Gwiazdozbiór Herkulesa: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
drobne merytoryczne |
drobne merytoryczne, drobne redakcyjne |
||
Linia 29:
== Mity i legendy ==
[[Babilonia|Babilończycy]] uważali, że przedstawia [[Gilgamesz]]a – półboga, który pokonał siły chaosu na początku stworzenia. [[Fenicjanie]] widzieli w nim [[Melkart]]a, boga oceanu. W okresie klasycznym przyjął miano [[Herakles|Herkulesa]], [[Heros (mitologia)|herosa]] [[mitologia rzymska|mitologii rzymskiej]]. Był synem [[Zeus]]a i śmiertelniczki, [[Hera]], zazdrosna żona Zeusa, domyśliła się, kto jest ojcem Herkulesa, widząc jego nadludzką siłę. Spowodowała, że Herkules oszalał na jakiś czas i w tym czasie pozabijał swoją rodzinę. Żeby odkupić winy, musiał wykonać [[Dwanaście prac Heraklesa|dwanaście prac]]. Pierwsza polegała na zabiciu [[Lew nemejski|lwa nemejskiego]], potwora niewrażliwego na żadną broń. Herkules udusił lwa i zaczął nosić jego skórę. [[Gwiazdozbiór Lwa|Lew]], [[Gwiazdozbiór Smoka|Smok]], [[Gwiazdozbiór Hydry|Hydra]] i [[Gwiazdozbiór Raka|Rak]] reprezentują na niebie potwory, które pokonał Herkules. Podczas wykonywania dziesiątego zadania heros dotarł do zachodnich granic [[Morze Śródziemne|Morza Śródziemnego]], gdzie postawił [[Słupy Herkulesa]] jako pomnik wyprawy do końca znanego świata{{r|Kosmos}}.<br> Przedstawia się go ubranego w skórę lwa, wymachującego maczugą i odciętą głową [[Cerber]]a, klęczącego i trzymającego jedną stopę na głowie Smoka – z narzędziami i trofeami z niektórych jego
== Gwiazdy Herkulesa ==
W konstelacji nie ma jasnych gwiazd, ale jest tam charakterystyczna grupa: epsilon, zeta, eta i pi, zwane Keystone (Zwornikiem). Łańcuch gwiazd prowadzą z każdego narożnika i oznaczają członki i głowę bohatera{{r|Kosmos}}.
* Najpiękniejszą [[Gwiazda podwójna|gwiazdą podwójną]] jest alfa (α) Herkulesa, para złożona z gwiazd o barwie pomarańczowej i zielonej.
* Inna piękna gwiazda podwójna Ro (ρ) Herkulesa, to para białych gwiazd.
* XIX-wieczni obserwatorzy, używając achromatycznych refraktorów, które przedstawiały fałszywe kolory nazwali 95 Herkulesa „zielonym jabłuszkiem i czerwoną wiśnią”. W 20-centymetrowym reflektorze widać barwę srebrną i złotą{{r|Kosmos}}.
* Gwiazda podwójna
Jedna z gwiazd konstelacji, [[Tau Herculis]], była gwiazdą [[Biegun północny|bieguna północnego nieba]]
== Wybrane obiekty ==
W jego obszarze znajdują się dwie [[gromada kulista|gromady kuliste]] z [[Katalog Messiera|katalogu Messiera]]:
* [[Gromada Herkulesa|M13]] ([[NGC 6205]]), zwana często Wielką Gromadą Kulistą Herkulesa, – widoczna gołym okiem jako nieostra gwiazda. [[Teleskop]] o średnicy 100 mm zaczyna rozdzielać co jaśniejsze gwiazdy, jednak ich całkowitą liczbę szacuje się na 100
* W odległości 26 700 lat świetlnych znajduje się druga gromada z katalogu Messiera – [[Messier 92|M92]] ([[NGC 6341]]).
* Grupę gromad kulistych uzupełnia trzecia, najmniejsza i najsłabiej świecąca gromada [[NGC 6229]], o jasności 9,4{{magnitudo}} i średnicy 4,5′.
▲* W odległości 26 700 lat świetlnych znajduje się druga gromada z katalogu Messiera – [[Messier 92|M92]] ([[NGC 6341]]).<br />
* Poza gromadami kulistymi warto zwrócić uwagę na [[mgławica planetarna|mgławicę planetarną]] [[NGC 210]] o jasności 9,3<sup>m</sup> i wymiarach 20″x43″.
▲Grupę gromad kulistych uzupełnia trzecia, najmniejsza i najsłabiej świecąca gromada [[NGC 6229]], o jasności 9,4{{magnitudo}} i średnicy 4,5′.<br />
▲Poza gromadami kulistymi warto zwrócić uwagę na [[mgławica planetarna|mgławicę planetarną]] [[NGC 210]] o jasności 9,3<sup>m</sup> i wymiarach 20″x43″.<br />
▲Gwiazda podwójna – kappa (κ) Herculis ze składnikami piątej i szóstej wielkości, 100 Herculis z dwoma gwiazdami szóstej wielkości oraz ro (ρ) Herculis z gwiazdami piątej i szóstej wielkości<ref name=Encyklopedia>{{cytuj książkę|tytuł=Encyklopedia Wszechświata|wydawnictwo=Wydawnictwo Naukowe PWM|miejsce=Warszawa|rok=2006|strony=348|isbn=978-83-01-14848-5}}</ref>.
▲Jedna z gwiazd konstelacji, [[Tau Herculis]], była gwiazdą bieguna północnego nieba ok. 7400 p.n.e.
== Uwaga ==
|