Wersja z 10:13, 19 paź 2014 edytuj PG (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 159 897 edycji m Wycofano edycje użytkownika 31.175.253.190 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Dexbot. ← poprzednia edycja		Wersja z 15:40, 19 paź 2014 edytuj anuluj edycję John Belushi (dyskusja \| edycje) Redaktorzy 117 892 edycje drobne techniczne następna edycja →
Linia 7: == Opis == Przeprowadzone analizy wykazały, że miał około 160 cm wzrostu, ważył około 50 kg<ref>~~"Człowiek~~„Człowiek lodu zyskał ~~twarz"~~twarz”, ~~"Angora"~~„Angora” nr 13, 27 III 2011</ref> i zmarł mając 40–53 lat. Był szatynem, miał brązowe oczy, [[Grupy krwi\|grupę krwi]] ~~"0"~~„0” i cierpiał na [[Nietolerancja laktozy\|nietolerancję laktozy]]<ref name="Rp.pl_20120229">{{cytuj stronę\|url=http://www.rp.pl/artykul/9140,830906-Genetyczne-predyspozycje-do-choroby-wiencowej-Czlowieka-Lodu.html\|tytuł=Sercowiec z epoki kamienia\|opublikowany=[[Rzeczpospolita (gazeta)\|Rzeczpospolita.pl]]\|autor=Krzysztof Kowalski\|język=pl\|data=2012-02-29}}</ref><ref name="Keller-2012">{{Cytuj pismo \| nazwisko = Keller \| imię = A. \| nazwisko2 = Graefen \| imię2 = A. \| nazwisko3 = Ball \| imię3 = M. \| nazwisko4 = Matzas \| imię4 = M. \| nazwisko5 = Boisguerin \| imię5 = V. \| tytuł = New insights into the Tyrolean Iceman's origin and phenotype as inferred by whole-genome sequencing \| czasopismo = Nat Commun \| wolumin = 3 \| numer = \| strony = 698 \| miesiąc = \| rok = 2012 \| doi = 10.1038/ncomms1701 \| pmid = 22426219}}</ref>. Na ciele stwierdzono 57 [[tatuaż]]y, niektóre z nich były zlokalizowane w miejscach uważanych za ''punkty [[akupunktura\|akupunktury]]'' dla chorób, na które cierpiał (zmiany zwyrodnieniowe stawów i bóle brzucha wywołane zakażeniem ''[[Włosogłówka\|Trichuris trichiura]]''). Ostatnim posiłkiem, który spożył było mięso [[jeleń\|jelenia]] i [[kozica\|kozicy]], roślinne korzonki, owoce i ziarna, które najprawdopodobniej zostały spożyte w formie chleba. Linia 19: W lutym 2011 roku poinformowano o przeprowadzeniu rekonstrukcji twarzy mumii za pomocą metod stosowanych w kryminalistyce<ref>{{cytuj stronę\|url=http://wiadomosci.onet.pl/nauka/zrekonstruowano-twarz-mumii-sprzed-5-tys-lat,1,4195904,wiadomosc.html\|tytuł=Zrekonstruowano twarz mumii sprzed 5 tys. lat\|opublikowany=Onet.pl\|autor=KLe/PAP\|data=28 lutego 2011\|data dostępu=22 listopada 2013\|język=pl}}</ref>. Ötzi ubrany był w skóry, które pochodziły od niedźwiedzia, kozicy i jelenia, miał buty i skarpety splecione z miękkich traw i łyka. Posiadał plecak, torbę z kory brzozowej, [[kołczan]] w nim 14 strzał w tym 8 [[Kalina (roślina)\|kalinowych]] reszta [[Dereń\|dereniowych]], ponad półmetrową [[ciupaga\|ciupagę]]<ref>{{cytuj stronę\|url=http://www.iceman.it/en/node/277\|tytuł=The Axe\|opublikowany= Ötzi – South Tyrol Museum of Archaeology\|data dostępu=22 listopada 2013\|język=en}}</ref> w rozwidlonym drzewcu [[Cis (roślina)\|cisowej]] laski, której miedziane wyklepane ostre ostrze sklejała brzozowa smoła i mocowały rzemienie; nóż z [[krzemień\|krzemienia]] i długi na 1,82 metra niedokończony [[Łuk (broń)\|łuk]]. Znaleziono przy nim także hubę ([[~~Porek~~białoporek brzozowy\|porka brzozowego]] (''Piptoporus betulinus''), która do dzisiejszych czasów jest używana w medycynie ludowej do leczenia dolegliwości żołądkowych – mógłby to być najstarszy przypadek udowodnionego zastosowania substancji leczniczej. Bardziej prawdopodobne jest jednak używanie huby do rozpalania ognia lub jako opatrunek<ref>{{cytuj stronę\|url=http://survival.strefa.pl/oetzi.htm\|tytuł=ÖTZI (OETZI) – człowiek lodu\|opublikowany=Survival.strefa.pl\|data dostępu=22 listopada 2013\|język=pl}}</ref>. Ötzi zmarł najprawdopodobniej w wyniku ran odniesionych w walce z innymi ludźmi, w tym rany pochodzącej od strzały. Naukowcy w ranach odkryli czerwone krwinki jak również [[fibryna\|fibrynę]], końcowy produkt procesu krzepnięcia krwi, która jest obecna w świeżych ranach, potem niknie. Świadczy to o tym, że Ötzi zmarł szybko po zranieniu<ref>{{cytuj stronę\|url=http://www.rp.pl/artykul/9140,869648-Krew-zachowana-w-ranie-sprzed-5300-lat.html\|tytuł=Krew zachowana w ranie sprzed 5300 lat\|opublikowany=Rzeczpospolita.pl\|autor= Krzysztof Kowalski \|język=pl\|data= 2012-05-03}}</ref>. Linia 44: * [http://szkolazklasa.gazeta.pl/szkolazklasa/1,58420,2029090.html Ötzi i inni – gazeta.pl] * [http://www.rp.pl/artykul/9129,179386_Czlowiek_lodu_w_baranicy.html ''Człowiek lodu w baranicy'' – nowe informacje o Ötzim – [[Rzeczpospolita (gazeta)\|Rzeczpospolita]], 21-08-2008] * [http://www.rmf24.pl/nauka/news-zrekonstruowano-twarz-otziego,nId,326495 ~~"Zrekonstruowano~~„Zrekonstruowano twarz ~~Ötziego"~~Ötziego” – zdjęcia – RMF24.pl] * [http://portalwiedzy.onet.pl/252789,1,1,0,galeria_media.html Zamarzł 5 tysięcy lat temu]

Ötzi: Różnice pomiędzy wersjami