Szymon Bar-Kochba: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m uproszczenie wywołania szablonu {{Kontrola autorytatywna}}
Linia 10:
{{osobny artykuł|Powstanie Bar-Kochby}}
 
Bar Kochba zorganizował je, mając na celu zrzucenie zwierzchnictwa Cesarstwa Rzymskiego nad prowincją Judeą.
 
Jako ''książę Izraela'' ([[język hebrajski|hebr.]] nasi ha-Jisrael) został jego wodzem wraz ze swoim wujem Eleazarem synem Charsoma, którego mianował [[Arcykapłan (w Biblii i judaizmie)|arcykapłanem]].
Linia 16:
Przyczyną wybuchu powstania był zamiar [[cesarz]]a [[Hadrian]]a, aby w miejscu [[Jerozolima|Jerozolimy]] zbudować kolonię rzymską. Pierwsi wojownicy Bar Kochby w dowód oddania swemu władcy wspólnie z nim okaleczyli się, odcinając sobie po jednym palcu. Ku zaskoczeniu cesarza początkowo Żydzi odnosili zwycięstwa nad armią rzymską, dzięki czemu Bar Kochba zyskiwał nowych zwolenników. W wyniku walk Żydzi wyzwolili cały obszar prowincji wraz z Jerozolimą i ruinami Świątyni, w których wznowiono służbę ofiarną. W sumie powstańcy zdobyli ok. 50 twierdz oraz ok. 1000 miast i wsi. Walki były bardzo zaciekłe, a straty Rzymian ogromne.
 
W [[135]] roku wojska rzymskie zdołały odbić [[Jerozolima|Jerozolimę]], a następnie, po długim oblężeniu, zdobyty został ostatni punkt oporu żydowskiego – twierdza Betar, która była również siedzibą sanhedrynu. Zamordowani zostali niemal wszyscy obrońcy, włącznie z Bar Kochbą, a pozostałych przy życiu sprzedano jako niewolników. Według relacji [[Euzebiusz z Cezarei|Euzebiusza]] głowę przywódcy powstania pokazano cesarzowi Hadrianowi<ref>Jerzy Ciecieląg, ''Powstanie Bar Kochby 132 - 135 po Chr.'', Inforteditions, Zabrze 2008, s. 190.</ref>.
 
== Rodzina ==
Był potomkiem rodu [[Dawid (król Izraela)|Dawida]]. Jego wujem był Eleazar, syn Charsoma, którego Bar Kochba miał silnym kopniakiem zabić<ref>Jerzy Ciecieląg, ''Powstanie Bar Kochby 132 - 135 po Chr.'', Inforteditions, Zabrze 2008, s. 201.</ref>. Nie wiadomo jednak wiele o jego bliższej rodzinie.
 
== Bar Kochba w sztuce ==
Jeszcze w trakcie powstania przeciw Rzymianom, Bar Kochba został przedstawiony na jednej z pieczęci (w sumie odnaleziono dwie o tym samym motywie). Wizerunek obrazował brodatego mężczyznemężczyznę w tunice, walczącego z lwem (Rzymem)<ref>Jerzy Ciecieląg, ''Powstanie Bar Kochby 132 - 135 po Chr.'', Inforteditions, Zabrze 2008, s. 174.</ref>. W późniejszych wiekach Bar Kochba był tematem [[operetka|operetki]] pod tytułem ''Bar Kochba,'' napisanej przez [[Abraham Goldfaden|Abrahama Goldfadena]] między [[1883]] a [[1885]] rokiem. Inna operetka o tym samym tytule była dziełem rosyjskiego Żyda kompozytora [[Yaacov Bilansky Levanon|Yaacova Bilanskiego Levanona]] w Palestynie w 1920 roku. Płytę o nazwie ''Bar Kochba'' nagrał także amerykański jazzman i kompozytor [[John Zorn]].
 
== Gra Bar Kochby ==
Według pewnej [[legenda|legendy]] do Bar Kochby przyszedł mężczyzna z rozdartym językiem i odciętą dłonią. Niezdolny do mówienia i pisania nie potrafił powiedzieć, kto był jego napastnikiem. Tak więc Bar Kochba zdecydował zadawać mu proste pytania, na które miałby odpowiedzieć kiwnięciem lub pokręceniem głowy, aby odkryć kim byli zbrodniarze.{{fakt|data=2011-01}}
 
Na [[Węgry|Węgrzech]] ta legenda znana jest jako gra Bar Kochby, na podstawie której została utworzona zabawa. W niej jeden z graczy wymyśla przedmiot, państwo lub znaną osobowość, a druga ma za zadanie odgadnąć, co jego przeciwnik ma na myśli. Aby znaleźć rozwiązanie, może zadać do 20 pytań, na które odpowiedź musi być przecząca lub twierdząca.{{fakt|data=2011-01}}
 
{{przypisy|1|przypisy=