Stronnictwo Polityki Realnej (1905–1923): Różnice pomiędzy wersjami

Partia elitarna, skupiająca ludzi sprawujących często kierownicze funkcje w polityce, gospodarce, na polu moralnym, religijnym i intelektualnym. Mimo swej elitarności była pozbawiona w szerokim społeczeństwie prestiżu i akceptacji. Realiści starali się pogodzić w swoim programie idee konserwatywne i umiarkowanie postępowe. Głosili potrzebę ciągłego i ewolucyjnego postępu, konieczności poprawy bytu wszystkich klas i warstw społecznych. Charakter partii najlepiej oddają słowa jej członka. [[Ludomir Grendyszyński|Ludomira Grendyszyńskiego]]: ''jesteśmy realistami, bo stoimy na realnym gruncie stosunków wytworzonych przez dzieje i dążymy do zmiany, do naprawy, do polepszenia tych stosunków, do szczęścia i rozwoju naszego narodu - za pomocą realnych środków politycznych. Jesteśmy zachowawcami tylko w tym rozumieniu, że nie możemy odstąpić od podstawowych zasad ładu społecznego, jesteśmy liberałami i postępowcami, gdy chodzi o wielkie idee wolności, tolerancji i humanizmu, gdy chodzi o pełnię swobód ludzkich i praw narodowych."<ref>Ludomir Grendyszyński, ''Najbliższe zadania polityczne'', "Słowo", nr 15, 15 I 1907</ref> ''

W [[1907]] w wyborach do II [[Duma Państwowa Imperium Rosyjskiego|Dumy]] wraz ze [[Stronnictwo Narodowo-Demokratyczne|Stronnictwem Narodowo-Demokratycznym]] tworzyło Centralną Komisję Wyborczą. Do II Dumy zostali wybrani z ramienia partii Henryk Dembiński i Henryk Potocki. W tym czasie wystąpiło zbliżenie między SPR, a [[Narodowa Demokracja|endecją]].

Nie posiadające charakteru masowego i demagogicznego, mające za to piętno ugodowców Stronnictwo Polityki Realnej przestało istnieć w marcu [[1923]] roku. Część jego członków wybrało później przynależność do [[Narodowa Demokracja|endecji]], część przeszło do ugrupowań konserwatywnych i ziemiańskich a niektórych działaczy można spotkać po roku [[1926]] w szeregach [[sanacja|sanacji]]. Wielu realistów obejmowało w okresie międzywojennym poselstwa i ambasady a także pełniło odpowiedzialne funkcje w administracji rządowej, szczególnie w [[Ministerstwo Spraw Zagranicznych (Polska)|MSZ]].

* nauczanie w języku i duchu narodowym,