Wojsko najemne: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Pilot Pirx (dyskusja | edycje)
MastiBot (dyskusja | edycje)
m Bot poprawia frazę ([[WP:ZDBOT#Wyszukanie frazy z "[po]między"]]); zmiany kosmetyczne
Linia 3:
 
== Historia ==
W historii świata wojska najemne niejednokrotnie odgrywały istotną rolę w kształtowaniu obrazu politycznego różnych epok – począwszy od starożytności, aż po czasy współczesne – będąc często podstawowymi formacjami wojskowymi na militarnej scenie zmagań między państwami, a jednocześnie tylko narzędziem w realizacji celów politycznych władców lub państw.
 
=== [[Starożytność]] ===
Linia 48:
Schwytany najemnik powinien być traktowany humanitarnie zgodnie z art. 75 Protokołu. Odpowiedzialność zależy od przepisów panstwa - strony.
 
Identyczną definicję zawiera "Konwencja o eliminacji najemników w Afryce" z 1977 zawarta w ramach [[OJA]]. <ref>[http://www.icrc.org/ihl/INTRO/485?OpenDocument Convention for the Elimination of Mercenarism in Africa] {{lang|en}}</ref> Konwencja [[ONZ]] o zwalczaniu rekrutacji, wykorzystania, finansowania i szkolenia najemników z 1989 <ref>[http://www.icrc.org/ihl/INTRO/530?OpenDocument International Convention against the Recruitment, Use, Financing and Training of Mercenaries], przekład polski w : Marian Flemming ''Międzynarodowe prawo humanitarne konfliktów zbrojnych'' Warszawa 2003 ISBN 83-88062-89-1 s. 86 - 90. Stronami Konwencji jest przeszło 30 państw, podczas gdy I Protokołu ponad 170. Polska podpisała Konwencję 28 grudnia 1990 bez ratyfikacji.</ref> w art. 1 powiela tę definicję (pomijając wymóg bezpośredniego udziału najemnika w konflikcie zbrojnym) poszerzając ją o ''osobę, która w jakiejkolwiek innej sytuacji została specjalnie zwerbowana w kraju lub za granicą w celu wzięcia udziału w zbiorowym akcie przemocy'' ("concerted act of violence") ''mającym na celu obalenie rządu lub w inny sposób naruszenie porządku konstytucyjnego w państwie albo naruszenie integralności terytorialnej państwa'' (a przy tym spełnia ''[[mutatis mutandis]]'' resztę wymienionych wcześniej wymogów, w tym udział w omawianym przedsięwzięciu z chęci [[zysk]]u). Zakazane są : werbowanie, finansowanie i szkolenie najemników oraz korzystanie z ich usług (art. 2), walka w charakterze najemnika lub jego udział w zbiorowym akcie przemocy (art. 3), usiłowanie popełnienia któregoś z tych czynów, współudział lub pomocnictwo (art. 4). Uczestnicy Konwencji zobowiązują się do zakazu takiej działalności (art. 5) i do współpracy w realizacji zakazu (art. 6). Państwo - strona wedle art. 12 zobowiązane jest w razie odmowy [[ekstradycja|ekstradycji]] osądzić sprawcę zgodnie z zasadą ''aut dedere aut iudicare'' ([[łac.]] "przekazać lub osądzić"). <ref>Rozszerza to obowiązki sformułowane w [[Konwencje haskie|V Konwencji Haskiej]] z 1907 o zachowaniu [[państwo neutralne|neutralności]], zwłaszcza art. 4 ''Na terytorium mocarstwa neutralnego nie mogą być formowane oddziały, przeznaczone do walki, ani otwieranie biur werbunkowych na korzyść wojujących stron.'' Art. 5 nakazuje takiemu państwu karać czyny, sprzeczne z neutralnością, o ile popełnione zostały na jego własnym terytorium.</ref> Spory interpretacyjne (art. 17) roztrzygać ma [[Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości]].
 
[[Kodeks karny (1997)]] w art. 141 § 1 zabrania obywatelom polskim przyjmowania bez zgody właściwego organu obowiązków w obcym wojsku lub w obcej organizacji wojskowej pod karą pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5. Wg § 2 ''kto przyjmuje obowiązki w zakazanej przez prawo międzynarodowe wojskowej służbie najemnej, podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.'' Tej samej karze podlega werbujący obywateli polskich lub przebywających w Polsce cudzoziemców do takiej służby albo kto taką służbę opłaca, organizuje, szkoli lub wykorzystuje (art. 142 § 2).