmianie, albo być rzeczownikami nieodmiennymi rodzaju nijakiego<ref>{{cytuj książkę|tytuł=Słownik Języka Polskiego, t. I|wydawca=PWN|miejsce=Warszawa|data=1988|strony=902}}</ref>.
 
Za twórcę koncepcji ''katharsis'' uważa się [[Arystoteles]]a<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Bilikiewicz | imię = Adam | nazwisko2 = Pużyński | imię2 = Stanisław | nazwisko3 = Wciórka | imię3 = Jacek | nazwisko4 = Rybakowski | imię4 = Janusz | tytuł = Psychiatria.| tom= 3 | strony = 287 | wydawca = Urban & Parner | miejsce = Wrocław | rok = 2003 | isbn = 83-87944-24-6}}</ref>. Opisywał on katharsis doznawane przez aktorów i widzów, następujące po ukończeniu przedstawienia<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Baudler |imię= Georg|autor link= Georg Baudler |inni= Antoni Baniukiewicz (tł.)|tytuł= Bóg i kobieta. historia przemocy, seksualizmu i religii|url= |wydanie= 1|wydawca= [[Wydawnictwo Uraeus]]|miejsce= Łódź|rok= 1995|strony= 73|rozdział= |seria= Biblioteka Club Voltaire |isbn= 83-85732-25-X|cytat= |data dostępu =}} </ref>.
== Historia ==
Za twórcę koncepcji ''katharsis'' uważa się [[Arystoteles]]a<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Bilikiewicz | imię = Adam | nazwisko2 = Pużyński | imię2 = Stanisław | nazwisko3 = Wciórka | imię3 = Jacek | nazwisko4 = Rybakowski | imię4 = Janusz | tytuł = Psychiatria.| tom= 3 | strony = 287 | wydawca = Urban & Parner | miejsce = Wrocław | rok = 2003 | isbn = 83-87944-24-6}}</ref>.
Opisywał on katharsis doznawane przez aktorów i widzów, następujące po ukończeniu przedstawienia<ref>{{cytuj książkę
|nazwisko=Baudler |imię= Georg|autor link= Georg Baudler |inni= Antoni Baniukiewicz (tł.)
|tytuł= Bóg i kobieta. historia przemocy, seksualizmu i religii
|url= |wydanie= 1|wydawca= [[Wydawnictwo Uraeus]]|miejsce= Łódź|rok= 1995
|strony= 73|rozdział=
|seria= Biblioteka Club Voltaire |isbn= 83-85732-25-X|cytat= |data dostępu = }} </ref>.
 
Elementy od których katharsis oczyszcza uprzednio podlegają kontroli [[Mechanizmy obronne|mechanizmów obronnych]], [[ego]] lub kontroli społecznej ([[Persona|persony]] jednostki); oczyszczenie duszy przez doznania artystyczne, doznania w sztuce. Uwolnieniu podlegają przede wszystkim [[kompleksKompleks (psychologia)|kompleksy]]y psychiczne, które dezorganizowały funkcje ego i niepokoiły [[świadomość]].
== Treści uwalniane ==
Elementy od których katharsis oczyszcza uprzednio podlegają kontroli [[Mechanizmy obronne|mechanizmów obronnych]], [[ego]] lub kontroli społecznej ([[Persona|persony]] jednostki); oczyszczenie duszy przez doznania artystyczne, doznania w sztuce. Uwolnieniu podlegają przede wszystkim [[kompleks]]y psychiczne, które dezorganizowały funkcje ego i niepokoiły [[świadomość]].
 
== Przykłady ==
Analogiczne do opisu Arystotelesa doznania, rozpoznaje psychologia po dokonaniu aktu ofiary. Również aktu ofiary z użyciem przemocy, dokonanej na obiekcie wybranym przez zbiorowość do roli [[kozioł ofiarny|kozła ofiarnego]]<ref>{{cytuj książkę
|nazwisko=Baudler |imię= Georg|autor link= Georg Baudler |inni= Antoni Baniukiewicz (tł.)|tytuł= Bóg i kobieta. historia przemocy, seksualizmu i religii|url= |wydanie= 1|wydawca= [[Wydawnictwo Uraeus]]|miejsce= Łódź|rok= 1995|strony= 73|rozdział= |seria= Biblioteka Club Voltaire |isbn= 83-85732-25-X|cytat= |data dostępu = }}</ref>.
|tytuł= Bóg i kobieta. historia przemocy, seksualizmu i religii
|url= |wydanie= 1|wydawca= [[Wydawnictwo Uraeus]]|miejsce= Łódź|rok= 1995
|strony= 73|rozdział=
|seria= Biblioteka Club Voltaire |isbn= 83-85732-25-X|cytat= |data dostępu = }}</ref>.
 
{{Przypisy}}
 
== Zobacz też ==
* [[psychologia]]
* [[katharsis (literatura)]]
 
{{Przypisy}}
 
[[Kategoria:Psychologia]]