III dynastia z Ur: Różnice pomiędzy wersjami

'''III dynastia z Ur''' – mezopotamska dynastia założona przez [[Ur-Nammu]] z [[Ur (miasto)|Ur]], panowała nad zjednoczonym [[Sumer]]em i [[Imperium akadyjskie|Akadem]] w latach 2113-2005 pnep.n.e. (chronologia średnia).

| 2113-2097 r.  p.n.e.

| 2096-2048 r.  p.n.e.

| 2047-2038 r.  p.n.e.

| 2037-2030 r.  p.n.e.

| 2029-2005 r. p.n.e.

W roku 2113 pnep.n.e. władca z [[Uruk]] - [[Utuhengal]] został obalony przez swojego gubernatora z [[Ur (miasto)|Ur]], [[Ur-Nammu]], który następnie, głównie drogą dyplomatyczną, podporządkował sobie cały [[Sumer]] i [[Imperium akadyjskie|Akad]]. Jego następcy stworzyli w obu krajach silną administrację i podbili ziemie leżące na wschód i północ od Sumeru (m.in. [[Elam]]). W skład państwa Trzeciej dynastii wchodziły: [[Babilonia]], [[Mari]], [[Aszur (miasto)|Aszur]] i [[Elam]]. W zarządzaniu krajem znaczącą rolę odgrywały świątynie. Ich zadaniem było między innymi czuwanie nad zasiewami i systemem irygacyjnym. Wielką rolę w gospodarce odgrywał handel oraz warsztaty rzemieślnicze. W roku 2025 p.n.e. żyjący na wschodzie Elamici odbili swoją stolicę [[Suza|Suzę]] i zaczęli atakować Sumer. Dwadzieścia jeden lat później zdobyli i splądrowali Ur, kładąc kres panowaniu trzeciej dynastii z tego miasta.

Władcy Trzeciej dynastii uświetnili swe panowanie licznymi świątyniami i pałacami. Wiele budowli powstało nie tylko w [[Ur (miasto)|Ur]], lecz także w [[Nippur]], [[Eridu]], [[Larsa|Larsie]], [[Uruk]], [[Aszur (miasto)|Aszur]]. W tym okresie ukształtowała się forma [[ziggurat]]u. Jednym z najlepiej zachowanych i zarazem najważniejszych jest [[ziggurat w Ur]]. Upowszechnił się także wtedy nowy typ budowli kultowej, polegający na ułożeniu kolejnych pomieszczeń na wspólnej osi. Był to tzw. typ "szerokiego" sanktuarium. Rzeźba zachowała się w postaci nielicznych obiektów, m.in. w [[Mari]], które przedstawiają miejscowych władców. Jednym z przykładów reliefu jest [[Stela Ur-Nammu]], zachowana we fragmentach.