Prodikos z Keos: Różnice pomiędzy wersjami

== Myśl ==

 

 

Fakt, że Prodikos był zawodowym nauczycielem [[retoryka|wymowy]] wpłynął na postać jego filozofii. Naukę wymowy opierał na umiejętności odróżniania znaczeń wyrazów. Przekonanie, że z każdego słowa da się wydobyć nieskończoną ilość odcieni znaczeniowych skłoniło go to do sądu o najwyższej wartości wymowy: jako że dzięki istnieniu nieskończonej ilości odcieni znaczeniowych za pomocą wymowy można nakłonić do każdego działania. Wymowa jest więc największą istniejącą siłą. Przez wprowadzenie rozważań o wieloznaczności słów Prodikos stał się wynalazcą [[synonim]]iki.

 

 

Prodikos jest autorem słynnej [[przypowieść|przypowieści]] o [[Herakles]]ie na rostaju dróg. Najbardziej znaną wersję przekazuje [[Ksenofont]] we ''Wspomnieniach o Sokratesie'' (II, 1, 23-25). Opowiada, że Herakles w wieku młodzieńczym udał się w odosobnienie; ukazały mu się wtedy dwie kobiety - Areté ([[Areté|cnota]]) i Kakia ([[występek]]), oznaczające dwie drogi które Herakles może obrać w życiu. Kakia przedstawia Heraklesowi wizję życia pozbawionego wszelkich [[ponos|trudów]], za to pełnego [[przyjemność|rozkoszy]], Arete życia pełnego trudów, ale obfitującego w "piękne i chwalebne czyny". Przez wiele stuleci opowieść Prodikosa uznawano za pochwałę trudu samego dla siebie, za pochwałę bezinteresownej aktywności. Dziś uznaje się ją nie za pochwałę bezinteresowności, ale za wyraz [[utylitaryzm]]u{{fakt|data=2010-03}}, jako że wszystkie opierają się na schemacie osiągania dokładnie określonych ''korzyści'' z określonych czynów (np. "jeśli chcesz mieć obfite plony, musisz uprawiać ziemię", "jeśli chcesz cieszyć się poważaniem, musisz być pożyteczny") - w ten sposób Prodikos przekształca dawne rozumienie cnoty, utożsamiając ją ze szczęściem i umiarkowaną przyjemnością, przy czym uznaje, że osiągnąć je można tylko przez działania pożyteczne.