Fenomenologia: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Wycofano edycje użytkownika 47.16.232.77 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Jaceknow.
drobne redakcyjne
Linia 1:
{{dopracować|źródła=2014-10}}
'''Fenomenologia''' – [[XX wiek|XX-wieczny]] kierunek filozoficzny, którego głównymi twórcami i reprezentantami są [[Edmund Husserl]] oraz [[Max Scheler]] (w dużej mierze niezależny od Husserla), a także wytworzona przez ten kierunek metoda badań filozoficznych, stosowana przez [[Egzystencjalizm (filozofia)|filozofów egzystencji]].
'''Fenomenologia''' (z [[język grecki|gr.]] ''[[Zjawisko|phainomenon]]'' - "to co się jawi") – [[XX wiek|XX-wieczny]] kierunek filozoficzny, polegająca na opisie i oglądzie tego, co bezpośrednio jest dane.
 
'''Fenomenologia''' – [[XX wiek|XX-wieczny]] kierunek filozoficzny, którego głównymiGłównymi twórcami i reprezentantami są [[Edmund Husserl]] oraz [[Max Scheler]] (w dużej mierze niezależny od Husserla), a także wytworzona przez ten kierunek metoda badań filozoficznych, stosowana przez [[Egzystencjalizm (filozofia)|filozofów egzystencji]].
 
== Nazwa ==
Nazwy fenomenologia prawdopodobnie jako pierwszy użył J. H. Lambert w Neues Organum (1764). Słowo to wystąpiło także u Kanta (''Metaphysische Anfangsgrunde der Naturwissenschaft'', 1786), Hegla (''Phenomenologie des Geistes'', 1807), Renouviera (''Fragments de la philosophie de Sir W. Hamilton'', 1840), Amiela (''Journal intime'', 1869), E. von Hartmann (''Phenomenologie des sittlichen Bewusstseins'', 1879) i innych. Znaczenie terminu u każdego z wymienionych autorów jest bardzo różne. Żaden nie używał tego terminu do określenia dokładnie zdeterminowanej metody myślenia.
 
== Metoda fenomenologiczna ==
Nazwa kierunku pochodzi od greckiego słowa ''[[Zjawisko|phainomenon]]'' oznaczającego to, co się jawi. Metoda fenomenologiczna polega na opisie i oglądzie tego, co bezpośrednio jest dane. Jest to metoda filozofowania, która odbiega od codziennych sposobów orientowania się w rzeczywistości. Podejście fenomenologiczne różni się od naturalnego nastawienia bezzałożeniowością. W nastawieniu naturalnym mamy na temat świata pewne założenia, domysły, [[teoria|teorie]], spekulacje. Fenomenologia nawołuje do ich odrzucenia po to, by przyjrzeć się światu tak, jak się on jawi. [[Edmund Husserl]] postulował powrót do rzeczy samych. Ma temu służyć redukcja fenomenologiczna ([[epoche]]), która oznacza wzięcie w nawias, zawieszenie przekonania o realnym istnieniu świata i poznającego podmiotu. Epoche miała sprawić, że świadomość stanie się czysta (pozbawiona założeń), będzie traktować świat wyłącznie jako fenomeny, zjawiska.
 
Dla fenomenologii ważne znaczenie ma pojęcie intencjonalności, które Husserl zapożyczył od swojego nauczyciela [[Franz Brentano|Franza Brentany]]. Według Brentany intencja jest relacją łączącą umysł, świadomość z treścią lub przedmiotem. Relacja intencjonalna składa się z dwóch członów: [[noeza|noezy]] i [[noemat]]u. Noeza to akt świadomościowy, a noemat – przedmiot dany w tym akcie. Brentano przypisywał intencjonalność wszystkim stanom umysłowym. Husserl zauważył, że tak nie jest, niektóre stany nie są intencjonalne: np. ani nastrój, ani stan ducha nie są nakierowane na coś.
Linia 14 ⟶ 19:
 
== Przedstawiciele fenomenologii ==
{{Kolumna-podział|2|
* [[Leopold Blaustein]]
* [[Martin Heidegger]]
Linia 30 ⟶ 36:
* [[Alfred Schütz (filozof)|Alfred Schutz]]
* [[Józef Tischner]]
}}
 
== Zobacz też ==
{{commonscat|Phenomenology}}
* [[Zjawisko|fenomen]]
* [[Fenomenologia religii]]